Tajemnica skarbowa i inne tajemnice prawnie chronione

2024-07-10

 

Tajemnica skarbowa i inne tajemnice prawnie chronione mogą być egzekwowane przez obywateli, przedsiębiorców, podatników. Za ich naruszenie funkcjonariusze i urzędnicy mogą ponieść odpowiedzialną dyscyplinarną lub karną.

Zgodnie z art. 293 Ordynacji podatkowej wszelkie indywidualne dane, które zostały zawarte w deklaracji podatkowej oraz innych dokumentach składanych przez podatników, płatników albo inkasentów, objęte są tajemnicą skarbową. Tajemnica skarbowa stanowi niezwykle ważną instytucję zawartą w przepisach prawa podatkowego. To nie tylko wyraz konstytucyjnego prawa do ochrony prywatności, ale również mechanizm chroniący szeroko rozumiany interes gospodarczy podatnika. W ramach tajemnicy skarbowej należy dokonać drobnego rozróżnienia – zwykłych informacji skarbowych, a także tych pochodzących z instytucji finansowych. Należy bowiem zauważyć, że te drugie objęte są nawet szerszą ochroną wynikającą z obecnej w prawie bankowym tajemnicy bankowej.

Klienci m.in. doradców podatkowych, radców prawnych, adwokatów, korzystając z ich pomocy mogą również korzystać z tajemnicy zawodowej, która chroni przekazywane informacje. Dochowanie tajemnicy zawodowej przez radcę prawnego stanowi podstawę zaufania klienta i jest gwarancją praw i wolności. Także adwokat zobowiązany jest zachować w tajemnicy oraz zabezpieczyć przed ujawnieniem lub niepożądanym wykorzystaniem wszystko, o czym dowiedział się w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych.

W naszym dynamicznie zmieniającym się systemie prawnym, pojawia się wiele pytań dotyczących równowagi pomiędzy tajemnicami prawnie chronionymi a ochroną praw i wolności obywatelskich.

W naszych publikacjach przedstawiamy m.in jak przepisy regulujące tajemnicę skarbową funkcjonują w kontekście ochrony danych podatników oraz jakie wyjątki uprawniają organy i podmioty do ich ujawnienia. Zwracamy także uwagę na trudne do rozstrzygnięcia konflikty, jakie pojawiają się na styku tajemnicy obrończej i obowiązku raportowania transakcji podejrzanych, które mogą wpływać na prawa do sprawiedliwego procesu i obrony. Omawiamy również istotne wyroki sądów, które definiują granice wymagań organów podatkowych wobec podatników, w tym prawo do prywatności informacji gospodarczych. Dodatkowo przyglądamy się zmianom w obszarze tajemnicy telekomunikacyjnej, które mogą wpłynąć na prawo do prywatności użytkowników telefonii i Internetu. Czy obecne tendencje legislacyjne i orzecznicze prowadzą nas do naruszenia fundamentalnych praw i wolności?

Mam nadzieję, że nasze publikacje pozwolą lepiej zrozumieć te skomplikowane zależności i zagrożenia.

 

Tajemnica skarbowa i inne tajemnice prawnie chronione – publikacje Kancelarii Skarbiec

 

Robert Nogacki: Przesłanki i tryb ujawnienia tajemnicy skarbowej w świetle przepisów Ordynacji podatkowej

2019-11-26: Wszelkie dane zawarte w składanych deklaracjach podatkowych oraz innych dokumentach udostępnianych przez płatników, inkasentów lub podatników objęte są tajemnicą skarbową. Może jednak dojść do sytuacji, w której konieczne stanie się ujawnienie tej tajemnicy. Przesłanki i tryb tej czynności regulują przepisy Ordynacji podatkowej.

Robert Nogacki: Podmioty, które mogą uzyskać informacje z akt podatkowych objętych tajemnicą skarbową oraz podmioty, którym mogą być udostępniane akta objęte tą tajemnicą

2019-11-22: Ordynacja podatkowa zawiera szeroki katalog podmiotów, które w pewnych sytuacjach mogą uzyskać dostęp do informacji z akt podatkowych objętych tajemnicą skarbową oraz podmiotów, które mogą uzyskać dostęp bezpośrednio do akt objętych tajemnicą.

Robert Nogacki: Tajemnica obrończa a raportowanie o transakcjach podejrzanych – konflikt interesów wymagający ustawowej zmiany

22022-11-28: Na styku ustawowego obowiązku do zachowania tajemnicy obrończej i do raportowania transakcji podejrzanych dochodzi do nierozstrzygalnego konfliktu dóbr prawnie chronionych, w sytuacji w której ta sama osoba będzie występować jako instytucja obowiązana , a następnie jako obrońca klienta w związku zarzutami odnoszącymi się do transakcji podejrzanych. Taka sytuacja powinna zostać ustawowo wyłączona.

Robert Nogacki: Do organu podatkowego nie można wysyłać dowolnych danych

2021-10-27: Fiskus zbiera od podatników coraz więcej danych. W niedawnym wyroku NSA potwierdził, że w przypadku, gdy dane, których żąda organ wpływają na określenie wysokości opodatkowania, podatnik nie może zasłaniać się przed organem podatkowym tajemnicą handlową. Tym samym organy podatkowe mają prawo żądać od podatnika praktycznie wszystkich informacji, także bardzo wrażliwych danych, a podatnik nie ma prawa odmówić ich udzielenia bez podania uzasadnienia.

Robert Nogacki: Udostępnianie danych abonenta na potrzeby postępowania cywilnego. Czy zmierzamy do upadku tajemnicy telekomunikacyjnej?

2021-01-19: Tajemnica telekomunikacyjna stanowiła do tej pory jeden z gwarantów ustawowych, zapewniających – z jednej strony – szereg konstytucyjnych praw oraz w szczególności prywatność użytkowników sieci telefonicznej oraz Internetu, z drugiej zaś, generalną możliwość odmowy udzielania objętych nią informacji przez operatorów. Obecnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego widoczny jest trend zgoła odwrotny. Tajemnica telekomunikacyjna nie jest już twierdzą nie do zdobycia. Czy jesteśmy świadkami początku końca jej nienaruszalności?