
Przepisy prawa podatkowego to nie tylko te, które noszą taką nazwę
W ramach wzmożonej polityki uszczelniania systemu fiskalnego organy podatkowe odmawiają udzielania interpretacji podatkowych. To pozwala im przerzucić odpowiedzialność za ewentualne błędy interpretacyjne na podatnika.
W sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia WSA w Opolu z 4 października 2018 r. organ odmówił wydania interpretacji, podnosząc, że wniosek o jej wydanie nie dotyczy przepisów prawa podatkowego. Sąd pouczył organ, że „…pojęcia „przepisy prawa podatkowego”, o którym mowa w art. 14b § 1 o.p., nie można ograniczać wyłącznie do ustaw, które w swoim tytule zawierają takie pojęcie” (I SA/Op 245/18).
Jedna z gmin, wykonując zadania własne użyteczności publicznej, zaspokaja zbiorowe potrzeby wspólnoty w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków za pośrednictwem zakładu budżetowego – Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. Działalność ta jest opodatkowana VAT.
Gmina wykorzystuje do niej infrastrukturę wodno-kanalizacyjną, z której korzysta również na potrzeby własne, nieopodatkowane VAT-em. Adresatem faktur VAT dokumentujących wydatki na budowę i utrzymanie tej infrastruktury jest gmina.
Po zakończeniu inwestycji w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną została ona nieodpłatnie przekazana zakładowi. Dlatego też wartość związanych z nią odpisów amortyzacyjnych środków niematerialnych i prawnych wykazywana jest po stronie przychodów zakładu. Infrastruktura ujmowana jest również w stanie środków obrotowych na początku okresu sprawozdawczego w sprawozdaniu z wykonania planu finansowego zakładu.
Ustalenie wartości prewspółczynnika
Gmina wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z zapytaniem, czy słusznie stoi na stanowisku, że w zakresie rozliczeń działalności zakładu nie trzeba wskazanych wartości odpisów amortyzacyjnych oraz środków obrotowych ujmować w mianowniku proporcji tzw. prewspółczynnika.
Obliczany zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz.U. 2015 r. poz. 2193, dalej: Rozporządzenie) prewspółczynnik pozwala podatnikowi ustalić jaką wartość podatku naliczonego VAT może odliczyć w zakresie, w jakim wykonuje działalność gospodarczą.
Gmina podkreślała, że wskazane przysporzenia zakładu są wykazywane po stronie jego przychodów jedynie dla celów rachunkowych. „Wartości te nie są bowiem przychodem z działalności wykonywanej przez Zakład (…) w rozumieniu ustawy o finansach publicznych (…), a tylko przychody, zgodnie z Rozporządzeniem, należy brać pod uwagę przy wyliczaniu prewspółczynnika” (I SA/Op 245/18).
Fiskus odpowiada tylko na pytania z przepisów podatkowych
W marcu 2018 r. Dyrektor KIS odmówił wydania interpretacji podatkowej, wskazując, że wniosek gminy dotyczy zagadnień z zakresu ustawy o finansach publicznych, która nie jest ustawą podatkową w rozumieniu art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej (Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926 ze zm., dalej: o.p.), a zgodnie z art. 14b § 1 o.p. przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS mogą być tylko przepisy prawa podatkowego.
Następnie, w odpowiedzi na zażalenie gminy, Dyrektor KIS już jako organ odwoławczy podniósł, że gmina nie żąda wydania interpretacji przepisów prawa podatkowego, a potwierdzenia prawidłowości podstawienia przywołanych przez siebie danych pod wzór obliczania prewspółczynnika.
Pytanie gminy dotyczyło bowiem „przychodów wykonanych zakładu budżetowego”, a pojęcie to wyjaśnione jest w § 2 pkt 11 Rozporządzenia, jako „przychody zakładu budżetowego w rozumieniu ustawy o finansach publicznych”. Jak stwierdził dyrektor KIS, ustawa o finansach publicznych jest aktem prawnym dedykowanym wprost podmiotom takim jak gmina. Dlatego to ona jest organem predestynowanym do udzielenia odpowiedzi na pytanie zadane we wniosku o wydanie interpretacji.
Podatnik pytał tylko, jak prawidłowo rozliczyć podatek
Rozpatrujący skargę gminy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu nie miał wątpliwości, że pytanie dotyczące obowiązku uwzględnienia wskazanych we wniosku odpisów amortyzacyjnych i stanu środków obrotowych umożliwić miało gminie właściwe, prawidłowe rozliczenia podatku naliczonego.
Dodatkowo w samej ustawie o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535 ze zm., dalej: ustawa o VAT) na mocy przepisów art. 86 ust. 2a i 22 zawarte jest odesłanie do Rozporządzenia, jako precyzującego sposoby określania proporcji. A zgodnie z art. 3 pkt 2 o.p., pod pojęciem przepisów prawa podatkowego rozumie się również „przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych” – a za ustawę podatkową z pewnością można uznać ustawę o VAT.
Przepisy prawa podatkowego to nie tylko te, które noszą taką nazwę
Uchylając wydane w pierwszej i drugiej instancji postanowienia Dyrektora KIS oraz przyznając rację skarżącej gminie, sąd pouczył organ, że przepisy podatkowe w połączeniu z przepisami innych gałęzi prawa stanowią część jednego, obowiązującego w Polsce porządku prawnego.
Same ustawy podatkowe odwołują się często do pojęć i instytucji z innych dziedzin prawa. Dlatego podatnik, występując o wydanie interpretacji podatkowej, ma prawo oczekiwać, że organ interpretacyjny udzieli mu rzetelnej informacji, umożliwiającej dokonanie prawidłowego rozliczenia podatku, odwołując się w razie potrzeby również do tych innych dziedzin prawa.
„(…) pojęcia „przepisy prawa podatkowego”, o którym mowa w art. 14b § 1 o.p., nie można ograniczać wyłącznie do ustaw, które w swoim tytule zawierają takie pojęcie, lecz chodzi o rzeczywistą treść zawartych w ustawach regulacji mających wpływ na opodatkowanie” (I SA/Op 245/18).
Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec

Założyciel i Partner Zarządzający Kancelarii Prawnej Skarbiec, uznanej przez Dziennik Gazetę Prawną za jedną z najlepszych firm doradztwa podatkowego w Polsce (2023, 2024). Radca prawny z 19-letnim doświadczeniem, obsługujący przedsiębiorców z list Forbes oraz innowacyjne start-upy. Jeden z najczęściej cytowanych ekspertów prawa gospodarczego i podatkowego w polskich mediach, regularnie publikujący w Rzeczpospolitej, Gazecie Wyborczej i Dzienniku Gazecie Prawnej. Autor publikacji „AI Decoding Satoshi Nakamoto. Artificial Intelligence on the Trail of Bitcoin’s Creator” oraz współautor nagrodzonej książki „Bezpieczeństwo współczesnej firmy”. Profil LinkedIn: 17 tys. obserwujących, 4 mln odsłon rocznie. Nagrody: 4-krotny laureat Medalu Europejskiego, Złota Statuetka Lidera Polskiego Biznesu, tytuł „International Tax Planning Law Firm of the Year in Poland”. Specjalizuje się w strategicznym doradztwie prawnym, planowaniu podatkowym i zarządzaniu kryzysowym dla biznesu.