
Dotkliwe kary przed e-sądem
Nowe przepisy z pewnością zainteresują wierzycieli oraz dłużników. Wprowadzane regulacje wymuszą na wierzycielach zebranie, bardziej szczegółowych niż dotychczas, danych dotyczących dłużników. Obowiązek ten dotyczyć jednak będzie wyłącznie procesów przed e-sądem.
Koniec zabezpieczania przedawnienia?
Nowelizacja przepisów ma na celu ograniczenie możliwości nadużywania przez wierzycieli elektronicznego postępowania upominawczego do zapobiegania przedawnieniu się ściąganych długów. Częstą praktyką jest bowiem wskazywanie w pozwach nieaktualnych danych pozwanego celem uniemożliwienia zgłoszenia zarzutu przedawnienia.
Nowe przepisy wprowadzą możliwość ukarania nierzetelnego wierzyciela karą grzywny. Finansowa odpowiedzialność za wprowadzanie sądu w błąd będzie dotkliwa – do 5 tysięcy złotych. Ukaranie będzie jednak fakultatywne a nie obligatoryjne.
NIP lub PESEL dłużnika – tylko przed e-sądem
Planowane regulacje wprowadzą obowiązek podawania numeru PESEL lub NIP pozwanego. Wbrew jednak obawom przedsiębiorców, wskazywanie w pozwach numeru PESEL lub NIP dłużnika, obowiązkowe będzie tylko w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Nowe powinności obarczające wierzyciela w tym zakresie nie będą zatem dotyczyły tradycyjnego postępowania cywilnego.
Nowością, w innych typach postępowania cywilnego, będzie konieczność podania w pierwszym piśmie procesowym numeru PESEL i NIP powoda lub wnioskodawcy. Dane identyfikujące stronę przeciwną ustali jednak wówczas z urzędu sam sąd.
Zmiany przepisów zakładają możliwość pozyskiwania przez sąd danych dotyczących numeru PESEL, bezpośrednio z bazy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Zgodnie z zapowiedzią resortu sprawiedliwości, obniżone mają zostać opłaty za uzyskanie numeru PESEL – z 31 do 7 lub 5 zł.
Bez ograniczeń terminowych w dochodzeniu roszczeń
Wbrew planowanemu wprowadzeniu ograniczenia dochodzenia przed e-sądami roszczeń do okresu 3 lat wstecz, takie zmiany nie wejdą w życie.
Wierzyciele będą mogli dochodzić w e-sądzie również starszych roszczeń niż trzy letnie, pod warunkiem jednak, że dłużnik uzna je przed upływem tego okresu. Tego rodzaju egzekwowanie długów przez przedsiębiorców będzie zatem możliwe, gdy dłużnik spłaci choćby część zobowiązania lub zawnioskuje np. o odroczenie płatności bądź możliwość spłaty długu na raty. Wszystkie takie zachowania dłużnika potwierdzają bowiem, że uznaje on roszczenie wierzyciela.
Należy jednak pamiętać, że nowe przepisy nie wyłączą możliwości podniesienia przez dłużnika zarzutu przedawnienia, w przypadku dochodzenia przez wierzycieli przedawnionych długów. Zarzut ten zablokuje egzekucję roszczeń przez wierzyciela, chyba że sąd uzna go za bezskuteczny.
Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec

Założyciel i Partner Zarządzający Kancelarii Prawnej Skarbiec, uznanej przez Dziennik Gazetę Prawną za jedną z najlepszych firm doradztwa podatkowego w Polsce (2023, 2024). Radca prawny z 19-letnim doświadczeniem, obsługujący przedsiębiorców z list Forbes oraz innowacyjne start-upy. Jeden z najczęściej cytowanych ekspertów prawa gospodarczego i podatkowego w polskich mediach, regularnie publikujący w Rzeczpospolitej, Gazecie Wyborczej i Dzienniku Gazecie Prawnej. Autor publikacji „AI Decoding Satoshi Nakamoto. Artificial Intelligence on the Trail of Bitcoin’s Creator” oraz współautor nagrodzonej książki „Bezpieczeństwo współczesnej firmy”. Profil LinkedIn: 17 tys. obserwujących, 4 mln odsłon rocznie. Nagrody: 4-krotny laureat Medalu Europejskiego, Złota Statuetka Lidera Polskiego Biznesu, tytuł „International Tax Planning Law Firm of the Year in Poland”. Specjalizuje się w strategicznym doradztwie prawnym, planowaniu podatkowym i zarządzaniu kryzysowym dla biznesu.