Uproszczone APA – szansa czy strata czasu?

APA jest pewnego rodzaju „umową” zawieraną pomiędzy podatnikiem a Ministerstwem Finansów, na podstawie której podatnik otrzymuje potwierdzenie, że ceny stosowane w ramach transakcji zawieranych z jednostkami powiązanymi odpowiadają cenom rynkowym. Podatnik zyskuje zatem pewność, że stosowane ceny nie ulegną zmianom w przyszłości np. na skutek kontroli podatkowej.

W chwili obecnej procedura uzyskiwania APA jest bardzo skomplikowana, kosztowna i czasochłonna. Dodatkowo wymagane jest przedstawienie dużej liczby dokumentów oraz nieustanna komunikacja z urzędem. Nie dziwi zatem, że wielu podatników decyduje się na wsparcie profesjonalnych doradców podatkowych.

Otrzymanie decyzji APA (także uproszczonej) wyłącza stosowanie ograniczenia wynikającego z art. 15e ustawy o CIT – limitowanie kosztów w podatku dochodowym. Dodatkowo APA potwierdza prawidłowość wyboru i stosowania metody kalkulacji ceny transferowej. Zatem APA daje podatnikom, zwłaszcza tym, którzy w dużym stopniu współpracują z podmiotami powiązanymi, duże korzyści podatkowe.

W celu uproszczenia procedury występowania o uprzednie porozumienie cenowe Ministerstwo Finansów chce zmniejszyć wymogi dokumentacyjne w stosunku do wybranych rodzajów transakcji. Dużą zaletą uproszczonego APA ma być zakres informacji wymaganych we wniosku o wydanie uproszczonego APA, który będzie ograniczony i co do zasady dostosowany do specyfiki transakcji. Ułatwieniem będzie umożliwienie składania oświadczeń zamiast przedstawiania dużej liczby dokumentów, tak jak to jest obecnie z APA.

Kolejną cechą uproszczonego APA jest charakterystyczny okres ważności, który nie może być dłuższy niż 3 lata podatkowe, z możliwością jego odnawiania na kolejne okresy, każdorazowo nie dłuższe niż 3 lata podatkowe. Oczywiście, jeżeli elementy uproszczonego porozumienia cenowego nie uległy istotnej zmianie. Co do zasady uproszczone APA daje podatnikom ochronę na okres praktycznie 6 lat. Po tym czasie zakłada się konieczność złożenia nowego wniosku, co jest uzasadnione także zmieniającymi się uregulowaniami biznesowymi i otoczeniem gospodarczym.

Dużym ułatwieniem jest skrócenie okresu, w jakim fiskus powinien wydać APA. Postępowanie w sprawie uproszczonej APA ma trwać maksymalnie 3 miesiące. Dotychczas postępowanie nierzadko trwało dłużej niż 6 miesięcy, co w dynamicznie rozwijającym się biznesie stanowiło bardzo długi okres.

Zgodnie z treścią projektu w przeciwieństwie do uprzednich porozumień cenowych, na możliwość złożenia wniosku o zawarcie uproszczonego APA nie będą miały wpływu toczące się postępowania podatkowe, kontrole podatkowe, kontrole celno-skarbowe i postępowania przed sądem administracyjnym.

Zgodnie z projektowanymi przepisami toczące się obecnie postępowania o wydanie APA będą mogły zostać na wniosek zmienione w tryb uproszczony.

Jedną z głównych wad jest ograniczenie katalogu transakcji, dla których będzie można ubiegać się o uproszczone APA, do zdarzeń, które cechują się ograniczonym poziomem ryzyka zmniejszenia dochodu podatkowego.

Możliwość wystąpienia o uproszczone APA będzie dotyczyła jedynie zakupu usług o niskiej wartości dodanej oraz opłat za korzystanie lub prawo do korzystania ze znaku towarowego lub wiedzy (informacji) związanej ze zdobytym doświadczeniem, nadającej się do wykorzystania w działalności przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how). Regulacja ta jest mało korzystna, ponieważ, decydując się na APA, podatnicy chcą często potwierdzać sposób ustanowienia ceny w trudniejszych transakcjach niż usługi o niskiej wartości dodanej.

Uproszczone APA nie będą wydawane dla transakcji zakończonych przed dniem złożenia wniosku oraz w przypadku, gdy określony udział dochodów wnioskodawcy w przychodach nie zostanie utrzymany w kolejnych latach. Niedotrzymanie tego warunku spowoduje, że uproszczone APA nie obowiązuje. Wprowadzenie tego wymogu ma na celu ograniczenie możliwości występowania o uproszczone APA przez podmioty, które ponoszą stratę lub wykazują niewielki udział dochodów w przychodach.

Pomimo pewnych wad procedurę uproszczonego APA należy uznać za korzystną dla podatników. Niemniej są to nowe regulacje i dopiero praktyka pokaże, jak będą one funkcjonowały w przyszłości. Wydaje się jednak, że w dalszym ciągu potrzebna będzie asysta i wsparcie doradców podatkowych.

Zewnętrzny doradca powinien być zaangażowany przede wszystkim na etapie decyzji, czy w przypadku określonej transakcji wystąpić o wydanie uproszczonego APA. Następnie asysta zewnętrznego doradcy pozwoli na przygotowanie w odpowiedni sposób wniosku i dokumentacji, przez co podatnik uniknie nieporozumień w komunikacji z urzędem oraz ograniczy pracę administracyjną.

Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec