Kancelaria Prawna Skarbiec

Należy pamiętać, że wnoszenie środków do specyficznego podmiotu, jakim jest fundacja prawa polskiego jest dużo bardziej efektywne podatkowo niż wspomaganie spółki prawa handlowego gotówką bądź aportem. Czemu? Bo nabycie przez fundację, na drodze darowizny, praw majątkowych jest wolne od podatku od spadków i darowizn, o czym mówi art. 16 ustawy o fundacjach!

Poza tym fundacja, odpowiednio „ustawiona” (ustrukturyzowana), nie zapłaci ani złotówki podatku dochodowego od swojej działalności. Wolne od podatku są bowiem dochody podatników, których celem statutowym jest m.in. działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, czy ochrony środowiska. Przepisy prawa polskiego odnoszące się do fundacji nie mówią nic o tym, że cele statutowe mają być jedynymi celami działalności. Prawa do ulgi podatkowej nie są więc uzależnione od intensywności działalności gospodarczej osoby prawnej. Są jednak uzależnione od tego, jak bardzo kosztochłonna jest działalność statutowa fundacji.

Zysk wypracowywany w ramach działalności gospodarczej fundacji może zostać przeznaczony na pokrycie kosztów funkcjonowania fundacji. To oznacza, że fundator ma bardzo dużą elastyczność w gospodarowaniu środkami fundacji.

Osoby zamożne, które interesują się inwestowaniem na giełdzie powinny pamiętać, że dochód fundacji przeznaczony na jej cele statutowe jest zwolniony z podatku dochodowego, tak że można go wykorzystać na lokatę kapitału przez nabycie papierów wartościowych. Zatem fundacja jest świetnym wehikułem do inwestowania w akcje spółek notowanych na parkietach, w Polsce i za granicą!

Osoby, które zdecydują się na założenie fundacji polskiej muszą jednak pamiętać, że nie można wykorzystać fundacji jako podmiotu wykonującego jedynie działalność gospodarczą. Nie można zatem zaniedbać realizacji celów umieszczonych w statucie fundacji.

Fundacja zagraniczna (funkcjonująca najczęściej jako fundacja prywatna) daje jeszcze większe możliwości jeśli chodzi o korzystne opodatkowanie dochodów. Od początku 2015 roku obowiązuje prawo, które daje polskiemu fiskusowi możliwość opodatkowania dochodów uzyskanych w zagranicznych spółkach kontrolowanych. Podmiotu typu fundacja nie można jednak zaklasyfikować jako spółki. Oczywiście, na wszelki wypadek, dobrze jest założyć taką fundację w kraju, który niekoniecznie ma ściśle uregulowany status wymiany informacji podatkowej z Polską. W zależności od kraju, w którym została założona taka forma prawna, będzie ona całkowicie lub częściowo zwolniona z podatku.

Warto zwrócić uwagę, że wiele państw o korzystnych systemach podatkowych, zazwyczaj nie ujawnia tożsamości fundatorów (i beneficjentów) w dokumentach założycielskich fundacji.

Fundacja, zarówno polska, jak i zagraniczna, może być również świetną tarczą chroniącą majątek przed wierzycielami. Kapitał wnoszony do fundacji przez fundatora nie podlega bowiem windykacji. Dłużnik może więc schować w fundacji swoje dobra. Problem w tym, że sądy w niektórych krajach mogą zakwestionować oświadczenie woli fundatora o wniesieniu majątku do fundacji z uwagi na to, że zostało ono dokonane z pokrzywdzeniem wierzyciela.

Fundator może przy pomocy fundacji ochronić majątek przed... prawowitymi spadkobiercami. Co prawda jest to wyjątkowa i rzadka sytuacja, ale z pewnością od czasu do czasu występująca. Warto więc wiedzieć, że spadkobiercy fundatora, który przekazał cały swój majątek do fundacji, będą mieć prawo tylko do tych świadczeń, które zostały określone. Ponieważ majątek fundacji nie jest wliczany do masy spadkowej. Przy tym, co ważne, spadkobiercy nie muszą mieć wpływu na bieżącą działalność fundacji. W dodatku nawet jeśli liczba spadkobierców po śmierci fundatora wzrośnie, to i tak pełne prawo do majątku będzie mieć fundacja (a prawo do dysponowania nim – odpowiedni organ fundacji, najczęściej rada lub zarząd).

Warto także pamiętać, że założenie fundacji w jurysdykcji takiej, jak Malta, Luksemburg czy Liechtenstein, daje szansę na lokowanie majątku w bankach zupełnie innej jurysdykcji. Po takim ruchu dostęp do najznamienitszych banków austriackich lub szwajcarskich staje się o wiele łatwiejszy.

Mimo, że spółki zarejestrowane w państwach o korzystnych systemach podatkowych według polskiego prawa mogą być spółkami podlegającymi przepisom o zagranicznych spółkach kontrolowanych (ang. Controlled Foreign Company – CFC), korzyść ekonomiczna i gospodarcza wynikająca z ich posiadania wciąż może być interesująca z punktu widzenia racjonalizacji podatków, zwłaszcza w kontekście międzynarodowego planowania podatkowego.

Połączenie rejestracji spółki offshore ze zmianą rezydencji podatkowej jej beneficjenta rzeczywistego – np. na maltańską, stanowi nie tyko alternatywę dla rodzimego systemu fiskalnego, ale również remedium na CFC.

Przepisy wprowadzone od 1 stycznia 2015 r. do ustawy CIT i PIT (art. 24a CIT i art. 30f PIT), wg których polski rezydent podatkowy (spółka bądź osoba fizyczna) będzie musiał płacić podatek według stawki 19% od dochodów osiąganych przez zagraniczną spółkę kontrolowaną, działającą w kraju o korzystnym systemie podatkowym, nie znajdą bowiem zastosowania w sytuacji, gdy beneficjent rzeczywisty spółki offshore przeniesie centrum swoich interesów życiowych np. na Maltę, stając się jednocześnie rezydentem podatkowym Malty (tzw. ordinary residence).

Jeśli więc np. (w dużym uproszczeniu) polski rezydent podatkowy zarejestruje swoją działalność np. pod firmą typu LTD na Wyspach Marshalla i jednocześnie spełni wszystkie warunki pozwalające na zmianę rezydencji podatkowej na maltańską, przychody uzyskiwane przez tę spółkę z działalności wykonywanej poza Maltą nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym na Malcie. Jednocześnie, przy spełnieniu warunków potwierdzających posiadanie rezydencji podatkowej na Malcie, w Polsce nie będzie istniał obowiązek podatkowy od tych przychodów.

Planując tego typu przedsięwzięcie należy wziąć również pod uwagę coraz bardziej powszechne wdrażanie standardu raportowania CRS, obejmującego wymianę informacji finansowych, w tym na potrzeby podatkowe. Z tego względu kluczowym jest, aby doszło do definitywnej utraty polskiej rezydencji, gdyż w sytuacji, gdy rzeczywistym beneficjentem środków na rachunku spółki, założonym w jednym z państw, które zobowiązało się do udziału w wymianie informacji, będzie polski rezydent podatkowy, to informacja w tym zakresie zostanie przekazana do miejscowych organów podatkowych.

Więcej:

Zmiana rezydencji podatkowej

Zakładanie spółek na Wyspach Marshalla

Korzyści z założenia spółki na Wyspach Marshalla

2017-02-16 Kancelaria Prawna Skarbiec (Aktualizacja: 2018-07-05)