Podmioty powiązane
Podmioty powiązane w rozumieniu przepisów podatkowych to takie, pomiędzy którymi zachodzi zależność osobowa lub kapitałowa, a jeden podmiot ma bezpośredni lub pośredni udział w zarządzaniu lub kontrolowaniu drugim podmiotem.
Pojęcie „podmioty powiązane” obejmuje cztery różne kategorie sytuacji: (1) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot; (2) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ ten sam inny podmiot lub małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, (3) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników; (4) podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej – spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.
Przez „wywieranie znaczącego” wpływu rozumie się: (1) posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w kapitale lub praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub (2) faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub (3) pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.
Ponieważ zagadnienie istnienia powiązań między podmiotami ma istotne konsekwencje podatkowe, Kancelaria Skarbiec może pomóc w ocenie bardziej złożonych stanów faktycznych w tym zakresie.
Publikacje Kancelarii Skarbiec na temat podmiotów powiązanych i podatkowych skutków istnienia powiązań między podmiotami
Robert Nogacki: Transakcje z podmiotami powiązanymi i podatek „u źródła” na celowniku fiskusaT
2020-06-26: Rozliczenia transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów podatkowych rodzą wiele praktycznych trudności i dokumentacyjnych obowiązków. Również zmieniające się zasady opodatkowania dywidend i płatności za niektóre usługi podatkiem „u źródła” (WHT) budzą wątpliwości co do ich prawidłowego stosowania. Obydwa zagadnienia coraz częściej są przedmiotem weryfikacji ze strony organów administracji skarbowej.
Robert Nogacki: Usługi finansowe nabywane od podmiotu powiązanego są limitowane
2021-07-19: Ograniczenie możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków na zakup usług niematerialnych od podmiotów powiązanych jest bardzo rygorystycznie przestrzegane przez organy podatkowe, które często wykraczają poza ramy przepisu i cele, jakie przyświecały ustawodawcy. W szczególności podatnicy mają problem z uzyskaniem pozytywnej interpretacji podatkowej dotyczącej nabywanych usług niematerialnych. Organy podatkowe często bez większego uzasadnienia kwalifikują usługi jako usługi wymienione w art. 15e ustawy albo jako świadczenia o podobnym charakterze. Podobna sytuacja miała miejsce w interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 marca 2021 r. nr 0114-KDIP2-2.4010.63.2021.1.RK, dotyczącej objęcia limitowaniem zakupu usług finansowych.
Robert Nogacki: Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi zwolnione z obowiązku dokumentacji
2021-06-01: Lokalną dokumentację cen transferowych powinny sporządzić podmioty powiązane w celu wykazania, że ceny przyjęte w danym roku obrotowym zostały ustalone na warunkach rynkowych, tj. takich, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane. Ustawodawca przewidział różne progi kwotowe dla jednorodnych transakcji kontrolowanych w zależności od charakteru transakcji. Dodatkowo przy ustalaniu progów dokumentacyjnych pod uwagę bierze się jednorodny charakter transakcji towarowych, finansowych, usługowych lub innych, a także stronę przychodową lub kosztową. Poza wieloma wymaganiami dotyczącymi lokalnej dokumentacji cen transferowych ustawodawca przewidział także przypadki niewymagające przygotowania dokumentacji, co jednak nie oznacza, że ceny transferowe nie powinny być na rynkowym poziomie. Poniżej zaprezentowane zostały wyłączenia z obowiązku przygotowywania dokumentacji cen transferowych wynikające z art. 11n ustawy o CIT i odpowiednio art. 23z ustawy o PIT.
2021-03-15: Samo ustalenie cen między spółkami powiązanymi w sposób inny niż wobec podmiotów niezależnych nie stanowi przesłanki do objęcia opodatkowaniem potencjalnych dochodów spółki. Organy podatkowe, chcąc zyskać uprawnienie do zanegowania warunków transakcji uzgodnionych przez podmioty powiązane i dokonując w zamian na własną rękę doszacowania ustalonych przez przedsiębiorców cen i marż, muszą udowodnić, że owe uzgodnienia nie miały uzasadnienia gospodarczego dla tych podmiotów, a ich celem było jedynie uchylanie się od opodatkowania – orzekł w wyroku z 2 grudnia 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie (sygn. akt I SA/Sz 604/20).
Robert Nogacki: Oceniając transakcje między podmiotami powiązanymi, organy nie mogą stracić z pola widzenia racjonalności gospodarczej tych transakcji
2021-02-10: W wyniku kontroli podatkowej fiskus stwierdził, że firma zaniżyła o blisko pół miliona złotych wykazany w roku podatkowym przychód, niedopuszczalnie pomniejszając wysokość prowizji za poręczenia kredytów bankowych wobec swoich podmiotów powiązanych. Po stronie przedsiębiorcy stanął Naczelny Sąd Administracyjny, orzekając, że organy podatkowe nie wykazały, jakoby powiązania między spółkami miały wpływ na narzucenie warunków przeprowadzonych transakcji, a które to warunki miałyby odbiegać od tych, jakie przyjęłyby podmioty od siebie niezależne, zwłaszcza gdy ustalona wysokość marży mieściła się w rynkowych normach.
Robert Nogacki: Podmioty powiązane w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym
2020-07-20: Przepisy dotyczące wyznaczania cen transferowych oraz sposobu ich dokumentacji dotyczą krajowych i zagranicznych podmiotów powiązanych. W przeszłości o powiązaniach pomiędzy podmiotami decydowały głównie powiązania kapitałowe. Od 2018 r. znaczenia nabrały także inne kryteria, które mają różną postać. W związku z tym, rozpoczynając współpracę z kontrahentem, w pierwszej kolejności powinno się ustalić, czy jest to podmiot powiązany i w konsekwencji określić specjalne warunki transakcji oparte o przepisy o cenach transferowych.