Oświadczenie o rynkowości stosowanych cen – ryzyko i metody zabezpieczeń

Zgodnie z ustawą podatnicy mają czas na sporządzenie oświadczenia o rynkowości stosowanych cen w transakcjach z podmiotami powiązanymi w terminie 9 miesięcy od zakończenia roku obrotowego. W związku z przepisami tzw. Tarczy Antykryzysowej 4.0. termin ten został wydłużony o 3 miesiące. Zatem w przypadku podatników, gdzie rok obrotowy jest równy rokowi kalendarzowemu, termin został przesunięty z 30 września na 31 grudnia 2020 r.

Oświadczenia nie można złożyć w formie papierowej. Należy je podpisać za pomocą podpisu zaufanego lub certyfikatu kwalifikowanego i złożyć w formie elektronicznej za pośrednictwem Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej.

W zakresie odpowiedzialności kierownictwa jednostki dotyczącej powyższego oświadczenia ustawodawca przewidział osobny artykuł w Kodeksie karno-skarbowym. Zgodnie z art. 56c KKS karze podlega ten, kto nie składa właściwemu organowi podatkowemu oświadczenia albo składa je po terminie lub poświadcza informacje niezgodne ze stanem rzeczywistym. Ustawodawca przewidział bardzo wysoką karę grzywny za niedopełnienie powyższych obowiązków w wysokości 720 stawek dziennych, czyli prawie 25 mln zł. Należy zaznaczyć, że kary z tego przepisu można wymierzyć w przypadku działania umyślnego. W przypadku braku złożenia oświadczenia podatnik nie może tłumaczyć się brakiem wiedzy w zakresie przepisów. Z kolei w przypadku złożenia oświadczenia po terminie należy jak najszybciej złożyć oświadczenie wraz z czynnym żalem, który w tym przypadku powinien mieć zastosowanie i pozwoli uniknąć odpowiedzialności. Złożenie oświadczenia niezgodnego ze stanem rzeczywistym jest kwestią wynikającą z ewentualnej kontroli podatkowej, czyli organy podatkowe w pierwszej kolejności muszą wykazać, że oświadczenie jest niezgodne ze stanem rzeczywistym, a osoby zarządzające złożyły je umyślnie. W związku z tym organy zarządzające powinny podjąć odpowiednie działania ograniczające ryzyko w tym zakresie.

Dochowanie należytej staranności przy kalkulowaniu cen transferowych pomiędzy podmiotami powiązanymi jest bardzo istotne. W szczególności ma to na celu wykazanie nieumyślności działania poprzez podjęcie szczególnych zasad ostrożności w przypadku tematu cen transferowych. W tym zakresie dobrą praktyką jest przygotowanie spójnej polityki cen transferowych, regulującej zakres transakcji występujących w przedsiębiorstwie oraz sposób określania/kalkulacji cen, a także ryzyka, aktywa i inne niezbędne elementy dokumentacji. Polityka powinna przewidywać także procedury nadzoru oraz kontroli w zakresie kalkulacji cen.

Część przedsiębiorców decyduje się na oddzielne audyty podatkowe w zakresie cen transferowych, prowadzone przez zewnętrznych doradców podatkowych. Rekomendacje audytu winny być przedstawione zarządowi. Powinny być też wdrażane działania ograniczające ryzyko. W zakresie współpracy z doradcami zewnętrznymi można się także zdecydować na certyfikacje, czyli specjalne narzędzie, w którym doradca określi poziom ryzyka w zakresie cen transferowych.

Warto zwrócić uwagę na ostatnie stanowisko fiskusa prezentowane w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 lutego 2020 r., 0111-KDIB1-2.4010.495.2019.1.AW, 0111-KDIB1-1.4010.544.2019.1.BK, zgodnie z którym w przypadku osiągania przychodu z nieodpłatnych świadczeń podatnik nie będzie zobowiązany do złożenia wyżej wymienionego oświadczenia, ponieważ w ocenie organu właściwym postępowaniem byłoby ustalenie ceny na warunkach rynkowych. Jeżeli taki pogląd się utrzyma, to rodzi się wątpliwość, co dalej z transakcjami nieodpłatnymi pomiędzy podmiotami powiązanymi. Czy będą one dalej funkcjonowały, czy konieczne będzie każdorazowe ustalanie ceny. Zdaje się jednak, że w tym przypadku organy poszły zbyt daleko, uznając, że w przypadku nieodpłatnego świadczenia nie można złożyć oświadczenia o ustaleniu cen na warunkach rynkowych.

Autor: radca prawny Robert Nogacki – Twórca Kancelarii Prawnej Skarbiec

Kancelaria Prawna Skarbiec