Nadpłacony VAT – jak odzyskać?

Ustawa wskazuje trzy terminy (liczone od momentu złożenia deklaracji), w jakich podatnik powinien otrzymać zwrot nadpłaconego podatku VAT.

Termin podstawowy wynosi 60 dni i dotyczy zarówno czynności opodatkowanych na terenie kraju, jak również czynności, które podlegają opodatkowaniu poza terytorium państwa. Jednak w drugim przypadku w celu otrzymania zwrotu podatku VAT konieczne jest złożenie wniosku wraz z uzasadnieniem.

Kolejny termin – 180 dni – dotyczy podatników, którzy w okresie rozliczeniowym nie wykonali czynności opodatkowanych, ani czynności, które nie podlegają opodatkowaniu w kraju.

W celu uzyskania zwrotu VAT w tym przypadku również konieczne jest złożenie do urzędu skarbowego stosownego wniosku, wraz z uzasadnieniem. Jeśli przedsiębiorca złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe równe wartości nadpłaconego VAT, istnieje możliwość skrócenia terminu zwrotu do 60 dni.

Ostatni termin, tzw. skrócony, wynosi 25 dni. Aby z niego skorzystać, podatnik musi nie tylko złożyć do urzędu skarbowego odpowiedni wniosek, lecz także spełnić szereg wymogów określonych w ustawie.

Urząd skarbowy ma obowiązek zwrócić nadpłatę VAT w ciągu 25 dni, jeśli podatnik ubiegający się o zwrot spełnia wszelkie warunki otrzymania nadpłaty w skróconym terminie.

Pierwszym z nich jest konieczność zgodności kwot podatku naliczonego wykazanego przez podatnika w deklaracji z faktur, które w całości zostały uregulowane za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika. Istotne jest, że za rachunek właściwy uważa się rachunek wskazany przez podatnika w zgłoszeniu identyfikacyjnym.

Opłacenie należności z innego rachunku możliwe jest jedynie wówczas, kiedy ich łączna kwota udokumentowana fakturami nie przekracza kwoty 15 000 zł. Należy pamiętać, że limit ten dotyczy kwoty należności, a nie samego VAT, i jest kwotą brutto.

Kwota podatku naliczonego może wynikać również z opłaconych przez podatnika dokumentów celnych, deklaracji importowej, decyzji celnych lub z importu towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, dla których podatnikiem jest ich usługobiorca lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

Ponadto, aby móc otrzymać zwrot nadpłaty VAT, kwota podatku naliczonego lub różnica podatku nierozliczona w poprzednich okresach i wykazana w deklaracji nie może przekroczyć 3000 zł. Podatnik musi również przedstawić potwierdzenie zapłaty należnego podatku za pośrednictwem konta bankowego (inne sposoby zapłaty nie są uwzględniane).

Nowelizacja ustawy wprowadziła również obowiązek zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego przez ostatnie 12 miesięcy poprzedzające okres, w którym zostaje złożony wniosek o zwrot nadpłaty w ciągu 25 dni. Oprócz rejestracji konieczne jest też składanie w tym okresie deklaracji VAT w terminie. Niespełnienie któregoś z powyższych warunków nie uprawnia do zwrotu VAT w ciągu 25 dni.

Istnieje niestety możliwość wydłużenia terminu zwrotu podatku ze względu na prowadzone czynności organu podatkowego związane z dodatkową weryfikacją zasadności zwrotu podatku, co może znacznie utrudnić przedsiębiorcy planowanie przepływów finansowych.

Co ważne, dodatkowa weryfikacja może objąć nie tylko samego podatnika, ale także inne podmioty biorące udział w obrocie towarów bądź usług, które są przedmiotem rozliczenia wnioskującego podatnika.

Termin zwrotu nadpłaty VAT może zostać przedłużony przez naczelnika urzędu skarbowego do czasu zakończenia owej, oznaczonej konkretną datą, dodatkowej weryfikacji, jeśli takowa jest zasadna w konkretnym przypadku. Ustawa nie określa maksymalnego okresu, w jakim może zostać przeprowadzona ww. weryfikacja.

Ubiegając się o zwrot nadwyżki podatku naliczonego, należy zadbać przede wszystkim o dopełnienie przez podatnika wszystkich obowiązków wynikających z ustawy o podatku od towaru i usług oraz z ustawy Ordynacja podatkowa. W przypadku wnioskowania o zwrot podatku w skróconym terminie istotne jest także spełnienie dodatkowych warunków określonych przez ustawę.

Warto pamiętać, że termin, w jakim zostanie zwrócona różnica podatku VAT, liczony jest od daty rzeczywistego wpłynięcia rozliczenia podatkowego do urzędu skarbowego.

Ten szczegół jest ważny w sytuacji, kiedy podatnik składa rozliczenie za pośrednictwem poczty tradycyjnej. Ponadto termin zwrotu jest liczony od dnia następującego po dniu złożenia deklaracji w urzędzie.

Ważną kwestią jest również konieczność złożenia wniosku o zwrot nadpłaty VAT. Nie jest on wymagany wyłącznie w przypadku terminu 60-dniowego, czynności opodatkowanych na terenie kraju oraz wyłącznie czynności, które podlegają opodatkowaniu poza jego terytorium.

Sama ustawa nie określa formy, jaką powinien przyjąć wniosek składany przez podatnika. Uznaje się, że pismo powinno zawierać dane wskazane w Ordynacji podatkowej (art. 168), m.in. dane podatnika i naczelnika właściwego urzędu skarbowego, treść żądania i podpis wnioskującego, aczkolwiek w praktyce podatnicy posługują się załącznikiem do deklaracji podatkowej według ustalonego wzoru.

Wątpliwości budzi umotywowanie wniosku. Wprawdzie ustawa określa, że wniosek winien być umotywowany, jednak nie nakłada na podatnika szczególnego uzasadniania składanego pisma. Wydaje się, że wystarczającą informacją zawartą we wniosku jest zapewnienie o spełnianiu przez podatnika warunków uzasadniających zwrot podatku VAT.

Skuteczne wyegzekwowanie zwrotu nadpłaty VAT jest możliwe. Jednak czas, w jakim zostanie on zrealizowany, zależy nie tylko od wnioskowanego przez podatnika terminu, ale również od prawidłowego przeprowadzenia przez podatnika procedury związanej z wnioskowaniem o zwrot.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, procedurę odzyskiwania nadpłaty podatku warto skonsultować z profesjonalnym doradcą podatkowym. Pozwoli to uniknąć ewentualnych błędów w dokumentacji, a tym samym może przyspieszyć otrzymanie należnej nadwyżki.

Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec