Prokurator może skorzystać z materiału dowodowego zebranego w innym państwie UE
Rzecznik generalna TSUE Tamara Ćapeta w wydanej 26 października opinii stwierdziła, że prokurator w jednym państwie członkowskim UE może wydać europejski nakaz dochodzeniowy na potrzeby przekazania dowodów zebranych w innym państwie unijnym. Co więcej, czynności procesowe zatwierdzone przez sądy jednego państwa powinny mieć dla organów ścigania drugiego państwa członkowskiego taką samą wartość, jak gdyby dokonano jej na szczeblu krajowym – nawet gdyby sąd tego drugiego państwa orzekł co innego.
Sprawa dotyczyła EncroChatu. To zaszyfrowana sieć telekomunikacyjna gwarantująca użytkownikom anonimowość. Francuskie i holenderskie służby stworzyły oprogramowanie, które zapewniło im dostęp do szyfrowanych informacji. Akcja objęła tysiące użytkowników w 122 krajach, w tym kilka tysięcy w Niemczech. Niemiecka prokuratura wydała szereg europejskich nakazów dochodzeniowych (END), by uzyskać dostęp do przechwyconych przez Francuzów i Holendrów danych, na potrzeby prowadzonych przez siebie postępowań. Francuski sąd wydał zgodę na ich przekazanie Niemcom. Na podstawie tych dowodów niemiecka prokuratura postawiła jednemu z oskarżonych zarzuty. Jednak krajowy sąd karny zwrócił się do TSUE z zapytaniem, czy przedmiotowe END nie zostały wydane z naruszeniem unijnej dyrektywy w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego.
Rzecznik gen. TSUE wskazała, że END może zostać wydany tylko gdy w podobnej sprawie krajowej zarządzenie przeprowadzenia wskazanej w nim czynności dochodzeniowej jest dopuszczalne na tych samych warunkach. Dyrektywa umożliwia prokuratorowi krajowemu wydanie END i nie wydaje się, by prawo niemieckie wymagało uzyskania na to zgody sądu krajowego. Dodatkowo, skoro w przedmiotowej sprawie zgodę na przechwytywanie zaszyfrowanych danych wydały sądy francuskie, to niemieckie organy powinny przypisać temu taką samą wagę, jak gdyby takie czynności przeprowadzono na szczeblu krajowym – nawet gdyby w konkretnym przypadku sąd krajowy wydał inne rozstrzygnięcie.
Opinia rzecznik generalnej w sprawie C-670/22 | Staatsanwaltschaft Berlin (EncroChat)
