Opodatkowanie kryptowalut
Opodatkowanie kryptowalut (ang. cryptocurrency taxation; niem. Besteuerung von Kryptowährungen; fr. fiscalité des cryptomonnaies), system przepisów i praktyk administracyjnych regulujących obciążenia podatkowe związane z posiadaniem, obrotem i wykorzystaniem aktywów cyfrowych opartych na technologii blockchain lub rozproszonego rejestru. Obejmuje szeroki zakres instrumentów finansowych od kryptowalut płatniczych, przez tokeny użytkowe i inwestycyjne, po niewymienne tokeny (NFT) i protokoły zdecentralizowanych finansów (DeFi), stanowiąc jedno z najdynamiczniej rozwijających się obszarów współczesnego prawa podatkowego w odpowiedzi na cyfrową transformację systemu finansowego.
Podstawy teoretyczne i konceptualne
Teoretyczne podstawy opodatkowania kryptowalut wywodzą się z klasycznej teorii opodatkowania dochodu i majątku, adaptowanej do specyfiki aktywów cyfrowych. Fundamentalnym wyzwaniem jest hybrydowa natura kryptowalut, łączących cechy waluty, towaru, papieru wartościowego i własności intelektualnej. Doktryna realizacji (realization doctrine) wymaga redefinicji w kontekście ciągłych wymian tokenów i automatycznych protokołów DeFi.
Ekonomiczna substancja kryptowalut jako nośników wartości bez wewnętrznej użyteczności komplikuje zastosowanie tradycyjnych teorii wartości. Model Metcalfe’a, postulujący wartość proporcjonalną do kwadratu liczby użytkowników sieci, oferuje alternatywne podejście do wyceny dla celów podatkowych. Teoria gier wyjaśnia mechanizmy konsensusu i zachęt ekonomicznych w protokołach blockchain, mających implikacje dla określenia momentu powstania dochodu.
Geneza i ewolucja regulacyjna
Okres pionierski (2009-2013)
Stworzenie Bitcoina w 2009 roku przez pseudonimowego Satoshi Nakamoto zapoczątkowało erę kryptowalut. Początkowo organy podatkowe ignorowały zjawisko jako marginalną ciekawostkę technologiczną. Pierwszą oficjalną interpretację wydała niemiecka BaFin, klasyfikując Bitcoin jako „jednostkę rozliczeniową”. IRS Notice 2014-21 ustanowił precedens traktowania kryptowalut jako własności (property) dla celów podatkowych USA.
Faza instytucjonalizacji (2014-2017)
Wzrost wartości Bitcoina i powstanie Ethereum z funkcjonalnością smart contracts wymusiły systematyczne podejście regulacyjne. Japonia jako pierwsza uznała kryptowaluty legalnie akceptowaną metodą płatności (2017). Unia Europejska w V Dyrektywie AML (2018) objęła giełdy kryptowalut obowiązkami AML/KYC i zgłaszania transakcji podejrzanych. Boom ICO (Initial Coin Offering) 2017 roku wymusił rozróżnienie między tokenami użytkowymi a papierami wartościowymi.
Era kompleksowej regulacji (2018-obecnie)
Krach 2018 roku i powstanie DeFi przyspieszyły rozwój ram regulacyjnych. Indie wprowadziły 30% podatek od kryptowalut (2022). OECD opracowała Crypto-Asset Reporting Framework (2022). Upadek FTX (2022) wzmocnił zainteresowanie regulatorów systemami krytoaktywów. Przyjęcie MiCA w UE (2023) ustanowiło kompleksowe ramy regulacyjne dla rynków kryptoaktywów.
Klasyfikacja i kategorie opodatkowania
Kryptowaluty płatnicze
Bitcoin, Litecoin i podobne tokeny pełniące funkcję środka wymiany podlegają opodatkowaniu jako własność lub waluta wirtualna. Transakcje zakupu towarów generują zdarzenie podatkowe od różnicy między ceną nabycia a wartością rynkową w momencie wydatkowania. Mining opodatkowany jest jako przychód z działalności gospodarczej lub hobby income.
Tokeny inwestycyjne (Security Tokens)
Reprezentujące udziały w przedsięwzięciach lub prawa do przyszłych przepływów pieniężnych, podlegają regulacjom dotyczącym papierów wartościowych. Dywidendy i dystrybucje traktowane są jak z tradycyjnych inwestycji. Test Howey’a w USA określa kryteria klasyfikacji jako security.
Tokeny użytkowe (Utility Tokens)
Zapewniające dostęp do usług lub produktów platformy, opodatkowane przy sprzedaży jako zyski kapitałowe. Otrzymanie w ramach airdrop lub ICO może generować przychód podatkowy. Wykorzystanie do zakupu usług może stanowić zdarzenie podatkowe.
Stablecoiny
Kryptowaluty powiązane z walutami fiducjarnymi lub koszykiem aktywów, traktowane podobnie do walut obcych w niektórych jurysdykcjach. Algorytmiczne stablecoiny komplikują wycenę przez zmienność mechanizmów stabilizacyjnych.
Non-Fungible Tokens (NFT)
Unikalne tokeny reprezentujące własność cyfrowych lub fizycznych aktywów, klasyfikowane jako collectibles z potencjalnie wyższymi stawkami podatkowymi. Tworzenie (minting) i sprzedaż przez artystów traktowane jako przychód z działalności. Royalties z wtórnego obrotu stanowią przychód bieżący.
Systemy opodatkowania międzynarodowego
Model amerykański
W systemie podatkowym Stanów Zjednoczonych kryptowaluty są klasyfikowane jako własność (property), co oznacza stosowanie do nich zasad opodatkowania charakterystycznych dla aktywów kapitałowych. W praktyce rozróżnia się transakcje krótkoterminowe (short-term), tj. sprzedaż aktywów posiadanych krócej niż 12 miesięcy, oraz długoterminowe (long-term), tj. sprzedaż aktywów utrzymywanych ≥12 miesięcy. Krótkoterminowe zyski kapitałowe podlegają opodatkowaniu według zwykłych stawek podatku dochodowego od osób fizycznych (w przedziale od 10% do 37% w latach 2022–2025), natomiast długoterminowe zyski korzystają z preferencyjnych stawek w wysokości 0%, 15% lub 20%, w zależności od poziomu dochodu podatnika.
Dochody uzyskiwane w wyniku miningu są traktowane przez IRS jako ordinary income w momencie ich otrzymania, ustalane według wartości rynkowej wydobytych jednostek w chwili przyznania. Analogicznie, nagrody z stakingu – mimo toczących się sporów sądowych oraz dyskusji doktrynalnych – przyjmowane są przez administrację podatkową jako bieżący dochód podlegający opodatkowaniu w momencie nabycia prawa do rozporządzania tokenami (fair market value at receipt).
Zasada wash sale rule, przewidziana w §1091 IRC i ograniczająca możliwość wykorzystywania strat podatkowych przy ponownym nabyciu identycznych papierów wartościowych w krótkim okresie, nie znajduje obecnie zastosowania do kryptowalut, ponieważ nie są one zakwalifikowane jako securities, lecz jako property. W konsekwencji podatnicy mogą prowadzić tzw. tax loss harvesting przy transakcjach na kryptoaktywach. Należy jednak podkreślić, że w Kongresie kilkukrotnie podejmowano prace legislacyjne zmierzające do rozszerzenia zakresu wash sale rules również na aktywa cyfrowe, co stanowi istotne ryzyko regulacyjne.
Model europejski
Mimo postępującej harmonizacji ram prawnych dotyczących kryptowalut poprzez Rozporządzenie MiCA i Dyrektywę DAC8, które ustanawiają zbliżone definicje oraz minimalne standardy sprawozdawczości i wymiany informacji podatkowych w całej Unii Europejskiej, poszczególne państwa członkowskie zachowują znaczącą autonomię w zakresie opodatkowania zysków kapitałowych z kryptowalut.
Niemcy przewidują zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych ze sprzedaży kryptowalut pod warunkiem, że aktywa były utrzymywane przez osobę fizyczną przez ponad 12 miesięcy, niezależnie od wysokości zysku i wartości transakcji. Dla zysków zrealizowanych w terminie poniżej roku, dochód podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, jeśli roczny zysk przekracza 1000 euro.
