Czy „Innovation Box” to realna szansa na podatkowe oszczędności?

Najwięcej dyskusji wokół planowanej regulacji wywołuje zagadnienie Innovation Box. Mechanizm ten ma polegać na obniżeniu opodatkowania dochodu uzyskiwanego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej do poziomu 5%.

W ramach kwalifikowanych praw własności intelektualnej należy wymienić: prawo do wynalazku (patent), dodatkowe prawo ochronne na wynalazek, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, prawo z rejestracji topografii układu scalonego, dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub środek ochrony roślin, prawo z rejestracji produktu leczniczego i weterynaryjnego dopuszczone do obrotu, prawo z rejestracji nowych odmian roślin i ras zwierząt, a także prawo do programu komputerowego.

Podatnik będzie mógł skorzystać z udogodnienia, jeżeli któreś z wymienionych wyżej praw zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone w ramach prowadzonej przez niego działalności B+R, czyli działalności badawczo-rozwojowej.

W jaki sposób obliczyć należny podatek? 5% daninę obliczymy w oparciu o dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, czyli dochód z opłat/należności wynikających z umów licencyjnych, ze sprzedaży takiego prawa, z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi, a także z odszkodowania. W ramach tego zagadnienia zastosowanie będzie miała zasada ceny rynkowej.

Pomocniczo skorzystamy natomiast z przepisów dotyczących cen transferowych. Dużym ułatwieniem dla przedsiębiorców będzie możliwość obliczenia dochodu w odniesieniu do całości produktu lub usługi albo też całej grupy praw. Ważne jest również to, że podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Mówimy zatem o okresie nawet 20 lat.

Co istotne, mechanizm Innovation Box ma stanowić uzupełnienie w stosunku do już wprowadzonej ulgi B+R, związanej z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej. W tym tandemie udogodnień B+R stanowi rozwiązanie kosztowe, natomiast Innovation Box – przychodowe.

Jako działalność badawczo-rozwojową należy natomiast rozumieć wszelką działalność twórczą, obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Ulga B+R zakłada pomniejszenie podstawy opodatkowania o koszty uzyskania przychodu, obejmujące w szczególności: wynagrodzenia pracowników w części związanej z działalnością badawczo-rozwojową oraz związanych z nimi składek na ubezpieczenia społeczne, wynagrodzeń z tytułu umów zlecenia lub o dzieło, nabycia niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego oraz materiałów i surowców, ekspertyz, opinii, usług doradczych i innych równorzędnych, odpłatnego korzystania z aparatury naukowo-badawczej, a także koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Kompleksowe zastosowanie obu mechanizmów z pewnością pozwoli na osiągnięcie sporych korzyści podatkowych.

Przedsiębiorcy, chcąc skorzystać z udogodnień wynikających z mechanizmu Innovation Box, będą jednak musieli opracować swój własny system ewidencjonowania i zarządzania prawami własności intelektualnej. Ważne stanie się prowadzenie właściwej ewidencji, która pozwoli na określenie, czy dana działalność mieści się w ramach pojęcia działalności badawczo-rozwojowej, a także umożliwi wyliczenie wartości zobowiązania podatkowego, przy uwzględnieniu preferencyjnej stawki 5%.

Czy Innovation Box się opłaca? Oczywiście. Możliwość skorzystania z niższej stawki opodatkowania jest dużym udogodnieniem dla przedsiębiorców. Szacuje się, że mechanizm ten przyciągnie nie tylko nasze rodzime firmy i zniechęci je do przenoszenia działalności za granicę, ale również będzie atrakcyjny dla zagranicznych firm, które postanowią ulokować swoje centra badawczo-rozwojowe w Polsce i tutaj prowadzić sprzedaż.

Trzeba też podkreślić, że rozwiązanie, jakie planuje się wprowadzić w Polsce, z powodzeniem funkcjonuje już w innych państwach europejskich. Konstrukcję podobną do Innovation Box i B+R stosuje się między innymi w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Holandii, Luksemburgu, we Francji, na Słowacji oraz na Węgrzech. W zasadzie wprowadzone tam mechanizmy różnią się co najwyżej nazwą – Patent Box, Knowledge Development Box i tak dalej, a także stawką opodatkowania.

Warto jednak zauważyć, że kilka kwestii w związku z planowanymi zmianami wymaga doprecyzowania. W szczególności brakuje informacji na temat sposobu wykazania, że konkretne kwalifikowane prawo własności intelektualnej jest bezpośrednio związane z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej.

Niejasna jest również kwestia, w którym momencie następuje poniesienie kosztów. Należy jednak mieć nadzieję, że do czasu wprowadzenia nowa ustawa zostanie starannie dopracowana. Na dzień dzisiejszy szacuje się, że prawdopodobnie nowelizacja wejdzie w życie w styczniu 2019 r.

Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec