UKNF: pomimo rosnącej popularności blockchain, nadal brak jednolitych regulacji dotyczących tej technologii
Urząd Komisji Nadzoru Finansowego opublikował 30 stycznia 2024 r. komunikat, w którym omawia korzyści i zagrożenia jakie niesie ze sobą technologia blockchain.
Tzw. „łańcuch bloków” służy rejestrowaniu transakcji przeprowadzanych w sieci. Informacje na ich temat zapisywane są w formie następujących po sobie bloków danych, z których każdy zawiera znacznik czasu, wyliczoną kryptograficznie sumę kontrolną i sumę kontrolną poprzedniego bloku, a wszystkie dane oraz ich modyfikacje dodawane są do poprzedniego bloku.
W kodzie łańcucha pozostaje ślad po każdej zmianie transakcji, nawet po usuniętych danych.
UKNF wskazuje, że technologia blockchain, wykorzystywana przede wszystkim w sferze kryptowalut, znajduje dziś zastosowanie w wielu innych miejscach, w instytucjach finansowych, np. celem realizacji przez banki obowiązku przekazywania klientom określonych informacji i dokumentacji na tzw. trwałym nośniku, a także w procesie emisji pieniądza elektronicznego nie będącego kryptowalutą (obecnie dotyczy to m.in. polskiego złotego i brytyjskiego funta, gdzie oparta o blockchain waluta wymieniana jest na tradycyjną gotówkę w punktach kasowych lub poprzez przelewy bankowe).
Technologia blockchain może również znaleźć zastosowanie w branży energetycznej, farmaceutycznej, logistyce, notariacie, jako podpis cyfrowy w postępowaniach administracyjnych.
Wśród wad, ograniczeń związanych z tą technologią, UKNF wskazuje jej wysoką energochłonność, z uwagi na konieczność zaangażowania w każdą operację wielu podmiotów, a także wysokie koszty opracowywania i utrzymywania aplikacji opartych o blockchain.
Na przykład bitcoin wymaga dużej ilości energii do wykopania każdego bloku, jak i do przetwarzania transakcji w łańcuchu bloków. Poza tym, rynek walut wirtualnych cechuje się bardzo wysoką zmiennością, jest podatny na spekulacje.
Nie można powiedzieć, że obrót na nim jest stabilny. Wciąż nie zostało sprecyzowane, jak ustalane są ceny niektórych aktywów. Transakcje są zagrożone i podatne na nadużycia z uwagi na ograniczoną możliwość potwierdzenia tożsamości kontrahentów. Do tego dochodzą również cyberataki na uczestników blockchainowych transakcji i posiadaczy portfeli kryptowalut.
„Mimo rosnącej popularności blockchainów wciąż brak jest także jednolitych regulacji dotyczących tej technologii. Sytuacja ta zmieni się jednak częściowo, gdy zacznie obowiązywać rozporządzanie (UE) nr 2023/1114 w sprawie rynków kryptoaktywów (Rozporządzenie MiCA). Rozporządzenie to nałoży na profesjonalnych uczestników rynku kryptoaktywów, w tym emitentów i pośredników, obowiązki licencyjne, prawnoorganizacyjne, ostrożnościowe i informacyjne. Choć nowe przepisy wprowadzą pewne ramy nadzoru nad rynkiem, nie rozwiążą wszystkich opisanych problemów” (Autorem opracowania jest Zbigniew Wiliński, Dyrektor Departamentu Innowacji Finansowych FinTech w UKNF).
