Przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową

Spółce docelowej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. W szczególności spółka docelowa staje się podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem (chyba że ustawa lub decyzja właściwego organu stanowi inaczej).

Nie może być przekształcana spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku, ani spółka w upadłości. Za przekształceniem spółki osobowej w inną spółkę osobową muszą wypowiedzieć się wszyscy wspólnicy. Co najmniej dwóch wspólników/akcjonariuszy spółki przekształcanej musi złożyć oświadczenie o uczestnictwie w spółce docelowej.

Nie jest dopuszczalne przekształcenie spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej w spółkę jawną lub partnerską, jeżeli chociażby jednym z akcjonariuszy lub wspólników spółki przekształcanej jest osoba zagraniczna, o której mowa w art. 4 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a która nie może korzystać ze swobody podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej na równi z obywatelami polskimi.

Nie jest dopuszczalne przekształcenie spółki jawnej, komandytowej i komandytowo-akcyjnej w spółkę partnerską, jeśli wszystkie osoby, które mają być partnerami w spółce partnerskiej nie wykonują tego samego zawodu, który ponadto musi być jednym z zawodów wymienionych w przepisach o spółce partnerskiej (np. lekarz, pielęgniarka, urbanista, architekt, dentysta etc.).

Pierwszym etapem niezbędnym do przekształcenia jest przyjęcie przez wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształcanej planu przekształcenia. Plan przekształcenia jest sporządzany w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Plan przede wszystkim musi zawierać ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia oraz określenie wartości udziałów wspólników zgodnie ze sprawozdaniem finansowym sporządzanym specjalnie dla celów przekształcenia.

Obligatoryjnymi załącznikami do planu przekształcenia są: projekt umowy lub statutu spółki docelowej, projekt uchwały w sprawie przekształcenia, oraz sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.

Wyjątek: w przypadku przekształcenia spółki jawnej lub partnerskiej, w której wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki, nie ma obowiązku sporządzenia planu przekształcenia. Spółka musi jednak sporządzić projekt umowy lub statutu spółki docelowej oraz projekt uchwały w sprawie przekształcenia.

Po przyjęciu przez wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształcanej planu przekształcenia musi on zostać poddany badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie rzetelności i poprawności. Biegłego rewidenta wyznacza sąd rejestrowy na wniosek spółki. Biegły rewident w terminie określonym przez sąd, nie dłuższym niż dwa miesiące sporządza opinię do planu przekształcenia i składa ją do sądu oraz spółce przekształcanej. Warunkiem przekształcenia jest to, aby opinia biegłego rewidenta w zakresie planu przekształcenia była pozytywna.

Wyjątek: w przypadku gdy jest przekształcana spółka jawna lub partnerska, która nie musi sporządzać planu przekształcenia, nie są w tym wypadku poddawane badaniu przez biegłego rewidenta żadne dokumenty. Co do zasady plan przekształcenia nie musi zostać poddany badaniu przez biegłego rewidenta.

Spółka musi dwukrotnie zawiadomić wszystkich wspólników/akcjonariuszy o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu oraz poinformować ich o miejscu i terminie, w którym mogą się oni zapoznać z pełną treścią planu przekształcenia. Obowiązek ten nie wystąpi w przypadku przekształcenia spółki jawnej albo spółki partnerskiej, w której wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki. Następnie wspólnicy podejmują uchwałę o przekształceniu, za którą muszą zagłosować wszyscy wspólnicy.

Uchwała powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza. Uchwała powinna zawierać ściśle określone elementy, które zostały opisane w kodeksie spółek handlowych, w szczególności: typ spółki, w jaką spółka zostaje przekształcona, wysokość sumy komandytowej w przypadku przekształcenia w spółkę komandytową, wartość nominalną akcji w przypadku przekształcenia w spółkę komandytowo-akcyjną, wysokość kwoty przeznaczonej do wypłaty na rzecz wspólników, którzy nie będą uczestniczyć w spółce przekształconej, nazwiska i imiona wspólników prowadzących sprawy spółki i mających reprezentować spółkę docelową, zgodę na brzmienie statutu albo umowy spółki docelowej.

Kolejnym krokiem jest określenie wspólników prowadzących sprawy spółki i mających reprezentować spółkę docelową, ewentualne powołanie członków rady nadzorczej w spółce komandytowo-akcyjnej lub powołanie członków zarządu w spółce partnerskiej oraz podpisanie statutu albo umowy spółki docelowej, które to czynności  wymagają formy aktu notarialnego.

Ostatnim etapem działań jest rejestracja spółki docelowej w Krajowym Rejestrze Sądowym. Zgłoszenie spółki do rejestru następuje na formularzach rejestrowych. Z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców spółka przekształcana staje się spółką docelową. Sąd z urzędu wykreśla z KRS spółkę przekształcaną. Spółce docelowej nadawany jest nowy numer w Krajowym Rejestrze Sądowym.

• Zmiana formy prawnej.
• Spółka docelowa wstępuje w sytuację prawną spółki przekształcanej, w szczególności spółce docelowej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej.
• Wspólnicy spółki przekształcanej odpowiadają na dotychczasowych zasadach solidarnie ze spółką docelową za zobowiązania spółki przekształcanej powstałe przed dniem przekształcenia przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia.
• Wspólnicy spółki przekształcanej stają się wspólnikami/akcjonariuszami spółki docelowej.

Zgodnie z Ordynacją podatkową spółka osobowa zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia innej spółki osobowej wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej spółki. Co do zasady przekształcenie spółki jest neutralne podatkowo, co w szczególności oznacza, iż po stronie wspólników/akcjonariuszy nie powstaje dochód (przychód) z faktu wejścia w posiadanie akcji lub udziałów w spółce docelowej.

Czynność przekształcenia nie rodzi także obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług (VAT). NIP spółki pozostaje taki sam. W przypadku przekształcenia spółki osobowej w inną spółkę osobową można nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych.