Transakcje łańcuchowe

 

W obrocie gospodarczym występują transakcje, w których formalnie uczestniczy kilku dostawców, np. czterech, choć fizycznie towar przemieszczany jest tylko raz. Każdy z kontrahentów rozpoznaje dostawę na rzecz kolejnego, dochodzi do kliku dostaw, mimo że fizycznie towar przewożony jest tylko od pierwszego dostawcy do ostatniego nabywcy w łańcuchu.

Tzw. transakcje łańcuchowe mogą występować w różnych konfiguracjach, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, co rodzi też odmienne obowiązki dokumentacyjne i skutki podatkowe.

Przedsiębiorcy napotykają trudności z ustaleniem, która z dostaw w łańcuchu stanowi eksport towaru lub jego wewnątrzwspólnotową dostawę, podlegającą 0% VAT, co sprawia, że tak uważnie przyglądają się im organy skarbowe. Przedsiębiorcom rozliczeń nie ułatwiają także skomplikowane przepisy.

 

Transakcje łańcuchowe – zakres usług

 

Kancelaria Prawna Skarbiec oferuje swoim Klientom pełne wsparcie przy realizacji obowiązków dokumentacyjnych w łańcuchu dostaw, zarówno w transporcie krajowym, jak i zagranicznym. Nasz zespół doświadczonych doradców podatkowych, radców prawnych i adwokatów pomaga przedsiębiorcom na każdym etapie transakcji. Do dyspozycji naszych Klientów jest również dział księgowości – biuro rachunkowe, które przejmuje na siebie ciężar rozliczeń dokonywanych dostaw. Nasza oferta obejmuje:

 

0% stawka VAT

 

W przypadku transakcji łańcuchowych z wykorzystaniem transakcji wewnątrzwspólnotowych, jedna dostawa w łańcuchu dostaw, do której jest „przyporządkowana” wysyłka lub transport towaru (tzw. dostawa „ruchoma” lub „międzynarodowa”) opodatkowana jest preferencyjną 0% stawką VAT.

Pozostałe dostawy (tzw. „dostawy nieruchome”) są natomiast opodatkowane odpowiednio – w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów (dostawa poprzedzająca dostawę ruchomą) lub jej zakończenia (dostawa następująca po dostawie ruchomej) według stawki VAT właściwej dla dostawy towarów na terytorium tych krajów.

Przed określeniem transakcji „ruchomej” należy rozstrzygnąć kwestię organizacji transportu, poprzez wskazanie, który podmiot wykonuje lub zleca transport towarów. Ponadto bardzo istotne jest określenie, gdzie (na terytorium, którego kraju) na kolejne podmioty w łańcuchu przechodzi prawo do rozporządzania towarem jak właściciel. Przykładowo, jeżeli transport organizowany jest przez podmiot będący pierwszym podmiotem w łańcuchu, powinien on być przyporządkowany do pierwszej dostawy w łańcuchu.

 

Trudności z kwalifikacją transakcji łańcuchowej

 

Przedsiębiorcy napotykają trudności nie tylko z określeniem, która z dostaw w łańcuchu stanowi dostawę ruchomą, ale i samego zakwalifikowania danej transakcji za łańcuchową. Stanowisko organów podatkowych nie jest w tej kwestii jednolite, a prawidłowa kwalifikacja wymaga stosowania krajowych i wspólnotowych regulacji. Do tego w 2021 roku z ustawy o podatku od towarów i usług wykreślono definicję transakcji łańcuchowej.

Stanowiła ona, że w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

W uzasadnieniu usunięcia art. 7 ust. 8 ustawy o VAT stwierdzono, że ma to służyć uniknięciu sytuacji, gdy dokonana przez podatnika dostawa traktowana jest jako dostawa towarów, gdy w rzeczywistości dostawa taka nie występuje – z uwagi na brak przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel – ze wszystkimi negatywnymi dla podatnika skutkami uznania takiej transakcji za dostawę towarów.

Zwykle błąd taki pociąga za sobą kolejne i powoduje niewłaściwe rozliczanie VAT w całym łańcuchu transakcji. Argumentując wykreślenie definicji transakcji łańcuchowych wskazano, że do ich opodatkowania odnosi się art. 22 ustawy o VAT, regulujący kwestie ustalania miejsca dostawy towarów, a rozwiązania zawarte w uchylanym przepisie możliwe są do zinterpretowania w oparciu o generalną zasadę dotyczącą opodatkowania dostawy towarów, uregulowaną w art. 7 ust. 1.

 

Kancelaria podatkowa Warszawa

 

Za swoje osiągnięcia i wyniki finansowe w 2022 roku Kancelaria Prawna Skarbiec znalazła się wśród najlepszych firm doradztwa podatkowego w kraju (kancelaria podatkowa, kancelaria doradztwa podatkowego, biuro podatkowe, doradca podatkowy) według niezależnego rankingu Dziennika Gazety Prawnej.

W grupie firm doradczych zatrudniających ponad 10 osób z uprawnieniami, w kategorii osiągniętych przychodów przypadających na jedną osobę merytoryczną zajęła wysokie 14 miejsce w rankingu, wyprzedzając trzy firmy z tzw. wielkiej czwórki: Ernst & Young Polska, PwC i Deloitte, oraz KPMG. Wyżej uplasowała się tylko globalna organizacja KPMG.