Mechanizmy ucieczek do rajów podatkowych

Klasyczne mechanizmy międzynarodowego planowana podatkowego to np.:

1. wniesienie udziałów/akcji w polskiej spółce do podmiotu zagranicznego,
2. wprowadzenie do handlu międzynarodowego dodatkowego pośrednika z siedzibą w raju podatkowym, który będzie akumulował większość marży.

Jakie luki w prawie są wykorzystywane?

Wbrew obiegowemu mniemaniu nie wystarczy „założyć spółkę” w pierwszym lepszym raju podatkowym, aby uniknąć polskiego podatku dochodowego. Z pewnymi wyjątkami, podatnicy, którzy nie mają na terytorium Polski siedziby lub zarządu, i tak podlegają obowiązkowi podatkowemu od dochodów, które osiągają na terytorium Polski.

Również w przypadku osoby fizycznej „przeniesienie dochodów” nie jest wystarczające, ponieważ osoby fizyczne, zamieszkujące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Istnieją natomiast pewne konstrukcje, które umożliwiają minimalizację bądź wprost likwidację opodatkowania. Publiczne omawianie ich mijałoby się jednak z celem. Obowiązuje tu stara zasada mistrza Lao-tsy: „Ci którzy wiedzą, nie mówią – a Ci, którzy mówią, nie wiedzą”.

Po co zakładane są takie spółki?

Istnieje kilka powodów i wbrew pozorom rzadko kiedy chęć minimalizacji obciążeń podatkowych jest tu kluczowa. Po pierwsze, wiele rajów podatkowych to światowi liderzy w dziedzinie rozwoju prawa handlowego. Oferują wyjątkowo przemyślane, elastyczne formuły działalności, które są niedostępne dla spółek rejestrowanych pod rządami k.s.h. (np. możliwość zasiadania osób prawnych w zarządzie spółki, możliwość odbywania walnych zgromadzeń poza granicami kraju, możliwość przeniesienia działalności do innej jurysdykcji).

Istnieją też pewne typy osób prawnych, nieznane prawu polskiemu, które oferują inwestorom bardzo ciekawe możliwości (np. Private Interest Foundation prawa Panamy, Stichting Particulier Fonds prawa Antyli Holenderskich czy też będąca formą pośrednią między spółką a fundacją Multiform Foundation prawa Nevis).

Po drugie, tak zwane „raje podatkowe” bardzo poważnie podchodzą do wolności obywatelskich, takich jak choćby prawo do prywatności. Wiele z tych państw to światowi liderzy w dziedzinie ochrony tajemnicy bankowej i tajemnicy adwokackiej, co daje klientom pewność, że np. ich prywatne pożyczki nie będą omawiane publicznie.

Po trzecie, wiele rajów podatkowych oferuje konstrukcje prawne, które mogą służyć ochronie majątku przed przyszłymi wierzycielami. Są to konstrukcje, które umożliwiają przekazywanie majątku z pokolenia na pokolenie bez ryzyka, że majątek zniknie na skutek pojedynczych, nieprzewidzianych zdarzeń biznesowych, albo że ulegnie rozdrobnieniu między licznych spadkobierców. Proszę spojrzeć na listę najbogatszych Polaków z 1990 r. i porównać ją z aktualnym zestawieniem.

Pokrywa się stosunkowo niewielka liczba nazwisk, co pokazuje jak ulotną rzeczą może być majątek, którego odpowiednio się nie zabezpieczy przed nieoczekiwanymi „zwrotami akcji”. To kolejny powód, dla którego warto zwrócić uwagę na możliwość tworzenia off-shorowych wehikułów korporacyjnych.

Z Robertem Nogackim, radcą prawnym kancelarii prawnej Skarbiec, rozmawiała Eliza Snowacka

Źródło: Gazeta Finansowa

Kancelaria Prawna Skarbiec

Autor: radca prawny Robert Nogacki