We Francji dochody osób fizycznych z tytułu okazjonalnego obrotu kryptowalutami są opodatkowane ryczałtowo według stawki 30% (prélèvement forfaitaire unique, tzw. flat tax), przy czym transakcje o rocznych zyskach poniżej 305 euro są zwolnione z opodatkowania. Przychody z mining/staking podlegają podatkowi dochodowemu do 45% w przypadku działalności profesjonalnej lub mogą korzystać z uproszczonych zasad dla działalności niekomercyjnej (micro-BNC) przy mniejszych obrotach.
Portugalia od 2023 r. wprowadziła progresywne opodatkowanie zysków ze sprzedaży kryptowalut utrzymywanych krócej niż 12 miesięcy (stawki 14,5–48%). Natomiast zyski osiągnięte przez inwestorów indywidualnych z tytułu sprzedaży kryptowalut posiadanych dłużej niż rok są zwolnione z podatku. Przychody z działalności profesjonalnej (handel, mining) podlegają innym zasadom i stawkom, w tym podatkowi liniowemu 28% dla wybranych rodzajów przychodów.
W Austrii od marca 2022 r. zyski kapitałowe z odpłatnego zbycia kryptowalut przez osoby fizyczne, uzyskane w okresie krótszym niż 12 miesięcy od nabycia, podlegają zryczałtowanemu podatkowi w wysokości 27,5%. Po przekroczeniu dłuższego niż rok okresu posiadania, zysk jest zwolniony z podatku kapitałowego. Dochód z mining/staking kwalifikowany jest jako przychód z działalności gospodarczej i opodatkowany według skali (do 55%).
Model azjatycki
W Japonii dochody z kryptowalut uznawane są za tzw. „miscellaneous income” (kategoria dochodów z innych źródeł) i podlegają skali podatkowej dla osób fizycznych, osiągającej maksymalnie 55% (45% podatku krajowego plus 10% podatku lokalnego). Zwolnienia przysługują tylko drobnym podatnikom, jeśli zyski nie przekraczają 200 000 JPY rocznie. W ostatnim czasie ogłoszono plany stopniowego obniżania tych stawek do poziomu porównywalnego z opodatkowaniem zysków kapitałowych z akcji (20%), ale na 2025 r. nadal obowiązuje poprzedni system, o ile nie zostaną przyjęte odpowiednie zmiany legislacyjne.
Singapur pozostaje jednym z najbardziej przyjaznych podatkowo systemów – nie przewiduje opodatkowania zysków kapitałowych osób fizycznych z tytułu sprzedaży kryptowalut, o ile nie prowadzą one działalności handlowej lub zawodowej związanej z kryptoaktywnościami. Przychody z działalności (np. mining, staking, trading) mogą podlegać podatkowi dochodowemu na zasadach ogólnych.
Korea Południowa planuje wprowadzenie 20% podatku od zysków kapitałowych z kryptowalut przekraczających roczny próg 2,5 mln KRW (ok. 2000 USD), przy czym wejście w życie przepisów było kilkakrotnie odraczane i na sierpień 2025 zapowiadane jest wdrożenie na 2025/2026 r.
Chiny zachowują najbardziej restrykcyjne podejście – oficjalnie zakazują handlu i wydobycia kryptowalut na terenie kraju (całkowity ban od 2021 r.). Jednocześnie osoby fizyczne posiadające dochody ze źródeł zagranicznych – w tym z kryptowalut – formalnie zobowiązane są do ich zadeklarowania i opodatkowania zgodnie z chińską ustawą o PIT (stawki progresywne do 45%), choć praktyka egzekwowania tego zobowiązania w przypadku kryptoaktywów pozostaje ograniczona z powodu braku regulowanych giełd i zamknięcia rynku krajowego.
Jurysdykcje kryptowalutowe
Salwador był pierwszym państwem na świecie, które w 2021 r. ustanowiło Bitcoina prawnym środkiem płatniczym (legal tender). Zgodnie z tzw. „Bitcoin Law” transakcje w Bitcoinie nie podlegają podatkowi od zysków kapitałowych, a liczne aktywności krypto (w tym obrót i holding) są zwolnione z tego rodzaju opodatkowania. Salwador prowadzi również system ulg i zwolnień dla firm z branży cyfrowych aktywów, w tym zwolnienia z podatku dochodowego od przychodów generowanych za granicą. Na 2025 r. status legal tender oraz zakres zwolnień podatkowych mogą podlegać szybkiej zmianie z uwagi na presję międzynarodowych instytucji finansowych i ewolucję wewnętrznej polityki gospodarczej, lecz nadal kluczowe zwolnienia pozostają w mocy.
Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) oferują pełne zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych na poziomie federalnym dla osób fizycznych i przedsiębiorstw prowadzących działalność w jurysdykcjach takich jak Dubaj (DIFC) czy Abu Dhabi (ADGM), o ile dochody nie pochodzą z krajowych źródeł. Wyjątkiem są określone branże objęte podatkiem CIT od czerwca 2023 r., ale działalność w branży cyfrowych aktywów – w tym obrót kryptowalutami i tokenami – jest na ogół wolna od podatku kapitałowego.
Szwajcaria (w szczególności kanton Zug) umożliwia płatności podatkowe w Bitcoinie i Etherze zarówno osobom fizycznym, jak i prawnym. Spółki blockchainowe korzystają ponadto z korzystnych warunków podatkowych – np. opodatkowanie zysków kapitałowych osób fizycznych na poziomie federalnym nie występuje, podczas gdy osoby prawne rozliczają je na zasadach ogólnych. Odrębne zasady stosowane są do mining, stakingu i działalności gospodarczej.
Malta oraz Gibraltar opracowały dedykowane reżimy dla branży blockchain i kryptoaktywnych przedsięwzięć, gwarantując jasne zasady licencjonowania, compliance (w tym AML/KYC) i stosunkowo niskie obciążenia podatkowe dla podmiotów działających w tych jurysdykcjach. Oba państwa wdrożyły ramy legislacyjne uznawane za wzorzec dla sektora DLT i cyfrowych finansów w regionie europejskim.
Zdecentralizowane finanse (DeFi) i nowe wyzwania
Yield Farming i Liquidity Mining
Dostarczanie płynności do protokołów typu automated market makers (AMM), takich jak Uniswap czy Curve, generuje złożone konsekwencje podatkowe, których precyzyjna kwalifikacja zależy od lokalnych regulacji oraz szczegółów danego protokołu.
W większości jurysdykcji prawnych transfer kryptowalut do puli płynności i otrzymanie w zamian tzw. LP tokens (Liquidity Provider tokens) może być uznane za odpłatną wymianę waluty wirtualnej na inną kategorię kryptoaktywów – co może skutkować rozpoznaniem przychodu podatkowego na dzień transakcji, jeśli wymiana taka nie jest neutralna podatkowo (np. w polskim systemie podatkowym zamiana krypto–krypto nie generuje przychodu, ale inne kraje mogą uznawać to za moment podatkowy).
Zjawisko impermanent loss (nietrwałej straty) polegające na zmianie wartości zdeponowanych aktywów względem ich wartości, dodatkowo komplikuje rozliczenie zysków/strat – podatnicy powinni uwzględnić zarówno zyski/straty kapitałowe z tytułu wyjścia z puli, jak i trudność z odpowiednim udokumentowaniem wartości początkowej oraz końcowej aktywów.
Nagrody otrzymywane z tytułu yield farmingu (np. przyznane tokeny governance, bonusy za zapewnienie płynności) rozpoznaje się jako przychód podatkowy w momencie ich otrzymania, wyceniając zgodnie z wartością rynkową (fair market value) na dzień uzyskania aktywów.
Złożoność tych operacji wymaga ścisłego prowadzenia dokumentacji oraz indywidualnej interpretacji podatkowej w przypadku niejasnej kwalifikacji, zwłaszcza w państwach, gdzie brak jest wyraźnych wytycznych organów podatkowych dla domeny DeFi.
Staking i walidacja
Nagrody za uczestnictwo w mechanizmach konsensusu proof-of-stake (staking rewards) są w wielu jurysdykcjach (np. USA, Niemcy, Włochy) kwalifikowane do przychodów z działalności gospodarczej bądź innych źródeł przychodu, a opodatkowanie następuje w momencie ich otrzymania (według fair market value na dzień uzyskania dominion and control). W Polsce organy podatkowe i sądy administracyjne przyjmują, że przychód powstaje dopiero przy odpłatnym zbyciu tokenów pozyskanych w wyniku stakingu, jednak linia interpretacyjna nie jest jednolita.
