§ 1. Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych.
§ 2. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku, albo obu tym karom łącznie.
§ 2a. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, a kwota podatku wynikająca z faktury albo suma kwot podatku wynikających z faktur jest małej wartości, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.
§ 3. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto wbrew obowiązkowi nie przechowuje wystawionej lub otrzymanej faktury, lub rachunku, bądź dowodu zakupu towarów.
§ 4. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto wbrew przepisom ustawy dokona sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo nie wyda dokumentu z kasy rejestrującej, stwierdzającego dokonanie sprzedaży.
§ 5. W wypadku mniejszej wagi sprawca czynu zabronionego określonego w § 1-4 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Nierzetelne faktury
Niewystawienie faktury lub rachunku, wystawienie ich w sposób wadliwy oraz odmowa ich wydania to przestępstwo przeciwko obowiązkowi właściwego dokumentowania zdarzeń gospodarczych mających istotne znaczenie dla zobowiązań podatkowych i jest tzw. formalnym czynem zabronionym, gdyż do jego wystąpienia nie potrzeba elementu narażenia na uszczuplenie podatku.
Sprawcą przestępstwa może być jedynie podmiot, na którym ciąży obowiązek wystawienia faktury lub rachunku, wynikający z przepisów prawa podatkowego.
Surowsza kara została przewidziana dla sprawcy czynu, o którym mowa w § 2 ww. artykułu. Przepis ten penalizuje wystawienie faktury lub rachunku w sposób nierzetelny, a także posłużenie się takim dokumentem. Nierzetelne wystawienie faktury lub rachunku to m.in. wystawienie tzw. pustej faktury, o której mowa w art. 108 ust. 1 ustawy o VAT.
Jest to faktura (albo rachunek w przypadku omawianego przestępstwa), która nie dokumentuje rzeczywistego zdarzenia gospodarczego lub rzeczywistej transakcji.
Natomiast przez posłużenie się nierzetelną fakturą lub rachunkiem rozumie się każde wykorzystanie takiego dokumentu w obrocie prawnym dla celów podatkowych (np. odliczenie VAT naliczonego czy zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów). Od dnia 1 stycznia 2017 r. kara za to przestępstwo uległa zaostrzeniu. Przed tą datą nie było bowiem możliwe orzeczenie kary pozbawienia wolności.
Należy jednak pamiętać, że w przypadku gdy czyn został popełniony przed dniem 1 stycznia 2017 r., nawet jeśli w chwili orzekania obowiązuje zaostrzona odpowiedzialność, sąd ma obowiązek zastosować ustawę względniejszą dla sprawcy.
Artykuł 62 KKS penalizuje również nieprzechowanie, wbrew obowiązkowi, wystawionej lub otrzymanej faktury, lub rachunku bądź dowodu zakupu towarów. Czynem zabronionym jest również dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo niewydanie dokumentu z kasy rejestrującej, tzw. paragonu (najczęściej kończy się wydaniem mandatu karnego skarbowego).
W wypadku mniejszej wagi za czyny określone powyżej sprawca odpowie jak za wykroczenie skarbowe.
