Indywidualne interpretacje podatkowe na nowych zasadach

Do 1 marca 2017 r. do wydawania indywidualnych interpretacji podatkowych było uprawnionych pięć ośrodków. Byli nimi dyrektorzy izb skarbowych zlokalizowanych w Warszawie, Poznaniu, Katowicach, Bydgoszczy i Łodzi. Jednak po wejściu w życie nowych przepisów organem uprawnionym do wydawania indywidualnych interpretacji podatkowych stał się dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS). Dyrektor KIS otrzymał powyższe kompetencje jako wyspecjalizowany organ Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).

Obecnie bez względu na miejsce zamieszkania składającego wniosek o interpretację należy go kierować do KIS w Bielsku-Białej. Wysokość opłat za wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej nie uległa zmianie. Trzeba je jednak wpłacać na rachunek bielskiego KIS. Obowiązują również nowe formularze wniosków o interpretację podatkową.

Co istotne, wprowadzone zmiany obowiązują we wszystkich wszczętych i niezakończonych przed 1 marca postępowaniach o indywidualną interpretację podatkową.

Oprócz uprawnień do wydawania indywidualnych interpretacji podatkowych dyrektor KIS otrzymał 1 marca również szereg innych uprawnień. Należy do nich wydawanie decyzji o zmianie interpretacji indywidualnej na etapie rozpatrywania wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Poza tym dyrektor KIS może stwierdzić wygaśnięcie indywidualnej interpretacji, jeśli jest ona sprzeczna z wydaną w identycznym stanie prawnym interpretacją ogólną.

Ma on również prawo do uchylenia wydanej już interpretacji indywidualnej i wydania postanowienia wskazującego, że do stanu opisanego we wniosku powinna być zastosowana interpretacja ogólna wydana wcześniej. Powyższe postanowienie może ulec zmianie w przypadku zmiany wskazanej w nim interpretacji ogólnej lub w sytuacji, kiedy wskazana w postanowieniu interpretacja ogólna nie odpowiada problemowi poruszanemu we wniosku o indywidualną interpretację.

Wnioskujący o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej powinien ją otrzymać w ciągu 3 miesięcy liczonych od dnia wpłynięcia wniosku do KIS. Oczywiście do powyższego terminu nie mogą być wliczone terminy do dokonania określonych czynności wskazane w prawie podatkowym, okresy, w których postępowanie zostało zawieszone, czy opóźnienia powstałe z zaniedbania wnioskującego lub z przyczyn niezależnych od podatkowego organu.

Podatnik ubiegający się o uzyskanie indywidualnej interpretacji podatkowej ma również prawo do otrzymania informacji, kiedy zostanie wydana dana interpretacja. KIS ma obowiązek udostępnienia takiej informacji niezwłocznie. Jeżeli zapytanie o termin zostanie złożone przed właściwym złożeniem wniosku o interpretację, odpowiedź powinna być przekazana zainteresowanemu nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu wydania dla niego interpretacji bądź rozstrzygnięcia jego sprawy w inny sposób.

Jeśli KIS nie wyda wnioskującemu indywidualnej interpretacji podatkowej we wskazanym powyżej terminie, obowiązuje tzw. milcząca interpretacja. W takim przypadku w następnym dniu po upływie obowiązującego terminu uznaje się, że została wydana interpretacja potwierdzająca słuszność stanowiska wnioskującego w pełnym zakresie.

Wprowadzone 1 marca zmiany to nie jedyne nowe uregulowania dotyczące indywidualnych interpretacji podatkowych. 1 czerwca została wprowadzona skrócona droga odwoławcza w sprawie wydanych indywidualnych interpretacji. Wprowadzone zmiany likwidują możliwość odwołania do organu podatkowego czy składania zażaleń na wydane interpretacje. Obecnie podatnik, który ma zastrzeżenia do wydanych postanowień, może zaskarżyć wydaną interpretację do wojewódzkiego sądu administracyjnego (WSA).