Liquid staking derivatives, takie jak stETH (Lido, Rocket Pool), powodują dodatkową złożoność – użytkownik otrzymuje zamienne tokeny (np. stETH za ETH), które odwzorowują udział w puli stakingowej i mogą być obracane na rynku wtórnym. Każdorazowe otrzymanie oraz transfer takich tokenów może generować osobne zdarzenie podatkowe w zależności od krajowej kwalifikacji prawnej tych tokenów i traktowania zamiany aktywów w protokołach DeFi.
Slashing penalties, czyli sankcje za naruszenie warunków walidacji (np. nieprawidłowa praca węzła), mogą zgodnie z podejściem praktyki podatkowej wielu państw stanowić stratę podatkową w dacie ich poniesienia, z zastrzeżeniem wymogów udokumentowania poniesionych strat oraz powiązania ich bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub inwestycyjną podatnika.
Delegated staking (powierniczy, pośredni) wymaga odpowiedniej alokacji przychodów między poszczególnych uczestników (delegatorów i walidatorów). Prawidłowe rozliczenie podatkowe powinno odzwierciedlać faktyczny udział podatnika w nagrodach, a w przypadku pośrednictwa platformy – podział może podlegać zasadom umowy powierniczej lub agencyjnej w zależności od lokalnych przepisów fiskalnych.
Lending i Borrowing Protocols
Odsetki uzyskiwane z tytułu pożyczek kryptowalutowych (lending) kwalifikują się – w większości jurysdykcji – jako przychód podatkowy w momencie ich otrzymania, szacowany według wartości rynkowej uzyskanych aktywów na dzień zaksięgowania przez podatnika. W Polsce stanowi to przychód z kapitałów pieniężnych i podlega opodatkowaniu 19% PIT, analogicznie jak inne przychody z kryptoaktywów.
Likwidacje zabezpieczeń (collateral liquidations) podczas pożyczek lub działań na platformach typu Compound, Aave i podobnych, skutkują powstaniem przychodu podlegającego rozliczeniu jako zysk/strata kapitałowa – podatnik powinien wyliczyć różnicę pomiędzy wartością zabezpieczenia w momencie jego likwidacji a wartością początkową (cost basis).
Flash loans oraz produkty opierające się na krótkoterminowym arbitrażu on-chain generują szczególną trudność w określaniu momentu podatkowego – każda złożona transakcja (w tym szybkie zaciąganie i spłata pożyczki w obrębie pojedynczego bloku) wymaga indywidualnej analizy pod kątem powstania przychodu czy zrealizowanej straty, a prawidłowe udokumentowanie tych operacji jest kluczowe z perspektywy kontroli podatkowej.
Protokoły pożyczkowe AMM, takie jak Compound czy Aave, ze względu na model zapożyczeń i dynamicznych zmian wskaźników pożyczek oraz oprocentowania, implikują obowiązek stałego monitorowania pozycji podatkowych oraz skrupulatnego śledzenia zmian wartości zarówno aktywów bazowych, jak i uzyskanych przychodów, co jest niezbędne dla prawidłowego rozliczenia.
Decentralized Exchanges (DEX)
Każda zamiana (swap) tokenów kryptowalutowych na inne – bez względu na to, czy dochodzi do niej za pośrednictwem giełdy, agregatora płynności (automated routing), czy mostów cross-chain – potencjalnie stanowi zdarzenie podatkowe w większości jurysdykcji, generując obowiązek wykazania przychodu lub kosztu podatkowego w momencie transakcji.
Automatyzacja trasowania transakcji (automated routing) przez agregatory DEX (np. 1inch, Matcha) oraz korzystanie z usług multihop powoduje, że obrót rozdzielany jest na wiele następujących po sobie swapów; tym samym dokumentowanie i ewidencjonowanie podatkowe wymaga szczegółowej analizy każdej cząstkowej operacji, co znacznie komplikuje kalkulację podstawy opodatkowania.
MEV (Maximum Extractable Value) uzyskiwany przez walidatorów – tj. zyski z optymalizacji własnej kolejki bloków poprzez reorganizację lub priorytetyzację transakcji – kwalifikowany jest jako przychód podatkowy (przychód z działalności lub innych źródeł, w zależności od systemu lokalnego, z wyceną po fair value na dzień uzyskania środków).
Operacje przez mosty cross-chain (cross-chain bridges) mogą generować wielokrotne zdarzenia podatkowe: przesłanie tokena, zamiana na token reprezentacyjny na drugim łańcuchu, a następnie swap lub powrót do pierwotnego łańcucha – każda z tych operacji powinna być analizowana odrębnie pod kątem przychodów, kosztów i potencjalnych obowiązków podatkowych (w zależności od przepisów obowiązujących w danej jurysdykcji).
Kancelaria Skarbiec we współpracy z biurem rachunkowym Skarbiec Accountancy udziela kompleksowej pomocy osobom, które nie uregulowały zobowiązań podatkowych od transakcji związanych z kryptowalutami, poprzez:
- Audyt i obliczenie dochodów związanych z kryptowalutami,
- Opracowanie strategii uregulowania zaległych podatków,
- Reprezentowanie klienta przed organami podatkowymi w celu uregulowania swojego zobowiązania podatkowego.
Kancelaria Prawna Skarbiec może także doradzać w zakresie minimalizacji ewentualnych kar i sankcji oraz pomagać w kompleksowym rozliczeniu podatkowym. Ważne jest, aby podatnicy, którzy nie uregulowali swoich zobowiązań podatkowych związanych z kryptowalutami, skorzystali z profesjonalnej pomocy, aby uniknąć niepożądanych konsekwencji prawnych. Pomagamy również przedsiębiorcom w uzyskaniu licencji CASP na kryptoaktywową działalność.
Opodatkowanie kryptowalut – publikacje Kancelarii Skarbiec
Robert Nogacki: Darowizna i sprzedaż kryptowalut – co musisz wiedzieć o podatkach?
2025-07-29: Otrzymanie kryptowaluty w darowiźnie od rodzica nie kosztuje ani złotówki podatku, jednak jej późniejsza sprzedaż oznacza 19-procentowy podatek od całej kwoty sprzedaży. Polski system podatkowy tworzy paradoks – darowizna kryptowalut może być całkowicie zwolniona z opodatkowania po zgłoszeniu na formularzu SD-Z2, jednak brak kosztów nabycia sprawia, że przy sprzedaży cały przychód staje się dochodem. To strategia przesunięcia momentu opodatkowania, nie jego uniknięcia – trzeba tylko wiedzieć, kiedy i jak z niej skorzystać.
Robert Nogacki: Handel kryptowalutami w kontekście rozporządzenia MICA
2022-12-06: Obecnie podstawą dla prowadzana wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi a środkami płatniczymi oraz pośrednictwa w tym zakresie, a także prowadzenia rachunków pochodnych jest wpis do specjalnego rejestru. Warunkiem uzyskania wpisu jest jedynie posiadanie statusu osoby fizycznej, prawnej, jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej oraz spełnienie określonych w ustawie warunków, głównie w zakresie niekaralności. Jednak forma potwierdzenia możliwości działania na rynku kryptowalut może się niebawem znacznie skomplikować. Wszystko za sprawą rozporządzenia MiCA.
Robert Nogacki: Rozliczenie kryptowalut w Polsce, a w innych jurysdykcjach podatkowych
2022-03-22: Osoby obracające wirtualną walutą dobrze wiedzą jak duże problemy ze zrozumieniem charakteru tego obrotu mieli regulatorzy prawa w Polsce. Największym nonsensem było opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych każdego dokonanego obrotu. Twórcy tego regulacyjnego bubla przyznali się do błędu i poprawili prawo. Czy odpowiada ono na realia rynku i jest zadawalające dla handlujących bitcoinem zarówno profesjonalnie jak i amatorsko? A jak do rozliczeń kryptowalut podchodzi się w innych krajach?
Robert Nogacki: Chiny bliskie wprowadzenia suwerennej cyberwaluty
2020-05-20: Wielu ekspertów spodziewało się, że Chiny w odpowiedzi na amerykańskie oskarżenia o przyczynienie się do rozwoju pandemii koronawirusa, zaczną wobec USA reagować symetrycznie, oskarżając je również o „stworzenie koronawirusa” i załamanie światowej gospodarki. Jednak eksperci ci zapomnieli, że osobliwością chińskiej myśli politycznej jest to, że Chiny rzadko „grają na polu, które do nich nie należy” i gdzie są zmuszane do gry zgodnie z regułami ustanowionymi przez innych. I tym razem Chiny, wykorzystały swoją starą strategię, w myśl której „głos słychać ze Wschodu, a cios dochodzi z Zachodu”. Okazuje się, że w czasach nadchodzącego, poważnego kryzysu gospodarczego, w czasach informacyjnych i ekonomicznych wojen ze Stanami Zjednoczonymi, działając niespodziewanie i nieprzewidywalnie, Pekin rozpoczął ofensywę na rynkach finansowych przez testowanie nowej waluty elektronicznej, która może wreszcie ostatecznie „uwolnić” go od dolara.
Robert Nogacki: Kryptowaluta oficjalnym środkiem płatniczym Wysp Marshalla. Czy powstanie prawdziwa „Wyspa Blockchain”?
2019-10-29: Rząd Wysp Marshalla zaskoczył świat w 2018 r., ogłaszając zamiar stworzenia nowej kryptowaluty pod nazwą Sovereign Coin (SOV) – co można przełożyć jako Suwerenna Moneta lub Suweren, ale dla wygody posłużymy się skrótem – która będzie nowym legalnym środkiem płatniczym tego kraju. Nasuwa się więc naturalne pytanie, dlaczego akurat Wyspy Marshalla i skąd taki pomysł? Warto przeanalizować, czym będzie kryptowaluta SOV, ale należy zacząć od przybliżenia motywacji tego maleńkiego wyspiarskiego państwa.
Robert Nogacki: Wirtualna waluta – polscy podatnicy znów dostaną po kieszeni
2019-09-18: Z dniem 1 stycznia 2019 roku doszło do znowelizowania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie obrotu wirtualną walutą. Na skutek pewnych zabiegów redakcyjnych nowych przepisów, podatnicy zostali pozbawieni możliwości rozliczenia straty podatkowej, wygenerowanej przed zmianą tych przepisów. Pociągnęło to za sobą pogorszenie sytuacji osób, którzy przed 2019 rokiem osiągnęli straty z tytułu handlu kryptowalutami. Przekonał się o tym niedawno jeden z podatników.
Robert Nogacki: Sprzedaż wirtualnej waluty – zagraniczny zakład podatkowy oraz nierezydent nie zapłacą podatku w Polsce
2019-07-01: Nie ulega wątpliwości, że na przestrzeni lat coraz więcej polskich podmiotów dokonuje obrotu wirtualną walutą. Zauważył to również polski ustawodawca, nowelizując w ostatnim czasie przepisy ustaw o podatkach dochodowych, celem rozwiania wątpliwości co do sposobu opodatkowania handlu kryptowalutą.
Robert Nogacki: Banki wypowiadają kryptowalutowe konta
Po ośmiu latach inkorporowania walut wirtualnych do polskiego obrotu prawnego instytucje państwowe idą z nimi na wojnę. Do antybitcoinowej ofensywy przystąpiły też banki, które wypowiadają istniejące kryptowalutowe konta i nie chcą zakładać nowych. Pytanie brzmi: w jakim stopniu te działania opierają się na strachu przed aparatem państwowym, a w jakim są otwartą walką z konkurencją?
Robert Nogacki: Malta – legalny raj dla kryptowaluty
Nie ulega wątpliwości, że Republika Malty należy obecnie do najbardziej atrakcyjnych pod względem gospodarczym państw Unii Europejskiej. Sukces ekonomiczny Malty opiera się na dwóch stabilnych filarach. Pierwszym z nich jest konkurencyjna i innowacyjna gospodarka narodowa, w dużej mierze oparta na kapitale zagranicznym, drugim natomiast – elastyczny system podatkowy, słusznie uznawany za wzór optymalizacji obciążeń fiskalnych w Europie.
