Wykorzystanie rajów podatkowych do obniżenia opodatkowania inwestycji kapitałowych

Korzystnym rozwiązaniem tego problemu jest przekazanie kontroli nad udziałami w spółce polskiej na rzecz specjalnie zarejestrowanego „wehikułu korporacyjnego” z siedzibą w odpowiednio wybranym raju podatkowym. Poniżej zamieszczamy interpretację podatkową Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 grudnia 2008 r. (w sprawie IPPB2/415-1352/08-4/MK).

Jak wynika z poniższego pisma, w przypadku transakcji pomiędzy nierezydentami, w wyniku której następuje zbycie udziałów lub akcji polskiej spółki mające postać sprzedaży lub wniesienia aportem, dochód osiągnięty przez zbywcę jest opodatkowany w Polsce jedynie wówczas, gdy sprzedaż akcji następuje na polskiej giełdzie, bądź gdy zbycie udziałów lub akcji prowadzi w praktyce do przeniesienia praw do nieruchomości. W pozostałych zaś wypadkach dochód taki nie będzie opodatkowany w Polsce.

Innymi słowy, jeśli udziały w polskiej spółce będą kontrolowane za pomocą zagranicznego wehikułu korporacyjnego i tam również zostanie dokonana transakcja sprzedaży, to dochód taki nie będzie opodatkowany w Polsce. W przypadku, gdy sprzedaż udziałów w polskiej spółce inwestycyjnej zostanie dokonana w „raju podatkowym”, w którym transakcja taka również nie będzie podlegała podatkowi dochodowemu, to proces wyjścia z inwestycji zostanie przeprowadzony z całkowitym pominięciem podatku dochodowego.

Skarbiec Corporation i Kancelaria Prawna Skarbiec Corp. oferuje dalsze, specjalistyczne porady w tym zakresie, które pozwalają przygotować w odpowiedni sposób całość dokumentacji korporacyjnej i transakcyjnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. J. Dz. U. Z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia ministra finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (dz. U. Nr 112, poz. 770).

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18.09.2008 r. (data wpływu 22.09.2008 r.) oraz piśmie uzupełniającym braki formalne (data nadania 02.12.2008 r., data wpływu 10.12.2008r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego z tytułu zbycia akcji polskiej spółki, bądź wniesienia w postaci wkładu niepieniężnego gdy stronami umowy nie są polscy rezydenci – jest prawidłowe.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka G__jest osobą prawną z siedzibą na terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki (dalej:USA), zarejestrowaną zgodnie z przepisami prawa stanu Delaware. Dla celów podatkowych na terytorium USA Spółka G__ wybrała zasadę opodatkowania na poziomie wspólników, zbieżną z regułami opodatkowania spółek osobowych. Oznacza to, że G__ mimo, iż jest osobą prawną, stanowi podmiot transparentny podatkowo, który nie jest podatnikiem podatku dochodowego.

Czterdzieści dziewięć procent praw głosu w G__ należy do Ge__, spółki będącej dla celów podatku dochodowego rezydentem USA.

Pozostałe pięćdziesiąt jeden procent praw głosu w G__ należy do Nowojorskiego Funduszu Inwestycyjnego XXX LP (dalej XXX). XXX nie jest podatnikiem podatku dochodowego, a dochody tego podmiotu opodatkowane są na poziomie jego uczestników. Uczestnikami XXX Są Spółki oraz osoby fizyczne. Większość uczestników XXX posiada status rezydenta podatkowego USA.

G__ posiada sto procent akcji XY Bank Polska Spółka Akcyjna, będącej polskim rezydentem podatkowym. Obecnie G__ zamierza dokonać zbycia akcji XY Bank P Spółka Akcyjna na rzecz XY G bądź XY S poprzez ich sprzedaż bądź wniesienie aportem. Ge__, XXX ani jego uczestnicy nie są polskimi rezydentami podatkowymi.

Podmioty te nie posiadają na terytorium polski zakładu w rozumieniu polsko-amerykańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania ani polskich wewnętrznych przepisów podatkowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dochód osiągnięty przez G__ ze zbycia akcji XY Bank Polska Spółka Akcyjna na rzecz XY G bądź XY S, mającego postać sprzedaży bądź wniesienia aportem, będzie podlegać w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych lub podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy ewentualny dochód osiągnięty przez G__ ze zbycia akcji XY Bank P Spółka Akcyjna na rzecz XY G bądź XY S, mającego postać sprzedaży bądź wniesienia aportem, nie będzie podlegać w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych lub podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 3 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że podatnicy, jeśli nie mają na terytorium polski siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Polski.

Formułuje on zasadę tzw. ograniczonego obowiązku podatkowego w stosunku do osiąganych w Polsce dochodów przez zagranicznych rezydentów podatkowych (tj. podmiotów nie mających siedziby ani zarządu na terytorium Polski). Zgodnie z nią dochody osiągane w Polsce przez zagranicznych nierezydentów podatkowych są opodatkowane w Polsce.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie wskazuje jednak wprost, czy dochody zagranicznych rezydentów podatkowych osiągnięte ze sprzedaży, bądź wniesienia aportem akcji lub udziałów w polskich spółkach należy uznać za osiągnięte na terytorium Polski.

Analogiczną do powyżej opisanej zasadę opodatkowania dochodów zagranicznych rezydentów określa art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym wypadku art. 3 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje przykładowe kategorie dochodów, które należy uznać za osiągnięte na terytorium Polski (np. z pracy wykonywanej na terytorium naszego kraju, z wykonywanej tu działalności gospodarczej, z położonej na terytorium polski nieruchomości).

Jednakże, analogicznie jak w przypadku ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wskazuje wprost, czy osiągnięty przez zagranicznego rezydenta dochód ze sprzedaży bądź wniesienia aportem akcji lub udziałów w Polskiej spółce uznać należy za osiągnięty w Polsce.

Z uwagi na fakt, iż przepisy ustawo podatkach dochodowych nie regulują powyższej kwestii, konieczne jest dokonanie wykładni tych przepisów poprzez odwołanie się w tym zakresie do wyjaśnień organów podatkowych udzielanych na tle przedmiotowego zagadnienia.

Podstawowe znaczenie ma w tym zakresie pismo Ministra Finansów z dnia 24 lipca 2001 r. (PB4/AK-8214-1045-277/01), odnoszące się zarówno do podatku dochodowego od osób prawnych, jak i podatku dochodowego od osób fizycznych.

W piśmie tym Minister Finansów wyjaśnił, że co do zasady dochód osiągany jest na terytorium Polski, gdy jego źródło jest trwale związane z tym terytorium lub gdy źródłem dochodów są Polscy rezydenci eksploatujący rzeczy lub dobra niematerialne należące do Innych podmiotów.

W odniesieniu do zbycia przez nierezydentów udziałów bądź akcji w polskich spółkach Minister Finansów stwierdził, że transakcja taka zasadniczo nie jest dochodem uzyskanym ze źródeł położonych na terytorium Polski „gdyż zbycie takie stanowi odrębne od zbywanego (…) Źródło dochodów, które nie jest trwale związane z terytorium Polski”.

Równocześnie wskazał wyjątki, gdy zbycie przez nierezydenta udziałów lub akcji polskiej Spółki traktowane jest jako dokonane na terytorium Polski. Do wyjątków tych należą następujące przypadki:

1. zbycie akcji polskiej spółki dokonywane jest na polskiej giełdzie papierów wartościowych (zdaniem Ministra finansów „w takim przypadku giełda i obrót na niej dokonywany stanowi samoistne źródło dochodów położone na terytorium polski”),
2. zbycie udziałów lub akcji polskiej spółki prowadzące w praktyce do przeniesienia praw do Nieruchomości położonej w Polsce (np. gdy majątek spółki, której udziały lub akcje są zbywane, składa się głównie z nieruchomości).

Minister finansów wskazał również, że „w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania podpisywane są dwustronne międzynarodowe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieganiu uchylaniu się od opodatkowania, które kwestie miejsca opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł regulują w sposób szczegółowy”.

Biorąc pod uwagę przytoczone wyżej poglądy stwierdzić należy, iż w przypadku transakcji pomiędzy nierezydentami, w wyniku której następuje zbycie udziałów lub akcji polskiej spółki mające postać sprzedaży lub wniesienia aportem, dochód osiągnięty przez zbywcę jest opodatkowany w Polsce jedynie wówczas, gdy Sprzedaż akcji następuje na polskiej giełdzie, bądź gdy zbycie udziałów lub akcji prowadzi w praktyce do przeniesienia praw do nieruchomości. W pozostałych zaś wypadkach dochód taki nie będzie opodatkowany w Polsce.

Z uwagi na fakt iż zbycie przez G__ akcji XY Bank Polska spółka akcyjna na rzecz XY G bądź XY S nie będzie dokonane na polskiej giełdzie papierów wartościowych ani nie doprowadzi w praktyce do przeniesienia praw do nieruchomości położonej w Polsce, uznać należy, iż dochód osiągnięty z tego zbycia nie będzie podlegać opodatkowaniu w Polsce. Wnioskodawca zwraca się do tutejszego organu z Wnioskiem o potwierdzenie prawidłowości swego stanowiska.

Odpowiedź w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie rozpatrzony w odrębnej interpretacji indywidualnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Źródło: Gazeta Wyborcza, eGospodarka, Nowoczesna Firma

Kancelaria Prawna Skarbiec

Autor: radca prawny Robert Nogacki