Nie ma już obowiązku uprzedniego wzywania dyrektora KIS do usunięcia naruszenia prawa. Przedsiębiorca może zaskarżyć wydaną decyzję w ciągu 30 dni, które są liczone od daty dostarczenia interpretacji zainteresowanemu. Skarga musi być złożona za pośrednictwem dyrektora KIS, który będzie mógł ją uwzględnić w ciągu 30 dni, a tym samym zmienić rozstrzygnięcie sprawy z urzędu.

Powyższe rozwiązanie obowiązuje w odniesieniu do interpretacji wydanych po 31 maja 2017 r. W przypadku wcześniejszych postanowień obowiązuje poprzedni system składania skarg, który uwzględnia uprzednie wezwanie dyrektora KIS do usunięcia naruszenia prawa, a dopiero później – zaskarżenie wydanego postępowania do sądu administracyjnego. Przedsiębiorca, który nie zgadza się z wydaną dla niego interpretacją podatkową, powinien skorzystać z odpowiedniej, przewidzianej przepisami drogi odwoławczej.

Od 1 stycznia 2017 r. zostały wprowadzone dodatkowe narzędzia ochrony przed zakwestionowaniem zasadności rozliczeń podatkowych. Utrwalona praktyka interpretacyjna oraz opinia zabezpieczająca nawiązują do indywidualnych przypadków transakcji i rozliczeń podatkowych.

W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że utrwalona praktyka interpretacyjna jest oparta na orzecznictwie wynikającym z wydanych dotychczas interpretacji indywidualnych. Polega na określeniu sposobu oraz zakresu zastosowania przepisów prawa podatkowego dominujących w wydanych indywidualnych interpretacjach podatkowych. Żeby określić utrwaloną praktykę interpretacyjną, trzeba porównać te indywidualne interpretacje, które dotyczyły identycznych stanów faktycznych bądź odnosiły się do identycznych przyszłych zdarzeń w takim samym stanie prawnym.

Co ważne, zastosowanie mają wyłącznie te indywidualne interpretacje, które zostały wydane w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym dostosowało się do stanowiska dominującego oraz te wydane w ciągu 12 miesięcy przed początkiem tego okresu rozliczeniowego. Odmienne okresy obowiązują w przypadku rocznych okresów rozliczeniowych (wówczas analizie poddane są interpretacje z okresu 2 lat) oraz miesięcznych okresów rozliczeniowych (analiza interpretacji będzie obejmowała okres 13 miesięcy).

Ułatwieniem w analizie indywidualnych interpretacji podatkowych w odpowiednim okresie będzie zlecenie tego zadania doświadczonej kancelarii prawnopodatkowej. Wskaże ona nie tylko orzeczenia mające zastosowanie do stanu faktycznego przedsiębiorcy, ale też pomoże dowieść swoich praw przed organem podatkowym.

Innym narzędziem chroniącym przed zakwestionowaniem rozliczeń podatkowych jest opinia zabezpieczająca. Jak sama nazwa wskazuje, jej wydanie ma zabezpieczać przed zastosowaniem klauzuli o unikaniu opodatkowania wobec konkretnej czynności (np. transakcji czy restrukturyzacji). Od 1 marca 2017 r. opinię zabezpieczającą wydaje szef KAS.

Mimo wprowadzonych w ordynacji podatkowej zmian podatnik może skorzystać również z interpretacji ogólnej. Minister finansów może ją wydać z własnej inicjatywy, o jej wydanie może też wnioskować podatnik. Interpretacja ogólna ma taki sam zakres ochrony, jak interpretacja indywidualna. Istotne znaczenie ma data jej publikacji.

1 stycznia 2017 r. pojawiło się jeszcze jedno narzędzie ochrony podatnika w postaci objaśnień podatkowych. Mają one w przystępny sposób przybliżać podatnikom obowiązujące prawo podatkowe. Wydawane przez ministra finansów objaśnienia mają taki sam zakres ochrony, jak interpretacje indywidualne. W tym przypadku również istotna jest data publikacji objaśnienia.