Nabycie nieruchomości upadłej firmy a obowiązek zapłaty PCC
Przedsiębiorca, czynny podatnik VAT, wyraził chęć nabycia nieruchomości od syndyka z masy upadłościowej upadającego przedsiębiorstwa. Czy będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych?
Umowa sprzedaży przedsiębiorstwa upadającej spółki
Będący osobą fizyczną, prowadzący działalność gospodarczą przedsiębiorca, czynny podatnik VAT, zaplanował nabycie od syndyka nieruchomości z masy upadłościowej spółki z o.o. Przedmiotem sprzedaży miał być należący do spółki lokal wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej. Przedsiębiorca zaznaczył, że na jego rzecz nie zostaną transferowane prawa i obowiązki pracownicze. Nieruchomość nie stanowi też wyodrębnionej organizacyjnie struktury przedsiębiorstwa.
Zapłata VAT zamiast PCC
Powołując się na art. 2 ust. 4 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przedsiębiorca uznał, że transakcja nie będzie podlegać PCC. Zgodnie bowiem z brzmieniem tego przepisu PCC nie podlegają czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany, w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży lub zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część. Choć w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług dostawę budynków, budowli lub ich części zwalnia się od VAT, to jednak na mocy art. 43 ust. 10 i 11 tej ustawy, podatnicy mogą zrezygnować z tego zwolnienia.
Przedsiębiorca oświadczył, że zarówno syndyk, jak i upadła spółka są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami VAT. Przy zawieraniu umowy sprzedaży strony zrezygnują ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług – ziści się zatem warunek zawarty w art. 2 ust. 4 lit. a ustawy o PCC, za więc przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do zapłaty tego podatku.
Przedsiębiorca może nie płacić PCC
Organ podatkowy w wydanej w styczniu interpretacji potwierdził stanowisko przedsiębiorcy: „…planowana Transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a (…) w związku z tym, że transakcja ta będzie w całości opodatkowana podatkiem od towarów i usług (gdyż Strony złożą oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia, w takim zakresie w jakim to zwolnienie przysługuje)” (interpretacja indywidualna z Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4014.367.2021.4.JKU).
Co zyskał przedsiębiorca?
Z czysto matematycznego punktu widzenia korzystanie z możliwości opodatkowania VAT określonej transakcji na pierwszy rzut oka wydaje się mało sensowne. Oznacza bowiem konieczność odprowadzenia do skarbówki daniny w wysokości 23% wartości transakcji, podczas gdy przy PCC wynosi ona jedynie do 2% wartości. Jednak płacąc VAT firma może go później w pełni odzyskać, kompensując wartości podatku zapłaconego z należnym. W tym celu wystarczy ująć fakturę zakupową do ewidencji prowadzonej działalności. W przypadku PCC takiej szansy nie ma.
Co istotne, zwolnienie przywołanej transakcji z opodatkowania PCC było możliwe dlatego, że fiskus nie zakwalifikował jej jako sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. W takim przypadku, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VA,T transakcja nie podlegałaby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co z kolei uniemożliwiłoby zwolnienie z PCC.
2022-04-25 Agnieszka Stachurska, dyrektor biura rachunkowego Skarbiec Corporate Services, Kancelaria Prawna Skarbiec
Zgodnie z wprowadzonymi od 1 stycznia 2019 r. przepisami art. 119a par. 1 Ordynacji podatkowej, czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli osiągnięcie tej korzyści, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu, było głównym lub jednym z głównych celów jej dokonania, a sposób działania był sztuczny. Dostępne rozwiązania prawne należy zatem każdorazowo dostosowywać do indywidualnych potrzeb biznesowych, tak aby nie narazić się na zarzut działania sztucznego, sprzecznego w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej. Dokładne znaczenie tych wskazań normatywnych warto w każdym wypadku skonsultować z radcą prawnym, adwokatem bądź doradcą podatkowym.
