Opodatkowanie kryptowalut w 2019 r. – pozorna zmiana, czy realne korzyści?
Do tej pory polscy inwestorzy kryptowalut nie mieli łatwego życia. Obciążeni 32% stawką podatkową oraz obowiązkiem oddania fiskusowi równowartości 1% transakcji sprzedaży lub wymiany kryptowaluty tytułem podatku od czynności cywilnoprawnych, masowo uciekali ze swoją działalnością poza granice kraju.
Mocą ustawy nowelizującej ustawę o PIT, CIT, ordynację podatkową oraz kilku innych ustaw w styczniu 2019 r. weszły w życie nowe reguły. Jak zmienią sytuację inwestorów kryptowalut w naszym kraju?
Nowa kwalifikacja przychodów i nowe opodatkowanie kryptowalut
Negatywną zmianą dla podatników jest natomiast utrata możliwości łączenia przychodów z kryptowalut z innymi przychodami z kapitałów lub zysków pieniężnych. Ponadto od 1 stycznia 2019 r. podatnicy nie mogą odliczać strat z handlu kryptowalutami od innych swoich dochodów.
Znowelizowane przepisy wprowadzają dwie kategorie przychodów:
- kwoty uzyskane z tytułu sprzedaży kryptowalut w kantorze, na giełdzie albo na wolnym rynku oraz
- wartość produktów lub usług zakupionych za kryptowaluty.
Obie te kategorie zalicza się do przychodów z kapitałów pieniężnych lub zysków kapitałowych, co zmniejsza stawkę opodatkowania kryptowalut do 19%. Co więcej, taka kwalifikacja nie zmienia się, nawet jeśli przychód z kryptowalut generowany jest w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej.
Jak opodatkowana jest wymiana kryptowalut?
Osobnymi zasadami objęto wymianę kryptowalut. W przeciwieństwie do ich sprzedaży wymiana polega na zamianie jednej waluty wirtualnej na inną. Nie dotyczy to więc zamiany kryptowaluty na środek płatniczy albo towar lub usługę, które objęte są podatkiem 19%.
Do przychodów z obrotu kryptowalutami nie będą więc zaliczane przychody z:
- wymiany wirtualnych walut i środków płatniczych,
- wymiany pomiędzy kryptowalutami,
- pośrednictwa w wymianie,
- prowadzenia rachunków – zbiorów danych identyfikacyjnych, które umożliwiają uprawnionym korzystanie z waluty wirtualnej, w tym dokonywanie ich wymiany.
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami wymiana pomiędzy wirtualnymi walutami nie jest objęta podatkiem dochodowym.
Koszty uzyskania przychodu z obrotu kryptowalutami – co odliczy podatnik?
Opodatkowaniu podlega dochód podatnika. Dobra wiadomość jest więc taka, że przedsiębiorcy oraz osoby fizyczne uzyskujący przychód z obrotu kryptowalutami mogą uwzględniać w kosztach jego uzyskania wydatki związane z tą działalnością. W dodatku wydatki nie będą musiały być identyfikowane z konkretnym przychodem.
Jednak odliczenie obejmuje jedynie koszty bezpośrednio związane z nabyciem i sprzedażą kryptowalut. Z tej grupy ustawodawca wyłączył wszelkie wydatki poczynione na finansowanie ich zakupu (np. na zaciągnięcie kredytów lub pożyczek).
Koszty należy przedstawić w zeznaniu rocznym, które obejmie wszystkie te wydatki, które podatnik poniósł w danym roku podatkowym. Nie ma znaczenia to, czy uzyskał przychód, czy poniósł jedynie stratę. Zeznanie roczne jest niezbędne, aby obliczyć nadwyżkę kosztów podatkowych nad przychodem.
Obowiązek pilnowania wszelkich kosztów powstałych w związku z obrotem kryptowalutami oraz obliczania ewentualnej nadwyżki spocznie więc na podatniku.
Kwalifikacja podatkowa kopaczy kryptowalut
Nowe przepisy różnicują status podatników, którzy samodzielnie pozyskują kryptowaluty oraz tych, którzy wykonują to dla podmiotu trzeciego.
Jeśli kopacz pozyskuje wirtualną walutę na własny rachunek, przychód powstały przy jej sprzedaży albo zamianie na produkt lub usługę zostanie zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych lub zysków kapitałowych.
Jeśli natomiast kopanie odbywa się na zlecenie podmiotu trzeciego, np. w oparciu o umowę zlecenie lub umowę o pracę, wartość pozyskanych walut zostanie opodatkowana jak wynagrodzenie za realizację pracy lub zlecenia, bez względu na to, czy zostanie wypłacone w walutach wirtualnych.
Podsumowanie
Nowe przepisy wprowadzają pewien porządek do prawnych kwestii obrotu wirtualnymi walutami. Nie oznacza to jednak, że wszystkie zmiany są korzystne z punktu widzenia podatnika.
Negatywne reakcje budzi przede wszystkim pozbawienie możliwości łączenia przychodów z kryptowalut z innymi przychodami z kapitałów lub zysków pieniężnych, a także odliczania strat z obrotu wirtualnymi walutami od innych dochodów.
Nowelizacja ustaw o podatku dochodowym nie musi także automatycznie oznaczać zatrzymania odpływu polskich inwestorów kryptowalut za granicę, gdyż ta opcja wciąż wydaje się dla nich bardziej opłacalna.
Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec