Slim VAT 3 – co się zmieni?
Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt ustawy wprowadzającej uproszczenia w zakresie podatku VAT nazywany „Slim VAT 3”, który ma wejść w życie 1 stycznia 2023. Jest to już trzecia edycja zmian wprowadzanych w ustawie o VAT, która podobnie jak dwie poprzednie, będzie miała istotny wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorców.
Sankcje VAT
SLIM VAT 3 wdraża postanowienia wyroku TSUE w sprawie C-935/19, w którym Trybunał uznał, że nie jest możliwe utrzymanie stałej 20% sankcji VAT w takim kształcie w jakim zaproponował ustawodawca. W związku z tym SLIM VAT 3 wprowadza możliwość uznaniowego określania wysokości sankcji VAT w oparciu o skalę naruszeń.
Przewidywana jest jedynie górna granica kary. Organ podatkowy będzie teraz zobowiązany do przeanalizowania okoliczności powstania nieprawidłowości, rodzaju i stopnia naruszenia ciążącego na podatniku obowiązku, które skutkowało powstaniem nieprawidłowości, wagi i częstotliwości stwierdzanych dotychczas naruszeń, kwoty stwierdzonych nieprawidłowości czy działań podjętych przez podatnika po ich stwierdzeniu w celu usunięcia skutków. Uzależnienie wysokości sankcji od skali naruszeń jest bez wątpienia krokiem w odpowiednim kierunku.
Faktury zaliczkowe
Obecnie w przypadku otrzymania wpłaty zaliczkowej/przedpłaty przedsiębiorca jest zobowiązany wystawić fakturę dokumentującą otrzymanie płatności. Slim VAT 3 przewiduje możliwość zwolnienia z obowiązku wystawiania faktury zaliczkowej w sytuacji, gdy podatnik otrzyma całość lub część zapłaty z tytułu zaliczki w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, w odniesieniu do czynności, na poczet których tę zapłatę otrzymał.
W praktyce w wielu przypadkach podatnicy stosowali już podobne zasady, mimo braku przepisu w tym zakresie, także zmiana ustawy w tym względzie niejako nadąża za praktyką.
Kasy rejestrujące
Planowana jest zmiana brzmienia art. 111 ust. 3a pkt 8 ustawy o VAT oraz wykreślenie wyrazów „w postaci innej niż wydruk” z art. 111 ust. 7a pkt 1 ustawy o VAT. Oznacza to, że obecny obowiązek podatnika korzystającego z kasy, czyli wydrukowanie dokumentów wystawionych przez kasę fiskalną, takich jak np. raporty fiskalne, nie będzie już obowiązywał w przypadku korzystania z kas online (w tym kas wirtualnych).
Odejście od papierowych kopii i ich przechowywania jest zdecydowanie zmianą na plus, tym bardziej, że organy podatkowe posiadają wszystkie te dane i mogą łatwo do nich sięgnąć.
Wiążące informacje – konsolidacja uprawnień
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej został wyznaczony na podmiot odpowiedzialny za wydawanie wiążących informacji stawkowych (WIS), wiążących informacji akcyzowych (WIA), wiążących informacji taryfowych (WIT) oraz wiążących informacji o pochodzeniu (WIP) w ramach I instancji oraz rozpatrywania spraw odwoławczych w ramach II instancji.
Obecnie proces wydawania WIA oraz WIT i WIP prowadzony jest przez różne instytucje, co prowadzi do różnić w wykładni przepisów, nawet w odniesieniu do tego samego zdarzenia. Konsolidacja tych funkcji w jednym miejscu ma na celu usprawnienie i ujednolicenie procesu.
Kurs walutowy
Projekt przepisów przewiduje wprowadzenie nowych zasad w zakresie przeliczania kursów walut w przypadku wystawienia faktur korygujących in plus oraz in minus. Zasadą będzie stosowanie przy fakturach korygujących in minus kursu z faktury pierwotnej.
Z kolei dla zbiorczych faktur korygujących dotyczących opustów lub obniżki cen powinien być zastosowany kurs walutowy z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury.
W przypadku faktur korygujących in plus, stosowany będzie kurs walutowy w zależności od przyczyny korekty. Zmiana ma charakter doprecyzowujący, aczkolwiek jest bardzo potrzebna, żeby rozwiązać wszelkie wątpliwości w tym zakresie.
Uproszczenia przy WNT
Obecnie, aby dokonać odliczeń VAT naliczonego przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (WNT) konieczne jest posiadanie faktury w określonym czasie. Jeżeli po upływie 3 miesięcy podatnik nie ma faktury powinien skorygować podatek naliczony.
Zmiana będzie polegać na likwidacji tego wymogu i umożliwieniu dokonania odliczenia niezależnie od faktu posiadania faktury dokumentującej WNT. Jednak rezygnacja z obowiązku posiadania faktury dokumentującej WNT może prowadzić do trudności w ustaleniu momentu powstania obowiązku podatkowego w WNT.
„Mały podatnik”
Dodatkowo proponuje się zwiększenie limitu wartości sprzedaży, uprawniającego do posiadania statusu małego podatnika. Liczony wraz z kwotą podatku wzrośnie on z 1 200 000 euro do 2 000 000 euro. Mali podatnicy mogą korzystać z preferencji w VAT z czego za najważniejsze można uznać możliwość rozpoznawania obowiązku podatkowego w VAT wg metody kasowej (decydująca jest zapłata) oraz możliwość rozliczania VAT w okresach kwartalnych. Uproszczenia te nie zostały zmienione.
Autor: Robert Nogacki, partner zarządzający Kancelarii Prawnej Skarbiec
