Podatek VAT

2024-06-28

 

Podatek VAT, czyli podatek od towarów i usług (Value-Added Tax) to podatek pośredni płacony na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami. Zbiór przepisów dotyczących tego podatku został zawarty głównie w ustawie o podatku od towarów i usług, w tzw. Dyrektywie UE w sprawie VAT oraz w licznych rozporządzeniach.

Przepisy ustawy o VAT podatek od towarów i usług są naruszane najczęściej i na największą skalę. W przypadku tych regulacji, oprócz ewentualnej konieczności zapłaty określonego przez organ zobowiązania podatkowego, może również wystąpić tzw. podatek sankcyjny z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. Do tego dochodzi również odpowiedzialność karna skarbowa. Obecnie najwięcej kontroli ze strony organów KAS dotyczy właśnie podatku od towarów i usług.

Przepisy dotyczące podatku VAT określają zasady na jakich pobierany jest ten podatek od następujących typów czynności:

– odpłatna dostawa towarów, czyli przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (w niektórych przypadkach nawet nieodpłatne przekazanie towarów może być uznane za odpłatną dostawę),

– odpłatne świadczenie usług, czyli każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów (również usługi świadczone nieodpłatnie mogą być uznane za odpłatne świadczenie),

– eksport i import towarów na terytorium kraju,

– wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów,

– wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju.

 

W związku z licznymi nieprawidłowościami odnoszącymi się do regulowania tego podatku, jakie stanowią w szczególności tzw. karuzele VAT, jest on szczególnie podatny na spory i konflikty z fiskusem. Nasi specjaliści reprezentują klientów w których firmach prowadzone są kontrole podatkowe i kontrole celno-skarbowe. Warto jest podjąć asertywną obronę już na wczesnym etapie działań organów Krajowej Administracji Skarbowej.

 

Publikacje Kancelarii Skarbiec na temat podatku VAT

 

Zasady ogólne powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług

2021-11-25: Zasady powstawania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług są bardzo istotne, ponieważ determinują okres opodatkowania danego świadczenia. Przepisy ustawy o VAT przewidują zasadę ogólną, ale także szereg wyjątków, o których podatnicy powinni wiedzieć, ponieważ wyjątki te zmieniają zasadniczo terminy wykazania transakcji w deklaracji VAT. Poniżej przedstawione zostały zasady ogólne oraz wybrane tematy wyjątkowego powstawania obowiązku podatkowego.

Transport towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług – miejsca świadczenia i zasady opodatkowania

2020-06-15: Ustawa o podatku od towarów i usług precyzuje zasady opodatkowania transportu towarów przez podatnika VAT. Szczególnie skomplikowane są regulacje w zakresie miejsca opodatkowania usługi oraz stosowanej stawki podatku od towarów i usług. Zrozumienie zasad w tym zakresie jest warunkiem prawidłowego rozliczenia się z zobowiązań podatkowych. Może też wpływać na ostateczną wartość świadczonych usług. Przedsiębiorcy powinni pamiętać, że transport towarów jest monitorowany, tj. powstają dokumenty transportowe (np. CMR czy komunikaty wywozowe), na podstawie których organy podatkowe mogą w prosty sposób ustalić zasady opodatkowania wykonanych usług.

Kryteria opodatkowania VAT tzw. zespołów świadczeń i czynności

2020-12-14: Podejmujący rynkowe działania przedsiębiorcy niejednokrotnie zderzają się w obrocie gospodarczym z problemem, jak traktować, a w związku z tym, jak opodatkować te działania, jeśli składa się na nie kilka świadczeń lub czynności. Ma to doniosłe znaczenie, bowiem od rozstrzygnięcia, czy przedsiębiorca ma do czynienia z jednym świadczeniem złożonym albo z niesamodzielnym świadczeniem o charakterze pomocniczym, czy z kilkoma świadczeniami, które należy rozpatrywać niezależnie, może zależeć prawo do skorzystania ze zwolnienia z VAT tudzież z niższego opodatkowania tym podatkiem. W tej problematycznej kwestii wypowiedział się 22 października 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości UE.

Zasady szczególne powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług

2020-12-10: Zasadą ogólną w podatku od towarów i usług jest to, że obowiązek podatkowy powstaje w dacie dostawy towarów lub wykonania usługi. Przepisy o podatku od towarów i usług przewidują wyjątki od zasady ogólnej, wskazując szczególne zasady powstawania obowiązku podatkowego. Moment powstania obowiązku podatkowego jest jednym z elementów konstrukcyjnych ustawy o VAT i jest to element niezbędny do prawidłowego rozliczenia podatku za dany okres. Sytuację komplikuje dodatkowo szereg wyjątków od zasady ogólnej, a w wielu wypadkach może być przyczyną sporów z fiskusem.

VAT marża a usługi turystyczne

2023-09-14: Artykuł 306 unijnej dyrektywy VAT należy interpretować tak, że szczególną, preferencyjną procedurą opodatkowania VAT marża dla usług turystyki można objąć odsprzedaż usług noclegowych przedsiębiorcom, mimo że odsprzedaży tej nie towarzyszą żadne usługi dodatkowe. Tak orzekł unijny Trybunał Sprawiedliwości 29 czerwca 2023 r. w sprawie polskiej spółki z o.o., która toczyła swój spór z organem podatkowym od kwietnia 2017 roku.

Usługi finansowane w ramach crowdfunding nie podlegają opodatkowaniu VAT

2023-08-24: Sąd uznał, że zlecenie finansowane w ramach crowdfunding, warunkuje nie spełnienie jednego z warunków koniecznych opodatkowania VAT, czyli zidentyfikowanie konkretnego beneficjenta usługi. A elementem koniecznym zakwalifikowania usługi jako podlegającej VAT jest wyodrębnienie odbiorcy świadczenia. Tak orzekł 11 lipca 2023 r. WSA w Gdańsku w sprawie polskiej spółki realizującej projekty rozwoju sieci blockchain na zlecenie społeczności skupionej wokół tej sieci.

Odliczenie VAT od alkoholu zakupionego na firmową Wigilię

2023-08-16: Możliwe jest odliczenie VAT od alkoholu zakupionego na firmową wigilię. Organy nie przedstawiły wystarczających argumentów pozwalających na podważenie związku pomiędzy nabytym przez firmę alkoholem a wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT. Sporadyczne wydatki na organizację zwyczajowo przyjętych świąt dla pracowników wykazują pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi sprzyjając integracji zespołu – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. Wskazał dodatkowo, że to organy podatkowe muszą wykazać brak tego związku, jeśli chcą pozbawić przedsiębiorcę możliwości odliczenia podatku.

Usługi na ruchomym majątku rzeczowym w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług

2020-09-04: Współpraca międzynarodowa oraz swoboda przepływu usług otwierają nowe możliwości świadczenia usług w różnych krajach. W poszukiwaniu większych zysków polscy podatnicy często decydują się na świadczenie usług na powierzonych materiałach bądź z częściowym wykorzystaniem swoich zasobów. Powstaje pytanie, czy w takich sytuacjach mamy do czynienia ze sprzedażą usług, czy towarów oraz jak prawidłowo rozliczyć tę transakcję na potrzeby podatkowe.

Nieprzestrzeganie zapisów umownych a opodatkowanie VAT

2020-09-03: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług. Zatem co do zasady powinna występować ekwiwalentność świadczeń. W związku z takim podejściem zasadniczo roszczenia o charakterze odszkodowawczym zostały wyłączone z przepisów ustawy o VAT, ponieważ w takich przypadkach brak jest ekwiwalentności – wypłata roszczenia odszkodowawczego następuje w związku z realizacją określonego zdarzenia. Jednakże jak pokazuje praktyka sądownicza, powyższa tematyka nie zawsze jest jednoznaczna. Ewentualne nieprawidłowości w tym zakresie generują duże ryzyko podatkowe dla obu stron transakcji. Problematyka opodatkowania roszczeń o charakterze podobnym do roszczeń odszkodowawczych budzi wątpliwości nie tylko w Polsce, czego efektem jest sprawa, która zawisła przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej – Vodafone Portugal – Comunicações Pessoais SA; sprawa C‑43/19.

Szczególne procedury rozliczania podatku od towarów i usług przy świadczeniu usług turystyki

2020-09-01: Świadczenie usług turystyki związane jest z ponoszeniem istotnych kosztów w związku z działalnością na rzecz swoich klientów, którymi następnie są oni obciążani. Co do zasady przedsiębiorcy mogą korzystać z zasad ogólnych rozliczenia VAT tj. dokonywać zakupu, odliczając VAT naliczony, a następnie wystawiać faktury sprzedaży, wykazując VAT należny. W efekcie VAT byłby płacony jedynie od części uwzględniającej wynagrodzenie podatnika, a rozliczenie kosztów ponoszonych na rzecz klientów byłoby neutralne podatkowo. W związku z tym ustawodawca w przypadku świadczenia usług turystyki zdecydował się na wprowadzenie do ustawy o VAT specjalnej procedury marży dla biur podróży.

Szczególne procedury rozliczania podatku od towarów i usług w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków

2020-08-28: Specjalne zasady opodatkowania VAT zostały przewidziane dla dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków. Istotą szczególnej procedury jest opodatkowanie podatkiem VAT samej marży ze sprzedaży tych towarów. Należy jednak zwrócić uwagę na zakres przedmiotowy tej procedury, który został określony w art. 120 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Oznacza to, że nie każdy towar może podlegać tym szczególnym uregulowaniom, a dodatkowo należy zwrócić uwagę także na szczególne warunki stosowania procedury.

Kolejne zmiany w VAT: magazyn call-off stock, WDT i transakcje łańcuchowe

2019-07-10: 24 czerwca 2019 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło kolejny projekt zmian w prawie podatkowym. Zmiany dotyczą struktury magazynu konsygnacyjnego, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz regulacji w zakresie transakcji łańcuchowych.

Usługi doradcze w PKD a VAT

2023-09-28: Nawet jeśli symbol PKD i branża, w której przedsiębiorca działa wskazują na wykonywanie dostaw towaru lub świadczenie usług podlegających VAT, ale w rzeczywistości firma takiej działalności nie wykonuje, to będzie mogła korzystać ze zwolnienia z VAT.