Terminy na zwrot podatku VAT
Oczywistym jest, iż w przypadku dokonania nadpłaty podatku VAT, przedsiębiorcy zależy na jak najszybszym odzyskaniu uiszczonej nadwyżki podatku naliczonego nad należnym a tym samym wykonać zwrot podatku VAT. Niestety, dotychczasowa praktyka organów podatkowych powoduje, iż pomimo istnienia ustawowych terminów do zwrotu takiego podatku, organy podatkowe mogły je w nieskończoność wydłużać, wskazując na konieczność weryfikacji rozliczenia podatnika.
W takiej sytuacji podatnik miał „związane ręce” i był zmuszony cierpliwie czekać na zwrot podatku VAT, gdyż zdaniem fiskusa podatnikowi nie przysługiwały żadne środki prawne, zmierzające do kontroli orzeczenia w tym przedmiocie.
Wydłużenie terminu i dotychczasowa praktyka organów podatkowych
W sytuacji powzięcia przez organy podatkowe wątpliwości, co do sposobu podatkowego rozliczenia dokonanego przez podatnika i wykazanej przez niego kwoty zwrotu, naczelnik urzędu skarbowego może wydać postanowienie w przedmiocie przedłużenia terminu do zwrotu nadpłaty. Dotychczas organy podatkowe stały na stanowisku, iż na takie postanowienie zażalenie nie przysługuje.
Powyższe oznaczało, iż podatnik miał zamkniętą drogę do kontroli takiego postanowienia przez sąd administracyjny, gdyż co do zasady skarga do sądu administracyjnego przysługuje na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie, albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę, co do istoty.
Jako argumentację swoje stanowiska organy podatkowe podnosiły, iż postanowienie wydane na podstawie art. 87 ust. 2 ustawy o VAT o przedłużeniu terminu zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w podatku od towarów i usług nie mieści się w hipotezie wskazanego przepisu, ponieważ nie służy na nie zażalenie, nie jest postanowieniem kończącym postępowanie, a także nie rozstrzyga sprawy co do istoty.
Przełom
Uchwałą składu 7 sędziów z dnia 24.10.2016 roku I FPS 2/16 Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził to, o czym wiedzieli od dawna podatnicy: przedłużenie terminu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 2 zdanie drugie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.).
W przypadku, gdy weryfikacja rozliczenia podatnika dokonywana jest w ramach kontroli podatkowej (lub postępowania podatkowego, lub postępowania kontrolnego) następuje w formie zaskarżalnego zażaleniem postanowienia naczelnika urzędu skarbowego, przewidzianego w art. 274b w związku z art. 277 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), na które przysługuje skarga do sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.).
Co więcej, uchwała ta potwierdziła również, że termin na dokonanie dodatkowej weryfikacji zwrotu podatku VAT musi być wyraźnie określony w postanowieniu, zaś jego uzasadnienie powinno wskazywać na realne przyczyny przedłużenia, czyli wypełniać definicję uzasadnienia prawnego i faktycznego podaną w ustawie Ordynacja podatkowa.
Uchwała ta jest olbrzymim sukcesem podatników, którym otworzyła nowe drogi do walki z często ignorującymi przepisy pracowników aparatu fiskalnego. Nie tylko, że można składać zażalenia na tego typu postanowienia, to jeszcze można powoływać się na nieskuteczne przedłużenia terminu zwrotu VAT w formie postanowienia, które nie były wydane zgodnie z przepisami i zasadami, o których przypomniał fiskusowi NSA.
Kancelaria Prawna Skarbiec
