Jak stwierdzić nabycie spadku?

Zgodnie z art. 667 kodeksu postępowania cywilnego, postanowienie stwierdzające nabycie spadku przez spadkobierców sąd wydaje tylko na wniosek zgłoszony przez osobę mającą w tym interes. Doktryna i Judykatura ujmuje szeroko krąg podmiotów mających interes prawny w doprowadzeniu do stwierdzenia nabycia spadku.

We wniosku należy wskazać osoby spadkobierców, jednakże sąd nie jest związany tym wskazaniem co znajduje odzwierciedlenie w brzmieniu art. 670 § 1 zd. 1 kpc „Sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą.” Warto wskazać, iż żądanie stwierdzenia nabycia spadku nie ulega przedawnieniu, a ponadto może zostać przeprowadzone także w postępowaniu o dział spadku.

W wypadku, gdy dziedziczenie ma nastąpić na podstawie testamentu, należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 646 kpc „osoba, u której znajduje się testament, ma obowiązek złożyć go w sądzie spadku, gdy dowie się o śmierci spadkodawcy, chyba że złożyła go u notariusza”. Warto przy tym pamiętać, iż obowiązek wskazany powyżej, zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2003 roku, dotyczy każdego testamentu, nawet odwołanego.

Powyższą tezę należy uznać za w pełni uzasadnioną, albowiem po pierwsze ustawa w art. 646 kpc nie wprowadza rozróżnienia czy chodzi tylko o testamenty ważne, lecz stwierdza ogólnie iż chodzi o testament, a po drugie nie każdy testament musi być odwołany całkowicie. Wskazany wyżej obowiązek dotyczy także notariusza.

Postępowanie przed sądem toczy się w trybie nieprocesowym, warto także wskazać, iż w wypadku stwierdzenia nabycia spadku na podstawie testamentu sąd spadku rozstrzyga samodzielnie kwestię ważności testamentu.

Zgodnie z art. 677 kpc w postanowieniu stwierdzającym nabycie spadku sąd ma obowiązek wymienić wszystkich spadkobierców, którzy nabyli spadek, oraz określić wysokość przypadających im udziałów, przy czym, zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 1967 roku, niedopuszczalne jest stwierdzenie nabycia spadku względem części majątku spadkowego albo tylko w stosunku do niektórych spadkobierców.

Kancelaria Prawna Skarbiec