Robert Nogacki: Bitcoin – trudny aspekt rozrachunkowy
Bitcoin jest coraz częściej wykorzystywany w transakcjach handlowych, a w konsekwencji również ujmowany przez jego użytkowników w ewidencji księgowej i podatkowej. Atutami kryptowaluty, oprócz jej czysto rozliczeniowego charakteru, są jej ograniczona podaż, rosnąca świadomość o wariantach jej wykorzystania oraz częściowa legalizacja na rynkach światowych. Dzięki tym zaletom bitcoin staje się alternatywnym źródłem inwestowania oraz rozliczania transakcji.
Robert Nogacki: Wirtualne waluty, realne podatki. Jak zminimalizować opodatkowanie zysków z bitcoinów?
Przychód uzyskany z obrotu bitcoinami powinien zostać uwzględniony w zeznaniu rocznym jako pochodzący z praw majątkowych. Kryptowaluty nie są jednak opodatkowane, dopóki nie będą wymienione na „prawdziwe” pieniądze lub towary. Podpowiadamy, jak wprowadzić kryptowaluty do legalnego obiegu. Z pomocą mogą przyjść spółki zagraniczne lub zmiana rezydencji podatkowej.
Robert Nogacki: Po korzystnym wyroku w sprawie rozliczenia kryptowalut, doczekaliśmy się projektu nowelizacji
Odkąd w maju pojawił się pierwszy korzystny wyrok w sprawie rozliczenia kryptowalut, wszyscy czekali na odpowiedź Ministra Finansów. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uznał bowiem, że transakcja zamiany jednej kryptowaluty na inną kryptowalutę, nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Sierpień przyniósł projekt nowelizacji – czy korzystnej dla podatników?
Robert Nogacki: PCC od zakupu kryptowalut
Pod koniec marca środowisko inwestorów obiegła informacja o działaniach fiskusa zmierzających do pozyskania danych klientów giełd, które pośredniczą w handlu wirtualnymi walutami opartymi na technologii blockchain. Najwyraźniej Ministerstwo Finansów postanowiło stworzyć nieformalny rejestr podatników inwestujących w bitcoina i inne kryptowaluty, jednak obejmuje jedynie terytorium Polski, zatem w katalogu fiskusa znajdą się głównie ci inwestorzy, którzy korzystali z giełd prowadzonych przez polskie firmy pozostające pod jurysdykcją Krajowej Administracji Skarbowej.
NSA twórcą bitcoina – absurdalne?
Niemal od 10 lat trwają rozważania o tym, kto może być twórcą elektronicznej waluty bitcoin. Ten, który za niego się podaje, Satoshi Nakamoto, pozostaje wciąż anonimowy. Do jego zapewnień o japońskich korzeniach należy, zdaniem specjalistów, podchodzić sceptycznie, bo angielszczyzna w opublikowanych przez Nakamoto dokumentach jest niezwykle wyrafinowana, naszpikowana charakterystycznymi idiomami, a w konsekwencji wskazuje zdecydowanie na autora z obszaru anglojęzycznego. Rodzi się też pytanie: dlaczego miałby się ukrywać, skoro za prawa autorskie mógłby uzyskać miliardy dolarów?
Założyciel i partner zarządzający kancelarii prawnej Skarbiec, uznanej przez Dziennik Gazeta Prawna za jedną z najlepszych firm doradztwa podatkowego w Polsce (2023, 2024). Doradca prawny z 19-letnim doświadczeniem, obsługujący przedsiębiorców z listy Forbesa oraz innowacyjne start-upy. Jeden z najczęściej cytowanych ekspertów w dziedzinie prawa handlowego i podatkowego w polskich mediach, regularnie publikujący w Rzeczpospolitej, Gazecie Wyborczej i Dzienniku Gazecie Prawnej. Autor publikacji „AI Decoding Satoshi Nakamoto. Sztuczna inteligencja na tropie twórcy Bitcoina” oraz współautor nagrodzonej książki „Bezpieczeństwo współczesnej firmy”. Profil na LinkedIn: 18.5 tys. obserwujących, 4 miliony wyświetleń rocznie. Nagrody: czterokrotny laureat Medalu Europejskiego, Złotej Statuetki Polskiego Lidera Biznesu, tytułu „Międzynarodowej Kancelarii Prawniczej Roku w Polsce w zakresie planowania podatkowego”. Specjalizuje się w strategicznym doradztwie prawnym, planowaniu podatkowym i zarządzaniu kryzysowym dla biznesu.