Podwójne ograniczenie dla gwarancji i poręczeń
Rok 2018 był rokiem dużych zmian w podatkach dochodowych. Zmiany dotknęły m.in. tzw. cienkiej kapitalizacji, czyli możliwości zaliczenia kosztów finansowania dłużnego do kosztów podatkowych.
Wprowadzony został także przepis określający limit kosztów podatkowych dla niektórych usług niematerialnych, wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości oraz przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek.
Jak wynika z liczby złożonych wniosków o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych (ponad 1000) oraz pojawiających się już wyroków sądów administracyjnych, powyższe zmiany nie są dla podatników oczywiste i proste do zrozumienia oraz wdrożenia.
Jednym z problemów jest rozliczenie gwarancji i poręczeń udzielanych pomiędzy podmiotami powiązanymi. Do tej tematyki nawiązał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 19 kwietnia 2019 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.77.2019.1.ŚS (dalej: Interpretacja).
Nowa „Cienka kapitalizacja”
W myśl art. 15c ust. 1 ustawy o CIT podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego w części, w jakiej nadwyżka kosztów finansowania dłużnego przewyższa 30% kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonej o przychody o charakterze odsetkowym nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych oraz kosztów finansowania dłużnego nieuwzględnionych w wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.
Warto zwrócić uwagę, że nowe przepisy rozciągają stosowanie ograniczenia zaliczania odsetek do kosztów uzyskania przychodów na wszystkich podatników, a nie tylko podatników otrzymujących pożyczkę od podmiotu powiązanego. Zatem do kalkulacji limitu brane będą pod uwagę wszystkie pożyczki i kredyty.
W sytuacji, gdy u danego podatnika nadwyżka kosztów finansowania dłużnego przekracza 3 mln zł, wskaźnik obliczony na podstawie EBITDA należy stosować dopiero do nadwyżki ponad wspomnianą kwotę 3 mln zł, zgodnie z art. 15c ust. 14 ustawy o CIT (wyrok z dnia 3 kwietnia 2019 r., sygn. I SA/Wr 7/19).
Pomimo że w art. 15c ust. 12 ustawy o CIT nie wskazano bezpośrednio kosztów poręczenia i gwarancji, to zgodnie z wykładnią celowościową tego przepisu należy uznać, że ta kategoria zawiera się w szerokim stwierdzeniu wymienionym w tym przepisie „wszelkiego rodzaju koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów, w tym od podmiotów niepowiązanych, środków finansowych i z korzystaniem z tych środków”.
Zatem ograniczenie w kosztach uzyskania przychodów będzie miało zastosowanie do otrzymywanych gwarancji i poręczeń. Do takich samych wniosków doszedł Dyrektor KIS w Interpretacji.
Limitowanie kosztów usług niematerialnych
Koszty gwarancji i poręczeń związanych z zabezpieczeniem spłaty zaciągniętych kredytów/pożyczek poniesione na rzecz podmiotów powiązanych stanowiące koszty finansowania dłużnego, o których mowa w art. 15c ustawy o CIT, zostały literalnie wymienione w treści art. 15e tej ustawy.
Limit z art. 15e ustawy o CIT dotyczy usług niematerialnych nabywanych tylko od podmiotów powiązanych. Ograniczenie stosuje się do kosztów przekraczających w skali roku 5% kwoty podatkowego EBITDA powiększonego o 3 mln zł.
Podsumowując, koszty gwarancji i poręczeń zaliczają się do usług niematerialnych podlegających limitacji, co stwierdził także Dyrektor KIS w wydanej Interpretacji.
Podsumowanie
Dyrektor KIS w omawianej interpretacji stwierdził, że koszty gwarancji i poręczeń związanych z zabezpieczeniem spłaty kredytów/pożyczek zaciągniętych przez spółkę stanowią koszty finansowania dłużnego, o których mowa w art. 15c ustawy o CIT oraz koszty usług lub wartości niematerialnych określone w art. 15e ustawy o CIT.
Mamy więc do czynienia z podwójnym ograniczeniem w sytuacji, gdy nabywane są gwarancje lub poręczenia spłaty kredytów/pożyczek od podmiotów powiązanych. Tym samym przy ocenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów gwarancji i poręczeń związanych z zabezpieczeniem spłaty kredytów/pożyczek zaciągniętych przez podatnika powinien on uwzględnić oba ograniczenia.
Pozytywnym znakiem wynikającym z interpretacji jest brak nakładania się ograniczeń. Innymi słowy, w takim przypadku koszt gwarancji/poręczeń, który został już w jakiejś wysokości wyłączony z kosztów uzyskania przychodów na podstawie limitu wynikającego z art. 15c ustawy o CIT jako koszt finansowania dłużnego, w takiej wartości nie będzie już brany pod uwagę przy kalkulacji ograniczenia w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15e ustawy o CIT.
Skutki
Tematyka kalkulacji limitów wynikających z art. 15c oraz 15e ustawy o CIT jest bardzo skomplikowana. W szczególności z uwagi na liczne wątpliwości podatników wynikające z różnych interpretacji przepisów.
Omówiona powyżej Interpretacja dodatkowo pogłębia problem, gdyż wskazuje, że są koszty, które mogą być kwalifikowane do obu kategorii i należy to ująć przy kalkulacji limitów.
W związku z tym, przy rozliczeniu podatku, zwłaszcza w przypadku dużej współpracy z podmiotami finansowymi albo korzystania z finansowania dłużnego, warto skorzystać z pomocy doświadczonych doradców podatkowych.
Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec
