Podatkowe grupy kapitałowe

2024-07-01

 

Podatkowe grupy kapitałowe, choć niezbyt popularne w polskiej rzeczywistości gospodarczej, postrzegane są jako skuteczny sposób legalnego zmniejszenia zobowiązań podatkowych oraz ograniczenia obowiązków natury formalnej dla podmiotów wchodzących w skład takich grup. Funkcjonowanie w ramach grup wiąże się jednak z dużym ryzykiem, które sprawia, że rozwiązanie to nie zawsze bywa korzystne.

 

Podatkową grupę kapitałową mogą tworzyć co najmniej dwie spółki prawa handlowego, takie jak spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, proste spółki akcyjne lub spółki akcyjne, które mają siedzibę w Polsce i są powiązane kapitałowo.

Warunki, aby taka grupa była uznana jako podatnik, to m.in. posiadanie przeciętnego kapitału zakładowego na każdą ze spółek wynoszącego co najmniej 250 000 zł, dominująca spółka posiadająca 75% udział w kapitale zakładowym lub jego części pozostałych spółek, brak zaległości podatkowych oraz zawarcie umowy o utworzeniu grupy.

Po jej utworzeniu spółki z grupy muszą spełnić dodatkowe warunki, takie jak brak korzystania ze zwolnień podatkowych oraz nieustalanie warunków transakcji kontrolowanej z podmiotami powiązanymi różniących się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

 

Przed utworzeniem grupy konieczna jest dokładna analiza

Podatkowa grupa kapitałowa to nie tylko korzyści, ale także duże ryzyko. W razie utraty statusu podatkowej grupy kapitałowej przed upływem czasu, na jaki została zawarta, spółki wchodzące w skład grupy muszą rozliczyć się z fiskusem osobno – także wstecznie. Możliwe konsekwencje funkcjonowania w podatkowej grupie kapitałowej w razie utraty jej statusu mogą być więc bardzo bolesne. Nie oznacza to jednak, że takie rozwiązanie nie jest godne przemyślenia.

Wspólne rozliczenia mogą przynieść liczne korzyści dla każdej ze spółek wchodzących w skład grupy – przede wszystkim ułatwienie wzajemnych rozliczeń oraz finalnie zapłatę niższego podatku dochodowego.

Pewną wartością może być także zerwanie z fikcją polegającą na tym, że każdy z podmiotów powiązanych działa niezależnie, podczas gdy wszystkie z nich faktycznie realizują wspólne cele. To sprawia, że podatkowa grupa kapitałowa pozostaje opcją zawsze wartą do rozważenia. Jednak bez dokładnego przeanalizowania tego, czy projekt ma szansę się powieść, zakładanie takiej grupy może okazać się bardzo ryzykowne.

Eksperci Kancelarii Skarbiec mogą pomóc w przygotowaniu dokumentacji związanej z powstaniem i funkcjonowaniem podatkowej grupy kapitałowej.

 

Publikacje Kancelarii Skarbiec na temat podatkowej grupy kapitałowej

 

Podatkowa Grupa Kapitałowa – ryzyka i korzyści

2021-06-21: Podatkowa Grupa Kapitałowa (PGK) jest narzędziem do zmniejszenia zobowiązania podatkowego w ramach grupy kapitałowej umożliwiającym zwiększenie swobody dokonywania transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi wchodzącymi w skład PGK oraz zmniejszenie obowiązków administracyjnych związanych z rozliczeniem CIT. Jednak funkcjonowanie w ramach takiej grupy wiąże się również z ryzykiem, które wynika z konieczności przestrzegania bardzo rygorystycznych warunków PGK. Jest to więc rozwiązanie korzystne, a zarazem ryzykowne dla podatników. Obecnie w Polsce funkcjonują 63 PGK. Największa PGK to PGK PGE 2015 z przychodami za 2019 r. na poziomie 58 mld zł, z kolei najmniejsza to PGK DESA z przychodami na poziomie 5 mln zł.

Skutki utraty przez podatkową grupę kapitałową statusu podatnika

2021-04-09: Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje szczególną konstrukcję prawną, jaką jest podatkowa grupa kapitałowa. Składa się ona z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego, spełniających określone w ustawie warunki w zakresie powiązań kapitałowych, kapitału zakładowego i zaległości podatkowych. Podatkową grupę kapitałową tworzy spółka dominująca (minimum 75% udziału w kapitale spółek zależnych) oraz spółki zależne w drodze umowy o utworzeniu PGK, zawartej w formie aktu notarialnego na okres minimum trzech lat. Umowa musi zostać zarejestrowana przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Powyższe warunki powinny być także spełnione po utworzeniu PGK.

Warunki konieczne do założenia podatkowej grupy kapitałowej w podatku dochodowym od osób prawnych

2020-08-13: Podatkowa grupa kapitałowa (dalej „PGK”) jest w pełni legalnym sposobem na zmniejszenie zobowiązań podatkowych oraz obowiązków formalnych dla podmiotów wchodzących w skład takiej grupy. Uczestnictwo w PGK wiąże się także z ryzykiem, przez co nie w każdym przypadku rozwiązanie to może być uznane za korzystne.

Podatkowa grupa kapitałowa – duże korzyści i duże ryzyko

2019-08-07: Podatkowe grupy kapitałowe, choć niezbyt popularne w polskiej rzeczywistości gospodarczej, postrzegane są jako skuteczny sposób legalnego zmniejszenia zobowiązań podatkowych oraz ograniczenia obowiązków natury formalnej dla podmiotów wchodzących w skład takich grup. Funkcjonowanie w ramach grup wiąże się jednak z dużym ryzykiem, które sprawia, że rozwiązanie to nie zawsze bywa korzystne.

Fiskus nie może odmawiać grupie kapitałowej prawa do obniżenia CIT tylko dlatego, że dokonujące transakcji spółki mają siedziby w innych państwach UE

2021-03-30: Międzynarodową grupę kapitałową tworzyło sześć spółek. Jedna z zależnych spółek ze Szwecji zapłaciła innej, z siedzibą we Francji, odsetki od zaciągniętej pożyczki na zakup akcji w kolejnej spółce z grupy. Chciała zaliczyć wydatki poniesione na spłatę tych odsetek do kosztów uzyskania przychodu, ale nie zgodził się na to organ podatkowy. Stwierdził, że spółki dokonały między sobą transakcji wyłącznie w celu uzyskania znacznej korzyści podatkowej. W styczniu 2021 r. korzystny dla przedsiębiorcy wyrok wydał Trybunał Sprawiedliwości UE, orzekając, że prawo Unii Europejskiej sprzeciwia się takim uregulowaniom krajowym, które odbierają spółce prawo do odliczenia odsetek zapłaconych spółce należącej do tej samej grupy kapitałowej, ale mającej siedzibę w innym państwie UE, „podczas gdy istnienia takiej korzyści podatkowej nie stwierdzono by, gdyby obie spółki miały siedzibę w tym pierwszym państwie członkowskim” (sprawa C 484/19 Lexel AB przeciwko Skatteverket).

Restrukturyzacja podatkowej grupy kapitałowej a CIT

2020-12-21: Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (ustawa o CIT) powołano instytucję podatkowej grupy kapitałowej (PGK). Jej istota z założenia sprowadza się do polepszenia efektywności rozliczeń podatkowych dzięki uwzględnieniu zróżnicowania poszczególnych spółek wchodzących w skład PGK. Definicja ustawowa wskazuje, że na podatkową grupę kapitałową muszą składać się co najmniej dwie spółki kapitałowe z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Co jednak w przypadku, gdy dojdzie do zmian w strukturze grupy? Gdy jeden z jej uczestników przejmie inną spółkę? Czy ma to wpływ na funkcjonowanie PGK? Jakie skutki w kontekście CIT może generować?

Dla wyższego opodatkowania firmy organ podjął nieprawidłowe i do tego nielogiczne rozstrzygnięcie

2021-04-22: Spośród pięciu spółek tworzących podatkową grupę kapitałową jedna przyniosła stratę, a cztery dochody. Spółka dominująca pomniejszyła o tę stratę podatek dochodowy wykazany i zaliczkowany przez cztery rentowne spółki, zachowując powstałą na plus różnicę zaliczek CIT, a następnie rozdysponowując ją pomiędzy siebie i spółkę przynoszącą straty. Była pewna, że to działanie będzie obojętne podatkowo, ale fiskus stwierdził, że jest to przysporzenie majątku tych spółek i musi zostać opodatkowane jak zwykły przychód. Spór między przedsiębiorcą a Dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej rozstrzygnął sąd, stwierdzając, że: „Stanowisko KIS jest nie tylko nieprawidłowe, ale także nielogiczne i sprzeczne wewnętrznie. Jest również wyrazem nadmiernego fiskalizmu państwa” (wyrok WSA w Krakowie z 29 grudnia 2020 r., sygn. akt I SA/Kr 923/20).