Przygotowana likwidacja pre-pack (ang.) jest stosunkowo nową instytucją w porządku prawnym obowiązującym w Polsce. Pojawiła się w 2015 r., wraz z nowelizacją ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, która weszła w życie 1 stycznia 2016 r.
Procedura przygotowanej likwidacji w postępowaniu upadłościowym pozwala na sprzedaż zadłużonego przedsiębiorstwa wskazanemu we wniosku nabywcy, bez konieczności przeprowadzania uciążliwego, kosztownego, a przede wszystkim długotrwałego postępowania upadłościowego.
Mimo, iż dokonywana jest w ramach postępowania upadłościowego, to jednak jej skutki mają zgoła odmienny charakter. Bowiem w wyniku poprawnie przeprowadzonego postępowania pre-pack przedsiębiorstwo nie ulega likwidacji. Co więcej, ma szansę na dalsze funkcjonowanie pod rządami nowego właściciela, ale w oparciu o dotychczasowe zasoby i – co najważniejsze – bez obciążającego bagażu długów.
Korzyści osiągane dzięki procedurze pre-pack
Korzyści jakie osiąga zadłużony przedsiębiorca dzięki pre-pack, to przede wszystkim:
- oddłużenie przedsiębiorstwa;
- bezpieczeństwo i szybkość prowadzonego postępowania;
- obniżenie kosztów postępowania upadłościowego;
- możliwość sprzedaży przedsiębiorstwa wskazanemu nabywcy;
- zachowanie dotychczasowych miejsc pracy, w tym kluczowych specjalistów;
- utrzymanie przedsiębiorstwa w ruchu;
- odzyskanie zaufania wierzycieli.
W przygotowanej likwidacji chodzi po prostu o to, aby zadłużony i niewypłacalny podmiot uwolnić od przykrych skutków związanych z jego likwidacją, utrzymać miejsca pracy, wypracowaną przez lata renomę, kontrahentów i rynek. Dobrze przeprowadzona procedura przygotowanej likwidacji może być praktycznie niezauważalna dla wymienionych powyżej uczestników obrotu gospodarczego, ponieważ przedsiębiorstwo ani na chwilę nie wstrzymuje swojej działalności.
Cały proces pre-pack odbywa się w sposób przyjazny zarówno dla pracowników, jak i dla kontrahentów dłużnika. Pod tym względem przypomina on klasyczne przejęcie, czy też sprzedaż przedsiębiorstwa. Tym co odróżnia pre-pack od operacji przejęcia czy sprzedaży jest fakt, iż nabywca nie odpowiada za zobowiązania nabywanego przedsiębiorstwa.
Dzięki przeprowadzeniu procedury przygotowanej likwidacji w upadłości, przedsiębiorca osiąga następujące cele biznesowe:
- szybsze i w wyższym stopniu zaspokojenie roszczeń wierzycieli w porównaniu do klasycznej upadłości
- możliwość kontynuowania działalności gospodarczej
- zachowanie pozycji rynkowej
- utrzymanie dotychczasowych klientów i kontrahentów
- kontynuacja realizowanych kontraktów
Przebieg procedury przygotowanej likwidacji
Procedura przygotowanej likwidacji w procedurze upadłości może zostać wszczęta na wniosek zarówno dłużnika, jak i wierzyciela. Wnioskodawca wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości składa w sądzie upadłościowym wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części, lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa.
Do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dołącza się opis i oszacowanie składnika objętego wnioskiem sporządzone przez osobę wpisaną na listę biegłych sądowych, niezależnie od tego w jakim okręgu sądowym taka osoba jest wpisana. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa powinien zawierać przynajmniej nabywcę i cenę.
Sąd upadłościowy bada następnie czy zaproponowana przez wnioskodawcę i uzgodniona z nabywcą cena jest wyższa, niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji, prowadzonym na zasadach ogólnych. Oczywiście Sąd w swoich rozważaniach uwzględnia także koszty postępowania, które należałoby ponieść w związku z likwidacją przedsiębiorstwa dłużnika w takim właśnie trybie.
Co ciekawe, Sąd może uwzględnić wniosek, jeżeli cena sprzedaży jest niższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, z uwzględnieniem kosztów dodatkowych, o ile przemawia za taką sprzedażą ważny interes publiczny lub możliwość zachowania przedsiębiorstwa. Jest to bardzo racjonalne rozwiązanie, bowiem odpowiada drugiemu celowi postępowania upadłościowego, wyrażonemu w art. 2 ust. 1 in fine ustawy – Prawo upadłościowe.
Wydając postanowienie o ogłoszeniu upadłości dłużnika Sąd może uwzględnić wniosek o zatwierdzeniu warunków sprzedaży przedsiębiorstwa bądź taki wniosek oddalić i dalej procedować jak w klasycznym postępowaniu upadłościowym. W wypadu jednak, gdy wniosek zostanie uwzględniony, Sąd zatwierdza warunki sprzedaży, wskazując co najmniej cenę oraz nabywcę.
Na postanowienie oddalające wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przysługuje zażalenie wyłącznie wnioskodawcy, a na postanowienie uwzględniające taki wniosek zażalenie przysługuje każdemu z wierzycieli. Zażalenie wnosi się do Sądu Okręgowego w terminie tygodnia od dnia obwieszczenia postanowienia w Rejestrze (do czasu powstania Rejestru – obwieszczenia są publikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym).
Pre-pack w kontekście sukcesji majątku
Z punktu widzenia ewentualnej sukcesji przedsiębiorstwa bądź chęci zachowania go w rękach rodziny ważne jest, że z przygotowanej likwidacji mogą skorzystać osoby bliskie w stosunku do dłużnika, tj. takie, które wskazuje art. 128 ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe. Chodzi więc o małżonków, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych lub powinowatych w linii bocznej do drugiego stopnia włącznie lub osoby pozostające z dłużnikiem w faktycznym związku, prowadzące z nim wspólne gospodarstwo domowe albo osoby przez niego przysposobione lub przysposabiające a także spółki, w których dłużnik jest członkiem zarządu, jedynym wspólnikiem lub akcjonariuszem a także spółki, w których osoby wymienione powyżej są członkami zarządu lub jedynymi wspólnikami lub akcjonariuszami.
Osoby takie mogą zostać nabywcami mienia będącego przedmiotem sprzedaży w procedurze przygotowanej likwidacji, z niewielkim wszakże zastrzeżeniem. Ustawa dopuszcza sprzedaż w pre-packu na rzecz ww. osób wyłącznie po cenie sprzedaży nie niższej niż cena oszacowania. Cenę oszacowania zaś ustala Sąd na podstawie dowodu z opinii biegłego. Aby uniknąć wszelkich wątpliwości co do relacji łączących strony, zarówno wnioskodawca, jak i potencjalny nabywca składają oświadczenie, czy między nimi zachodzą stosunki, o których mowa w art. 128 ustawy.
Przygotowana likwidacja odpowiada powszechnie przyjętej w ramach ustawodawstwa Unii Europejskiej filozofii, że postępowania insolwencyjne należy prowadzić przede wszystkim w taki sposób, aby zachować przedsiębiorstwa, które przejściowo, a może nie do końca z powodów przez siebie zawinionych, stały się już niewypłacalne bądź są zagrożone niewypłacalnością. Stąd między innymi, wraz z instytucją pre-packa, pojawiły się w polskim porządku prawnym zupełnie nowe narzędzia, takie jak postępowania restrukturyzacyjne.
Podejmując decyzję o przeprowadzeniu skutecznego postępowania upadłościowego z opcją przygotowanej likwidacji należy pamiętać o tym, iż nie jest to proces łatwy. Warto zatem powierzyć przygotowanie wniosków specjalistom, którzy posiadają w tym zakresie niezbędną wiedzę i konieczne doświadczenie.
Usługi Kancelarii w zakresie przygotowanej likwidacji pre-pack
Upadłość i likwidacja pre-pack dla dłużników
- pomoc prawna na wszystkich etapach postępowania upadłościowego, wykonywana przez doświadczonych doradców restrukturyzacyjnych i radców prawnych,
- analiza prawna sytuacji dłużnika pod kątem istnienia przesłanek do ogłoszenia upadłości, a w przypadku przedsiębiorców – weryfikacja ustawowego terminu nakładającego na dłużnika obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, wynikający z art. 21 ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe,
- sporządzanie wniosków o ogłoszenie upadłości dłużnika, wraz z wnioskiem o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa zgodnie z treścią art. 56a ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe (pre-pack),
- przygotowanie uzasadnienia prawnego w zakresie materializacji przesłanek niewypłacalności dłużnika oraz oceny jego zdolności do ponoszenia niezbędnych kosztów postępowania upadłościowego,
- sporządzanie zażaleń na ewentualne postanowienia Sądu oddalające wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży lub na postanowienia uchylające lub zmieniające takie postanowienia,
- zastępstwo procesowe dłużnika w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości przed Sądem upadłościowym I instancji, Tymczasowym Nadzorcą Sądowym oraz Sądem upadłościowym II instancji,
- pomoc prawna przy sporządzaniu opisu i oszacowania przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części dla celów postępowania upadłościowego składanego wraz z wnioskiem o zatwierdzenie warunków sprzedaży (pre-pack),
- współpraca z biegłymi sądowymi sporządzającymi wycenę przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w ramach przygotowanej likwidacji,
- opiniowanie zaproponowanej ceny sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części uwzględniające treść obowiązujących przepisów,
- weryfikacja wykonanego opisu i oszacowania pod kątem zgodności z przepisami ustawy – prawo upadłościowe.
Upadłość i likwidacja pre-pack dla wierzycieli
- obsługa prawna wierzycieli na każdym etapie postępowania upadłościowego prowadzonego na zasadach ogólnych oraz w ramach przygotowanej likwidacji,
- świadczenie pomocy prawnej w zakresie skutecznego odzyskiwania wierzytelności,
- sporządzanie wniosków o ogłoszenie upadłości dłużnika, wraz z wnioskiem o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa zgodnie z treścią art. 56a ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe (pre-pack),
- sporządzanie i wnoszenie w imieniu wierzyciela zgłoszeń wierzytelności do listy wierzytelności,
- zastępstwo wierzycieli w postępowaniach upadłościowych, w tym w postępowaniach wpadkowych, między innymi dotyczących wnoszenia sprzeciwu co do uznania wierzytelności bądź odmowy uznania wierzytelności, zgłaszania zarzutów do planów podziału,
- sporządzanie zażaleń na ewentualne postanowienia Sądu oddalające wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży lub na postanowienie uchylające lub zmieniające takie postanowienie,
- zastępstwo wierzycieli w zgromadzeniach wierzycieli oraz radach wierzycieli, w tym sporządzanie regulaminów rady wierzycieli, protokołów z posiedzenia rady wierzycieli i projektów uchwał.