Państwa o korzystnych systemach podatkowych
Zakładanie spółek na Bermudach
Bermudy to położone na Oceanie Atlantyckim terytorium autonomiczne Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Składa się z około stu nizinnych wysp koralowych. Na łącznej powierzchni 53,3 km2 mieszka około 65 000 osób, z czego 2 000 w stolicy kraju – mieście Hamilton.
Bermudy są jednym z najbardziej zamożnych terytoriów na świecie. Jednym z podstawowych źródeł dochodów jest zarządzenie aktywami i spółkami zamożnych cudzoziemców, którzy chętnie lokują tu swoje środki, gdyż na Bermudach nie istnieje podatek dochodowy.
System prawny obowiązujący na Bermudach
Bermudy charakteryzuje bardzo wysoki poziom merytoryczny ustawodawstwa i sądownictwa. System ten wytworzył się w toku trwającej czterysta lat ewolucji, od początku opierając się na angielskim prawie precedensowym i ustawach. Mimo iż sądy bermudzkie nie podlegają zwierzchnictwu sądów innych krajów, to decyzje angielskiej Izby Lordów są generalnie respektowane, a czasem nawet uważane za wiążące w zakresie prawa zwyczajowego. Często bazuje się również na decyzjach sądów w Australii i Hongkongu. Należy jednak zaznaczyć, że na wyspach nie obowiązuje ani prawo angielskie, ani prawo unijne – kraj ten sam tworzy swoje przepisy, a jego system prawny jest niezależny.
Prawo Bermudów jest elastyczne, a organy prawodawcze często kierują się opinią i sugestiami spółek, korporacji i organizacji. Kraj ten efektywnie unika nadmiaru biurokracji, lecz nie robi tego kosztem efektywności nadzoru czy regulacji prawnych.
Wiarygodne środowisko regulacyjne sprawiło, że Bermudy od początku znajdują się na białej liście OECD.
Typy spółek i korzyści podatkowe
Prawodawstwo Bermudów oferuje możliwość wykorzystania kilku typów spółek z których największe znaczenie praktyczne posiada Bermuda Exempt Company („Spółka Zwolniona”).
Spółka Zwolniona nie płaci podatku dochodowego, podatku od towarów i usług, podatku od zysków kapitałowych, podatku od dywidendy, VAT-u, podatku od spadków lub transferu kapitału – w związku z czym nie ma generalnie obowiązku składania sprawozdań podatkowych. Jednakże co roku spółka zobowiązana jest złożyć do Urzędu Rejestrowego spółek deklarację roczną w zakresie kapitału podlegającemu opodatkowaniu oraz uiścić opłatę roczną, na podstawie ruchomej skali opodatkowania danego kapitału. Obecnie, minimalna rządowa opłata roczna dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosi 1995 $. Udziałowcy spółek bermudzkich mają obowiązek zatwierdzania sprawozdań finansowych poddanych audytowi na corocznym zgromadzeniu generalnym, lecz zgodnie z prawem Bermudów, spółki mają prawo zrezygnować z takich sprawozdań za zgodą wszystkich udziałowców i dyrektorów, zatem w większości przypadków unikają tego zobowiązania
Struktura ta może mieć udziałowców nie będących obywatelami Bermudów.
Spółka musi mieć obowiązkowo minimum jednego członka zarządu, sekretarza oraz minimum jednego udziałowca. Dyrektorem i udziałowcem spółki może również być osoba prawna. Kapitał zakładowy spółki wynosi minimum 1 dolar amerykański – na ogół decyduje się na kapitał w wysokości 12 000 $. Udziałowcem spółki również może być inna spółka. Zgodnie z niedawnymi zmianami w bermudzkiej Ustawie o spółkach, wymóg rezydencji został złagodzony.
Obecnie obowiązuje zasada, że tylko jedna z następujących osób:
- sekretarz spółki,
- dyrektor spółki lub,
- miejscowy przedstawiciel,
muszą posiadać status rezydenta Bermudów. W związku z tym nie jest już koniecznym, aby spółka posiadała miejscowych dyrektorów, choć nadal jest to rekomendowane ze względów praktycznych.
