Spółka jawna sposobem na podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) w spółce komandytowej

Według projektu ustawy uchwalonego przez Sejm, od 1 stycznia 2021 roku spółka komandytowa ma stać się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Tym samym dochód spółki będzie opodatkowany już na poziomie spółki i, de facto, dojdzie do podwójnego opodatkowania.

Ten problem większości właścicieli spółek komandytowych rozwiąże przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną do dnia 30 kwietnia 2021 r.

Skontaktuj się z nami, żeby otrzymać wycenę oraz indywidualny harmonogram przekształcenia.

Zapraszamy do kontaktu!

Według nowych przepisów bowiem, przedsiębiorcy posiadający spółkę komandytową będą mogli postanowić, że stanie się ona podatnikiem CIT dopiero od maja 2021 roku. Przekształcając spółkę można złożyć w urzędzie stosowną informację i w efekcie uniknąć podwójnego opodatkowania.

Ważne jest jednak, by proces rozpocząć jak najszybciej, aby zdążyć wykreślić spółkę komandytową z KRS jeszcze przed 1 maja 2021 roku. Jeśli bowiem decyzja zostanie podjęta za późno, to od 1 maja 2021 roku spółka stanie się podatnikiem CIT i będą wobec niej stosowane nowe przepisy.

Warto podkreślić jednak, że projekt nowelizacji nie zakłada opodatkowania CIT wyłącznie spółek komandytowych. Podatnikami CIT staną się również niektóre spółki jawne – te, w których struktura właścicielska będzie nieprzejrzysta.

Podatnikami mają stać się spółki w których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, które nie złożą informacji „o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki (…)”, lub aktualizacji ww. informacji w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w przekazanej informacji.

Z przepisu wynika zatem, że chodzi tu o informacje na temat podmiotów będących podatnikami PIT lub CIT posiadających prawa do udziału w zysku spółki jawnej bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego. Treść tego przepisu jest dość zawiła, jednak z literalnego brzmienia wynika, że będzie trzeba poinformować o podatnikach podatku dochodowego, którzy będą płacić podatek dochodowy z tytułu zysku w tej spółce.

Obowiązek ten będzie bardzo podobny do obowiązku wskazania beneficjenta rzeczywistego, z którym zdążyliśmy się już oswoić, tylko w przypadku osoby prawnej będącej wspólnikiem spółki jawnej, zakończy się o jeden szczebel niżej. Jeśli więc obaj wspólnicy są podatnikami podatku dochodowego (CIT lub PIT) informacja o nich powinna wystarczyć do wyeliminowania opodatkowania CIT-em dochodów spółki jawnej.

Spółka komandytowa będzie płacić CIT na takich samych zasadach, jakie aktualnie obowiązują w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, spółce akcyjnej oraz spółce komandytowo-akcyjnej. Podatek będzie więc płacony według stawki podstawowej w wysokości 19% albo według preferencyjnej stawki 9%, o ile roczne przychody spółki nie przekroczą 2 mln euro. Projekt zwiększa bowiem jednocześnie limit roczny przychodu uprawniającego do zastosowania 9% stawki CIT z 1,2 mln euro do 2 mln euro.

Wspólnicy natomiast będą odprowadzać podatek od otrzymanego ze spółki zysku. Czy to oznacza, że dochód będzie opodatkowany podwójnie? Nie do końca. Przepisy w tej materii są niejasne i sprzeczne. W ustawie wprowadzającej CIT dla spółek komandytowych znajdziemy bowiem art. 13 ust. 3, który wskazuje, że do przychodów uzyskanych z tytułu udziału w zyskach spółek jawnych i komandytowych po dniu uzyskania przez te spółki statusu podatnika CIT zastosować można zwolnienie, które przewiduje art. 22 ust. 4 ustawy o CIT.

Chodzi o zwolnienie z podwójnego opodatkowania CIT-em dywidend, przy spełnieniu szeregu warunków. Rzecz jednak w tym, że ten przepis wyraźnie wskazuje, że zwolnienie to nie dotyczy komplementariuszy spółek, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1) ustawy o CIT, który to przepis w brzmieniu, które nada mu ustawa zmieniająca, wymienia spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne.

Opodatkowanie dochodów komandytariusza regulować będzie z kolei przepis dodanego przez ustawę nowelizującą do art. 22 ustawy o CIT, ustępu 4e. Przepis ten stanowi, że dochody komandytariusza mają być zwolnione z opodatkowania do 50% ich wysokości, nie więcej jednak niż 60 000 zł w roku podatkowym, w jednej spółce komandytowej, pod warunkiem że łącznie spełnione będą następujące warunki:

• komandytariusz nie posiada bezpośrednio lub pośrednio ponad 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej,
• komandytariusz nie jest członkiem zarządu komplementariusza spółki komandytowej, ani spółki posiadającej bezpośrednio (lub pośrednio) co najmniej 5% udziałów/akcji w spółce będącej komplementariuszem w tej spółce komandytowej,
• komandytariusz nie jest podmiotem powiązanym ze wspólnikiem lub jego członkiem zarządu.

Oznacza to, że aby skorzystać ze zwolnienia, nie może być powiązań pomiędzy komandytariuszem a komplementariuszem spółki komandytowej. W najlepszym możliwym scenariuszu podwójne opodatkowanie wystąpi u komandytariusza w odniesieniu do 50% jego zysku.

Wnioski jakie można z powyższego wywieść są takie, że nie można z tych przepisów wysnuć żadnych stanowczych ustaleń. Nie można jednoznacznie stwierdzić, jakiego wspólnika spółki komandytowej miałaby dotyczyć regulacja art. 13 ust. 3 ustawy zmieniającej, skoro komplementariusz jest wyłączony w treści samego zwolnienia, a opodatkowanie komandytariusza regulowane jest przez inny przepis odmiennie.

Można natomiast poczynić pewne założenie. Znając sytuację budżetową oraz profiskalne podejście organów podatkowych, można przyjąć, że interpretacja tych przepisów nie będzie dokonywana zgodnie z zasadą in dubio pro triubutario, a raczej w duchu zgoła odmiennym. Interpretując zatem te przepisy niekorzystnie dla podatnika, można przyjąć, że w strukturze sp. z o.o. sp.k. dochód, który osiągnie beneficjent rzeczywisty spółki z o.o., będącej komplementariuszem, będzie opodatkowany trzykrotnie – raz CIT-em na poziomie spółki komandytowej, drugi raz CIT-em na poziomie spółki z o.o., a następnie PIT-em przy wypłacie dywidendy.

Dochód komandytariusza, zależnie od tego czy będzie osobą fizyczną, czy prawną opodatkowany będzie przynajmniej dwukrotnie, z uwzględnieniem ewentualnego zwolnienia od połowy dochodu, nie więcej niż od 60 000 zł, przy spełnieniu wyżej opisanych warunków, co uczyni strukturę sp. z o.o. sp.k. najbardziej opodatkowaną, obok spółki komandytowo-akcyjnej z komplementariuszem w postaci osoby prawnej, strukturą w polskich przepisach podatkowych.

Redakcyjnie nowelizacja pozostawia wiele do życzenia. Wielu kwestii nie wyjaśnia, pozostawiając liczne pytania bez odpowiedzi do momentu, dopóki ustawa nie wejdzie w życie oraz nie będzie pierwszych orzeczeń sądów odnoszących się do przepisów nowej ustawy.

Dokonując przekształcenia własnymi siłami należy liczyć się z ryzykiem jego nieskuteczności, zwłaszcza w kontekście niejasnych zapisów ustawy, poziomu skomplikowania samego procesu przekształcenia, rychłego terminu wejścia w życie nowych przepisów oraz agresywnych działań organów podatkowych w ostatnich latach. Podsumowując powyższe, przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną najlepiej powierzyć specjalistom, zajmującym się podobnymi procesami zawodowo od lat.

Kompleksowa pomoc prawna Kancelarii Prawnej Skarbiec w zakresie przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną, polega nie tylko na przeprowadzeniu przez proces przekształcenia, ale również dopilnowaniu, by po procesie przekształcenia spółka spełniała wszystkie konieczne przesłanki minimalizujące ryzyko opodatkowania CIT-em, również spółki jawnej.

Przekształcenia należy dokonać w trybie przewidzianym w KSH oraz w zgodzie z przepisami ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw.

Należy, przede wszystkim, zadbać o kolejność poszczególnych etapów przekształcenia takich jak: sporządzenie planu przekształcenia zawierającego wszystkie elementy wyszczególnione w KSH, sporządzeniu sprawozdania finansowego na potrzeby przekształcenia, zawiadomieniu wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu, podjęciu uchwały i sporządzeniu umowy spółki przekształconej (jawnej) czy złożeniu wniosku do KRS.

Konieczna jest także odpowiednia jakość dokumentacji prawnej i finansowej na podstawie której realizowane są poszczególne etapy z planu przekształcenia. Nie mniej istotnym jest także udział doradcy podatkowego w procesie, nadzorującego proces legislacyjny i ostateczne brzmienie nowych przepisów. Są one obecnie niespójne, sprzeczne w treści co do przepisów np. KC i KSH, a także nieprecyzyjne, natomiast szybkość procesu legislacyjnego, wymuszona również bliskim terminem wejścia przepisów w życie, powoduje ryzyko dynamicznych zmian w ich treści, na które trzeba na bieżąco reagować.

Wystarczy choćby zauważyć, że z obecnego brzmienia przepisów wynika jedynie, że „spółka może postanowić” o przedłużeniu wejścia w życie obowiązku CIT do 30.04.2021 r. o czym wspomniano powyżej, ale nie ma żadnego wymogu przedstawiania tej decyzji komukolwiek, a także nie ma żadnej precyzyjnej regulacji dot. formy „tego postanowienia”.

Dodatkowo zmiany przewidują, że oświadczenia o wspólnikach należy złożyć do 31 stycznia 2021 r., ale nie precyzują, w jakim terminie należy takie oświadczenia złożyć w przypadku, gdy spółka powstanie po tej dacie. Zatem wszystkie „niedoskonałości” nowych przepisów wymagają stałego monitoringu i bieżącej analizy.

Więcej informacji nt. przekształcenia spółek można znaleźć tutaj: przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową.