Podstawowe elementy składowe lokalnej dokumentacji cen transferowych
Co roku podatnicy podatku dochodowego, zarówno od osób prawnych, jak i osób fizycznych, realizujący transakcje z podmiotami powiązanymi są zobowiązani po przekroczeniu określonych progów do przygotowania dokumentacji cen transferowych.
Celem przygotowanej dokumentacji jest potwierdzenie, że ceny, które podmioty powiązane ustaliły między sobą, są rynkowe, czyli takie, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
Warto dodać, że od 1 stycznia 2021 r. lokalna dokumentacja cen transferowych obejmuje szerszy zakres informacji. Jest to kolejna w ostatnich latach zmiana Ministerstwa Finansów w zakresie obowiązków związanych z przygotowaniem dokumentacji cen transferowych.
Częste zmiany ustaw oraz nowe rozporządzenia w zakresie cen transferowych połączone ze zwiększonym zainteresowaniem organów podatkowych tym obszarem w ostatnich latach powodują, że podatnicy powinni dochowywać jeszcze większej staranności, aby wypełnić ustawowe wymagania.
Kiedy należy przygotować lokalną dokumentację cen transferowych
Lokalną dokumentację cen transferowych przygotowują podmioty powiązane dla transakcji kontrolowanych w przypadku, gdy wartość transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym przekroczy w kwocie netto próg 10 mln zł przy transakcjach towarowych i finansowych oraz 2 mln zł przy transakcjach usługowych oraz innych transakcjach.
Progi ustalane są odrębnie dla każdej jednorodnej transakcji kontrolowanej zarówno dla strony przychodowej, jak i kosztowej. Należy dodać, że nie jest istotna wartość transakcji z jednym podmiotem.
Innymi słowy, nawet jeżeli transakcja z podmiotem powiązanym jest zawierana przykładowo na kwotę 100 tys. zł (np. sprzedaż części zamiennych do podmiotu X), to i tak może pojawić się obowiązek dokumentacyjny, jeżeli wartość jednorodnej transakcji przewyższy określone progi (np. łączna sprzedaż części zamiennych do podmiotów powiązanych X, Y i Z wyniosła 11 mln zł).
W przypadku krajowych podmiotów powiązanych osiągających w danym roku zysk podatkowy ustawodawca zrezygnował z konieczności przygotowywania dokumentacji cen transferowych w tym zakresie.
Lokalna dokumentacja cen transferowych – elementy
Elementy, jakie powinna zawierać lokalna dokumentacja cen transferowych, zostały określone w ustawie (odpowiednio art. 11q ustawy o CIT oraz art. 23zc ustawy o PIT).
Jednym z wymogów jest opis podmiotu powiązanego zawierający w szczególności opis struktury zarządczej, opis podstawowej działalności oraz schemat organizacyjny.
Ponadto opis podmiotu powiązanego powinien zawierać wskazanie rynku, na którym działa podmiot, branży i otoczenia rynkowego, opis strategii gospodarczej, a także informację o istotnych aktywach czy ryzykach wpływających na podmiot powiązany, które zostały przeniesione w roku obrotowym oraz w roku poprzedzającym.
Kolejna kwestia obejmuje opis transakcji w zakresie funkcji, ryzyk, aktywów, uwzględniający w szczególności informacje takie jak przedmiot i rodzaj transakcji kontrolowanej, szczegółowe dane podmiotu powiązanego uczestniczącego w transakcji (łącznie z przypisaniem ryzyk, funkcji, aktywów do odpowiednich podmiotów), sposób kalkulacji ceny transferowej oraz poczynione założenia, wartość transakcji oraz dokonane w związku z transakcją płatności.
W zakresie tego punktu powinno się także wskazywać wszelkie umowy, porozumienia oraz inne dokumenty, z których wynikają poczynione ustalenia oraz interpretacje podatkowe czy uprzednie porozumienia cenowe potwierdzające sposób kalkulacji ceny.
Ponadto lokalna dokumentacja cen transferowych powinna zawierać analizę cen transferowych obejmującą analizę porównawczą (analizę danych podmiotów niepowiązanych uznanych za porównywalne do transakcji kontrolowanej) oraz analizę zgodności (analizę, czy warunki, na jakich została zawarta transakcja, byłyby te same w przypadku podmiotów niepowiązanych).
Analizy porównawczej oraz analizy zgodności można nie wykonywać w przypadku usługi o niskiej wartości dodanej oraz pożyczki oprocentowanej w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marży, określonej w obwieszczeniu ministra właściwego ds. publicznych.
Informacje finansowe
Ważnym elementem lokalnej dokumentacji cen transferowych są informacje finansowe. Ten punkt obejmuje w szczególności zatwierdzone sprawozdanie finansowe dotyczące dokumentowanego roku, sporządzone zgodnie z ustawą o rachunkowości.
Ponadto podatnik powinien wskazać opis umożliwiający przyporządkowanie danych finansowych transakcji kontrolowanej do odpowiedniej pozycji sprawozdania finansowego.
W tym zakresie niezmiernie ważne jest zachowanie spójności, tak aby dane zawarte w dokumentacji cen transferowych odzwierciedlały dane ujawnione w sprawozdaniu finansowym podmiotu.
Zakres nowych wymogów dokumentacyjnych
Główną zmianą jest konieczność zamieszczania w dokumentacji uzasadnienia biznesowego transakcji, w szczególności opisu spodziewanych korzyści oraz innych korzyści ekonomicznych, zarówno kwalifikowanych, jak i niekwalifikowanych, jak np. wzrost innowacyjności, zwiększenie udziałów w rynku etc.
Kolejnym istotnym wymogiem jest konieczność przygotowywania dokumentacji cen transferowych w przypadku realizowania transakcji innych niż kontrolowane z podmiotami z krajów stosujących szkodliwą konkurencję, jeżeli wartość transakcji przekroczy 100 tys. zł.
Ponadto obowiązek przygotowania local file będzie obciążał podatników zawierających transakcje kontrolowane, gdzie powstaje domniemanie, że beneficjent rzeczywisty takiej płatności posiada miejsce zamieszkania w miejscu stosującym szkodliwą konkurencję.
Autor: radca prawny Robert Nogacki – Twórca Kancelarii Prawnej Skarbiec