Kwestia poufności
Niezależnie od typu spółki, dane udziałowców i beneficjentów składane są do Urzędu Walutowego Bermudów (urząd ten, wraz z Urzędem Rejestrowym spółek, zatwierdza założenie danej spółki). Dane te są ściśle chronione przed dostępem publicznym (w odróżnieniu od informacji o dyrektorach i udziałowcach spółki, które widnieją w rejestrach).
Bermudy zawarły umowy o wymianie informacji podatkowych z Argentyną, Arubą, Australią, Chinami, Danią, Kanadą, Wyspami Owczymi, Finlandią, Niemcami, Francją, Grenlandią, Islandią, Irlandią, Indonezją, Japonią, Meksykiem, Niderlandami, Antylami Holenderskimi, Nową Zelandią, Norwegią, Portugalią, Szwecją, Wielką Brytanią, Republiką Południowej Afryki, Republiką Czeską i Indiami.
Spółki na Bermudach i zmiana rezydencji
podatkowej – remedium na CFC
Mimo, że spółki zarejestrowane na Bermudach, według polskiego prawa mogą być spółkami podlegającymi przepisom o zagranicznych spółkach kontrolowanych (ang. Controlled Foreign Company – CFC), korzyść ekonomiczna i gospodarcza wynikająca z ich posiadania wciąż może być interesująca z punktu widzenia racjonalizacji podatków, zwłaszcza w kontekście międzynarodowego planowania podatkowego.
Połączenie rejestracji spółki offshore ze zmianą rezydencji podatkowej jej beneficjenta rzeczywistego – np. na maltańską, stanowi nie tyko alternatywę dla rodzimego systemu fiskalnego, ale również remedium na CFC.
Przepisy wprowadzone od 1 stycznia 2015 r. do ustawy CIT i PIT (art. 24a CIT i art. 30f PIT), wg których polski rezydent podatkowy (spółka bądź osoba fizyczna) będzie musiał płacić podatek według stawki 19% od dochodów osiąganych przez zagraniczną spółkę kontrolowaną, działającą w kraju o korzystnym systemie podatkowym, nie znajdą bowiem zastosowania w sytuacji, gdy beneficjent rzeczywisty spółki offshore przeniesie centrum swoich interesów życiowych np. na Maltę, stając się jednocześnie rezydentem podatkowym Malty (tzw. ordinary residence).
Jeśli więc np. (w dużym uproszczeniu) polski rezydent podatkowy zarejestruje swoją działalność np. pod firmą typu LTD na Wyspach Marshalla i jednocześnie spełni wszystkie warunki pozwalające na zmianę rezydencji podatkowej na maltańską, przychody uzyskiwane przez tę spółkę z działalności wykonywanej poza Maltą nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym na Malcie. Jednocześnie, przy spełnieniu warunków potwierdzających posiadanie rezydencji podatkowej na Malcie, w Polsce nie będzie istniał obowiązek podatkowy od tych przychodów.
Planując tego typu przedsięwzięcie należy wziąć również pod uwagę coraz bardziej powszechne wdrażanie standardu raportowania CRS, obejmującego wymianę informacji finansowych, w tym na potrzeby podatkowe. Z tego względu kluczowym jest, aby doszło do definitywnej utraty polskiej rezydencji, gdyż w sytuacji, gdy rzeczywistym beneficjentem środków na rachunku spółki, założonym w jednym z państw, które zobowiązało się do udziału w wymianie informacji, będzie polski rezydent podatkowy, to informacja w tym zakresie zostanie przekazana do miejscowych organów podatkowych.
Więcej:
Zgodnie z wprowadzonymi od 1 stycznia 2019 r. przepisami art. 119a par. 1 Ordynacji podatkowej, czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli osiągnięcie tej korzyści, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu, było głównym lub jednym z głównych celów jej dokonania, a sposób działania był sztuczny. Dostępne rozwiązania prawne należy zatem każdorazowo dostosowywać do indywidualnych potrzeb biznesowych, tak aby nie narazić się na zarzut działania sztucznego, sprzecznego w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej. Dokładne znaczenie tych wskazań normatywnych warto w każdym wypadku skonsultować z radcą prawnym, adwokatem bądź doradcą podatkowym.