Ustawa covidowa a termin przedawnienia zobowiązań podatkowych

Ustawa covidowa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z epidemią COVID-19 nie dotyczyła wstrzymywania, rozpoczęcia i zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych – przypomniał organom podatkowym sąd w Gdańsku w wyroku z 25 lipca 2023 r. Powołując się na tzw. ustawę covidową fiskus domagał się od spółki zapłaty podatku od nieruchomości za 2017 r., mimo upływu ustawowego, 5-letniego terminu przedawnienia.

Korekta podatku od nieruchomości

24 lutego 2021 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok (sygn. akt SK 39/19), w którym orzekł, że kwalifikowanie na potrzeby podatku od nieruchomości gruntów, budynków lub budowli jako związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej tylko dlatego, że znajdują się w posiadaniu przedsiębiorcy, jest niezgodne z Konstytucją RP. Po analizie tego wyroku jedna ze spółek złożyła organowi podatkowemu korektę deklaracji w zakresie podatku od nieruchomości za lata 2017 – 2021.

Nieużywane budynki

Spółka w uzasadnieniu korekty poinformowała, że w okresie tym część magazynów o pow. 277 m2 stanowiła pustostan, z uwagi na wygaśnięcie umowy z dotychczasowym dzierżawcą i brak innych firm chętnych na dzierżawę budynków pod prowadzoną działalność. Nie zaliczała w tym okresie do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na przedmiotowe magazyny. W korekcie deklaracji spółka dokonała więc zmniejszenia naliczonego podatku od nieruchomości za wskazaną powierzchnię 277 m2 ze stawki 21,50 zł/m2 obwiązującej dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej na stawkę 6,70 zł/m2 przeznaczonej dla pozostałych budynków.

Fiskus miał inne zdanie

Organy podatkowe stwierdziły, że sporna nieruchomość jest elementem prowadzonego przez spółkę przedsiębiorstwa i jest związana z wykonywaną przez nią działalnością gospodarczą. Magazyny znajdują się w ewidencji środków trwałych firmy i przez pewien okres były dokonywane od nich odpisy amortyzacyjne. Jeśli więc budynki te weszły w skład majątku prowadzonej działalności spółki, to bez znaczenia pozostaje fakt niewykorzystywania ich do prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka budując magazyny powiązała je z prowadzonym przez siebie przedsiębiorstwem i jako element całości nieruchomości były zajęte pod działalność gospodarczą. Dlatego też w tych okolicznościach stanu faktycznego, przywołany przez spółkę wyrok TK nie ma zastosowania.

Bieg terminu przedawnienia w okresie epidemii COVID

Organ II instancji wydał swoją decyzję 8 marca 2023 r. Odnosząc się do zarzutu przedawnienia zobowiązań podatkowych za 2017 rok, którego termin upłynął z dniem 31 grudnia 2022 r. (5-letni okres przedawnienia liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku), samorządowe kolegium odwoławcze wskazało na przepis art. art. 15 zzr ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID – 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Zgodnie z nim w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, albo epidemii ogłoszonego z powodu tego wirusa bieg przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres. Nowelizacją tej ustawy z 14 maja 2020 r. przywrócono dalszy bieg tych terminów od dnia 24 maja 2020 r. Ponieważ w Polsce stan zagrożenia epidemicznego w związku z pandemią koronawirusa został ogłoszony 14 marca 2020 r., a bieg terminów przedawnienia przywrócono 24 maja, to w opinii organu wyznaczony między tymi datami okres 72 dni nie zaliczał się do biegu terminu przedawnienia. Przenosząc to na grunt sprawy – zobowiązania podatkowe spółki za 2017 r. nie przedawniały się z dniem 31 grudnia 2022 r. a 72 dni później, czyli 13 marca 2023 r.

Organ podatkowy wydał decyzję po terminie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zwrócił uwagę, że 27 marca 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny w swojej uchwale stwierdził, iż art. 15 zzr ust. 1 pkt 3 ustawy covidowej, w brzmieniu nadanym zmianą z 30 marca 2020 r., nie ma zastosowania do wstrzymania, rozpoczęcia i zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Dla sądu nie budziło więc wątpliwości, że samorządowe kolegium odwoławcze wydało swoją decyzję już po upływie terminu przedawnienia zobowiązania w podatku od nieruchomości spółki za 2017 rok, czyli po 31 grudnia 2022 r. (sygn. akt I SA/Gd 409/23).

Podsumowanie

Wydany przez gdański sąd wyrok z 25 lipca 2023 r. przypomina przedsiębiorcom, którzy padli ofiarą takiego niedopuszczalnego sposobu obliczania terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych, że nie muszą się z takimi rozstrzygnięciami organów godzić. Zarówno wyrok Trybunału Konstytucyjnego z lutego 2021 r., jaki uchwała NSA z marca 2023 r. stanowią silny oręż do obalenia podobnych, niekorzystnych dla podatników decyzji.

Robert Nogacki, radca prawny, partner zarządzający, Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w doradztwie prawnym, podatkowym oraz strategicznym dla przedsiębiorców