Usługi pośrednictwa handlowego/agencyjne – korzystne skutki w podatku dochodowym
Przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do stałego pośredniczenia za wynagrodzeniem przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu.
Ustawowa definicja umowy agencyjnej zawarta jest w art. 758 § 1 kodeksu cywilnego. Pamiętać należy, iż każda umowa, która spełnia wskazane powyżej elementy kodeksowe, będzie umową agencyjną. Nie ma przy tym znaczenia to, jak ją nazwiemy – a nazywana jest różnie, np. umową przedstawicielstwa handlowego.
Brak podatku u źródła
Usługi pośrednictwa mają szerokie spektrum zastosowania, dlatego też na co dzień często mamy z nimi do czynienia, choćby wtedy, kiedy dokonujemy codziennych płatności online. Warto rozważyć pod kątem podatkowym, co dzieje się w sytuacji, kiedy podmiot polski wykorzystuje, np. w pozyskiwaniu kontrahentów dla celów prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, podmiot zagraniczny, np. z siedzibą w tzw. raju podatkowym.
Przepisy regulujące tzw. podatek u źródła zostały wprowadzone przez ustawodawcę do ustawy o CIT w art. 21 i 22, natomiast do ustawy o PIT w art. 29 ustawy o PIT.
Szczególną uwagę należy zwrócić na art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT, w myśl którego podatek u źródła pobiera się od przychodów z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze. Powyższy katalog jest katalogiem otwartym, na co wskazuje wyraźnie stwierdzenie „oraz świadczeń o podobnym charakterze”.
Jednakże interpretacje indywidualne ministra finansów, a także orzecznictwo sądów administracyjnych skłaniają się ku temu, że usługi agencyjne nie mieszczą się w powyższym katalogu, zatem nie pobiera się od przychodów z nich podatku u źródła, gdyż nie zostały wymienione w katalogu przychodów, od których pobiera się podatek dochodowy z tytułu przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników niebędących rezydentami RP.
Warunki usługi pośrednictwa handlowego
Należy sprawdzić, czy opłata za usługę pośrednictwa na rzecz podmiotu zlokalizowanego w raju podatkowym nie mieści się w zakresie normy prawnej określonej w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT (art. 29 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT). Usługi te nie mogą mieć bowiem charakteru świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze.
Sposoby na optymalizację
W związku z powyższym można śmiało twierdzić, że od przychodów uzyskanych z tytułu świadczenia usług pośrednictwa przez podmiot zagraniczny z raju podatkowego nie będzie pobierany podatek u źródła.
Korzystanie z opisanego modelu biznesowego daje również w praktyce nieoczekiwanie korzystne implikacje podatkowe związane z kosztami uzyskania przychodu dla podmiotu krajowego.
Aby jednak móc spać bez obawy, że fiskus nie zakwestionuje nam tego typu transakcji, wskazane jest zasięgnięcie opinii u potencjalnego zainteresowanego, czyli właśnie u władz skarbowych, a to poprzez złożenie wniosku o interpretację indywidualną. Ona wskaże kierunek zapatrywań organów podatkowych i uchroni nas – w sytuacji, kiedy będzie dla nas korzystna – przed negatywnymi skutkami działań organów w przyszłości. Aby jednak sen okazał się błogi, warto w międzyczasie, czekając na wydanie interpretacji, wykonać firmowy audyt dokumentacji podatkowej oraz handlowej w zakresie omawianych transakcji.
Autorzy: Paweł Chmielowiec, mec. Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec
