Zbycie praw i obowiązków w spółce osobowej

2018-08-20

7 maja 2018 r. Dyrektor KIS wydał kontrowersyjną interpretację przepisów prawa podatkowego w zakresie rozliczania przychodu ze sprzedaży miejsca w spółce osobowej. Takie rozumienie przepisów to kolejny cios wymierzony w polskich przedsiębiorców. Ile i w jaki sposób stracą podmioty sprzedające udziały?

Zbycie praw i obowiązków w spółce osobowej – stan faktyczny

W marcu 2018 r. do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zwrócił się podatnik o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, odpłatnego zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej. Podatnik sprzedał posiadane prawa i obowiązki i spodziewał się opodatkowania należnego zgodnie z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Podatnik zauważył, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie pozwala na zakwalifikowanie tego samego dochodu do dwóch źródeł przychodu, stąd przyjęta przez niego interpretacja przepisów wydaje się w pełni racjonalna.

Nieprawidłowe stanowisko wnioskodawcy

Dyrektor KIS uznał za nieprawidłowe i nieuzasadnione stanowisko wnioskodawcy. Wskazał, że właściwe jest zakwalifikowanie uzyskanego przez podatnika przychodu do kategorii przychodów z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretując te przepisy, należy jednak sięgnąć do wykładni systemowej i powszechnego stosowania tego terminu na gruncie przepisów prawa cywilnego. A zatem prawa majątkowe należy rozumieć jako „prawa podmiotowe, pozostające w ścisłym związku z ekonomicznym interesem uprawnionego, związane z jego majątkiem, charakteryzujące się zbywalnością oraz posiadaniem określonej wartości majątkowej”.

Konsekwencje dla przedsiębiorców

Przedsiębiorca liczył na rozliczenie przychodu na zasadach podatku liniowego w wysokości 19%. Decyzja Dyrektora KIS „skazała” go na rozliczenie według ogólnej skali podatkowej. Mowa o stawce 32%, zakładając przekroczenie limitu dochodów. Należy wskazać, że osiągnięty przez podatnika przychód będzie rozpatrywany przez fiskusa zgodnie z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a więc organ sprawdzi, czy cena sprzedaży praw i obowiązków w spółce jest ceną rynkową.

Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży rozumiane są jako udokumentowane wydatki poniesione przez wnioskodawcę, czyli wartość historyczną wniesionego w gotówce lub aportem wkładu do spółki osobowej, co stanowi niewielką kwotę w stosunku do tego, co przedsiębiorca mógłby odliczyć w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Mocne stanowisko organów administracji

Interpretacja Dyrektora KIS nie jest pierwszą odnoszącą się do kwestii zbycia praw i obowiązków w spółce osobowej. Podobnie wypowiadała się już izba skarbowa w Bydgoszczy^[1] oraz w Warszawie^[2], czy też wojewódzkie sądy administracyjne w Białymstoku^[3], Bydgoszczy^[4] oraz w Szczecinie^[5]. W wydanych orzeczeniach i interpretacjach wielokrotnie wskazywano, że posiadanie przez spółkę osobową własnego majątku powoduje, że ma on charakter odrębny od majątku jej wspólników.

Stanowisko sądów i organów administracji zostało dodatkowo wzmocnione dzięki uchwale siedmiu sędziów NSA z 30 marca 2009 r.^[6], w której przesądzono o kwalifikacji udziału w spółce jawnej jako praw majątkowych. Omawiana interpretacja nie jest zatem odosobnionym stanowiskiem organów administracji. Podobne założenia czyniono już w poprzednich rozważaniach na ten temat w odniesieniu do innych spraw.

Argument na korzyść zmiany rezydencji podatkowej?

Nieprzychylna interpretacja przepisów prawa podatkowego jest następnym argumentem organów państwa zniechęcającym polskich podatników do rozliczania się w kraju. Niekorzystna stawka opodatkowania oraz rozliczanie kosztów w ramach wartości wniesionego wkładu, generuje ogromną stratę dla przedsiębiorców, zwłaszcza biorąc pod uwagę duże sumy, związane z tego typu transakcjami.

Kancelaria Prawna Skarbiec